Διαχείριση απορριμμάτων και κυκλική οικονομία: Δύο αντίθετες προσεγγίσεις στο συνέδριο της ΚΕΔΕ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ και ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: ΔΥΟ ΑΝΤΙΘΕΤΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ στο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΚΕΔΕ

Η σχετική συνεδρίαση (22 Νοέμβρη 2022) είχε αντιφατική εξέλιξη, αφού καταρχάς οι Εισηγητές παρουσίασαν μια ρόδινη κατάσταση, όμως στη συνέχεια οι Σύνεδροι -όσοι πρόλαβαν να πάρουν το λόγο- έδωσαν μια διαφορετική εικόνα εκφράζοντας δυσαρέσκεια για τους ρυθμούς και τα πεπραγμένα, δυσπιστία για τις κατ’ επανάληψη υποσχέσεις και ανησυχία για τις πραγματικές προθέσεις…

Οι ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ στη δική τους αρχική ενημέρωση ανέφεραν, ότι τόσο ο προγραμματισμός για την κατασκευή των μονάδων επεξεργασίας, όσο και ο γενικότερος σχεδιασμός της διαχείρισης απορριμμάτων εξελίσσονται ικανοποιητικά, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και τα χρονοδιαγράμματα. Νέος βασικός στόχος είναι τα χωριστά ρεύματα σε:
Οργανικά για δημιουργία κομπόστ (σε ΜΕΒΑ)
Ανακυκλώσιμα με πολλές υποκατηγορίες
Ξηρά σύμμεικτα

Ειπώθηκαν πολλά για τη χωριστή συλλογή σχεδόν παντού, όπως σε στρώματα, έπιπλα, λάδια, μπαταρίες, συσκευασίες αγροτικών προϊόντων, λιπασμάