Γραπτή δήλωση του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ για το σχέδιο ανάπτυξης υπεράκτιου σταθερού αιολικού πάρκου στην περιοχή των Διαποντίων
Η δήλωση Μπιάγκη
Το σχέδιο ανάπτυξης υπεράκτιου σταθερού αιολικού πάρκου στην περιοχή των Διαποντίων νησιών αποτελεί μία ακόμα κυβερνητική προσπάθεια, που προσεγγίζει το πρόβλημα της ενεργειακής κρίσης και της παραγωγής πράσινης ενέργειας με λάθος τρόπο. Ο υφιστάμενος σχεδιασμός δεν αξιολογεί ορθά επιστημονικά δεδομένα και δεν λαμβάνει υπόψη τη φωνή της τοπικής κοινωνίας αλλά και της λογικής. Με επιπόλαιες προσεγγίσεις και πρόχειρο σχεδιασμό και στο όνομα της δήθεν πράσινης ανάπτυξης, προωθείται μία επένδυση που μόνο οικονομικό όφελος προς ημετέρους θα αποφέρει, καταστρέφοντας έναν τόπο υψίστου κάλλους και γεωστρατηγικής σημασίας.
Το εν λόγω έργο αφορά σε εγκατάσταση σταθερών υπεράκτιων ανεμογεννητριών ονομαστικής ισχύος 15 MW, με ρότορες διαμέτρου άνω των 200 μέτρων και συνολικού ύψους σχεδόν 300 μέτρων από το επίπεδο της θάλασσας, σε πολύ μικρή απόσταση από τα νησιά των Οθωνών, της Ερείκουσας και του Μαθρακίου και μόλις 1,5 ναυτικά μίλια από τις ακτές των Οθωνών.
Το σχέδιο στερείται επαρκούς τεκμηρίωσης για τη βιωσιμότητά του, δεν προβλέπει αντισταθμιστικά οφέλη για τους κατοίκους των νησιών, ενώ οι προτεινόμενες χωροθετήσεις δεν εντάσσονται σε έναν συνολικό σχεδιασμό, δεδομένου ότι ακόμη δεν έχει εκπονηθεί για τη χώρα μας ολοκληρωμένος θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός. Η επιλογή της συγκεκριμένης θέσης έχει γίνει με καθαρά συγκυριακά οικονομικά κριτήρια, εξυπηρετώντας συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα. Λόγω του χαμηλού σχετικά βάθους θάλασσας και της εγγύτητας σε χερσαίες περιοχές, ευνοείται η τοποθέτηση υπεράκτιων ανεμογεννητριών σταθερού τύπου, οι οποίες έχουν κόστος κατασκευής και εγκατάστασης πολύ μικρότερο (μέχρι και έξι φορές) σε σχέση με τις αντίστοιχες πλωτές διατάξεις, οι οποίες μπορούν να εγκαθίσταται σε μεγαλύτερα θαλάσσια βάθη, σε περιοχές ανοικτής θάλασσας πολύ μακριά από τις ακτές, περιορίζοντας έτσι και το κόστος διασύνδεσης (μήκος καλωδίων, ενδιάμεσες εγκαταστάσεις, κόστος συντήρησης κλπ.). Από την άλλη μεριά, σύμφωνα με υφιστάμενες έγκυρες επιστημονικές μελέτες το ανεμολογικό δυναμικό της περιοχής που έχει επιλεγεί στα διαπόντια νησιά είναι από τα μικρότερα (έως και τρεις φορές) που καταγράφονται στον ελλαδικό θαλάσσιο χώρο και επομένως δεν εξασφαλίζεται υψηλή αποδοτικότητα της επένδυσης, τουλάχιστον μακροχρόνια.
Από την άλλη μεριά, δεν υπάρχει τεκμηριωμένη μελέτη σκοπιμότητας, στην οποία να μελετώνται οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνέπειες της σκοπούμενης επένδυσης, όπως προβλέπεται από τη διεθνή πρακτική και την επιστημονική δεοντολογία. Πέραν των προφανών αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον, στην αλιεία και στη ναυσιπλοΐα, δεν λαμβάνεται υπόψη η σημαντική αρνητική επίπτωση της οπτικής ενόχλησης στα γειτονικά νησιά με αντίστοιχο κόστος στην αισθητική και την τουριστική ανάπτυξή τους. Αυτός είναι ο βασικός λόγος άλλωστε που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος απόστασης τέτοιων εγκαταστάσεων από τις ακτές είναι 14 ναυτικά μίλια για τα υφιστάμενα έργα και 33 ναυτικά μίλια για τα έργα υπό αδειοδότηση. Ενδεικτικά η Γαλλία έχει αποφασίσει την εγκατάσταση μόνον πλωτών ανεμογεννητριών σε μεγάλες αποστάσεις από τις ακτές της.
Τα τεράστια ενεργειακά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά νησιά δεν επιλύονται καταστρέφοντάς τα, ούτε αδιαφορώντας για τους κατοίκους τους, τη ζωή τους, την αισθητική και την προοπτική τουριστικής τους ανάπτυξης, την απρόσκοπτη συγκοινωνιακή τους διασύνδεση, το θαλάσσιο περιβάλλον της περιοχής που αποτελεί ζωτικό παράγοντα για την οικονομία, ούτε υποθηκεύοντας το ίδιο το περιβάλλον με λύσεις κομμένες και ραμμένες για τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα των «επενδυτικών φίλων» της κυβέρνησης.
Τα Διαπόντια νησιά μετά την πλήρη εγκατάλειψη από την πολιτεία, την απαξίωση, τη μιζέρια που καλούνται να υπερκεράσουν οι ακρίτες κάτοικοί τους, παρά το μεγάλο γεωστρατηγικό τους ενδιαφέρον, αποτελούν για ακόμα μια φορά μια περιοχή που η σημερινή Κυβέρνηση σχεδιάζει εξ αποστάσεως καθιστώντας τα ενεργειακό φιλέτο για επιλεγμένα οικονομικά συμφέροντα.
Κι ενώ η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας προχωρά σε έναν σχεδιασμό ενεργειακής διασύνδεσης μέχρι το 2030 για όλα τα ελληνικά νησιά, έχει φροντίσει να εξαιρέσει από το εν λόγω πρόγραμμα μικρά νησιά, όπως τα Διαπόντια και το Καστελόριζο, δηλώνοντας ότι «η εξέλιξη αυτή αποτελεί μονόδρομο και πυλώνα ανάπτυξης που θα συνδράμει τόσο στην περαιτέρω ανάπτυξη της αγοράς των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), όσο και στην ενίσχυση της καινοτομίας (θαλάσσια αιολικά πάρκα), προς όφελος των καταναλωτών και της εθνικής οικονομίας».
Παρότι έχουν προταθεί λύσεις συμβατές με τις ανάγκες των κατοίκων τους, παρότι υπάρχουν προτάσεις που έχουν εφαρμοστεί σε εκατοντάδες περιοχές, ακόμη και στον ελλαδικό χώρο, για την ενεργειακή αυτονόμησή τους με υβριδικά συστήματα, η Κυβέρνηση προτιμά να προχωρήσει στην υλοποίηση ενός μεγάλου επενδυτικού σχεδίου που μόνο τα Διαπόντια δεν θα εξυπηρετήσει. Είναι άλλωστε επιστημονικά αποδεδειγμένο, πως τα αιολικά πάρκα σε ενεργειακά αυτόνομα ελληνικά νησιά, με βάση την υπάρχουσα υποδομή, δεν μπορούν να καλύψουν περισσότερο από το 15% της ετήσιας ζήτησης, ενώ παράλληλα ένα μέρος της τάξεως του 15-20% της ετήσιας αιολικής ενέργειας περικόπτεται.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. – Κίνημα Αλλαγής δεν είναι αντίθετο στην ανάπτυξη υποδομών πράσινης ενέργειας, όπως οι υπεράκτιες εγκαταστάσεις αιολικής ενέργειας. Τουναντίον, είμαστε η παράταξη που ανέδειξε, υποστήριξε και συνεχίζει να υποστηρίζει την πράσινη μετάβαση με κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης και κοινωνικής και οικονομικής συνοχής. Θεωρούμε όμως ότι κάθε αντίστοιχη επένδυση θα εντάσσεται σε σοβαρό και τεκμηριωμένο σχεδιασμό και ανάλυση επιπτώσεων, που θα έχουν εκπονηθεί με επιστημονικότητα, διαύγεια και ευρεία κοινωνική συμμετοχή και αποδοχή, κυρίως από τους πολίτες που αφορά άμεσα. Σε αυτό το πλαίσιο, λαμβάνοντας υπόψη τη διεθνή πρακτική και επιστημονική γνώση και εμπειρία, θεωρούμε ότι ιδιαίτερα για την περιοχή του Ιονίου και ειδικότερα των Διαποντίων νήσων, δεν μπορεί να θεωρείται ως σκόπιμη και αποδεκτή η προτεινόμενη επένδυση, όπως τουλάχιστον έχει σχεδιαστεί.
Ως εκ των ανωτέρω, εφόσον έχει προηγηθεί κατάλληλος σχεδιασμός (θαλάσσιος χωροταξικός, μελέτη βιωσιμότητας και περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ευρύς κοινωνικός διάλογος κλπ.) θα μπορούσαν να αναπτυχθούν αιολικά πάρκα με πλωτές ανεμογεννήτριες, σε θαλάσσιες περιοχές υψηλού ανεμολογικού δυναμικού, μακριά από ακτές, με κατάλληλα αντισταθμιστικά οφέλη για τις διασυνδεδεμένες ενεργειακά κοινότητες.
Η ανάπτυξη υβριδικών πράσινων ενεργειακών συστημάτων με δυνατότητα έξυπνης διαχείρισης του ενεργειακού αποθέματος (όπως η αντλησιοταμίευση που έχει τη μορφή αναστρέψιμου υδροηλεκτρικού έργου) αποτελεί την ουσιαστική πρόταση για τις ενεργειακές ανάγκες των νησιών μας, που θα μπορούσαν να καλύπτονται πλήρως ενεργειακά, βάζοντας έτσι σε ψυχρή εφεδρεία τις συμβατικές πετρελαϊκές μονάδες.
Κάθε άλλη επιλογή, όπως αυτή που απεργάζεται η κυβέρνηση για τα Διαπόντια νησιά, που δεν εξυπηρετεί τις ανάγκες των κατοίκων τους για βιώσιμη ανάπτυξη και οικονομική και κοινωνική συνοχή, αλλά προωθεί αμφίβολης προοπτικής, χρησιμότητας και βιωσιμότητας σχέδια και επικοινωνιακές μεθοδεύσεις, θα βρεθεί αντιμέτωπη, όχι μόνον με τις προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις της χώρας, αλλά με την κοινή λογική και την κοινωνία των πολιτών.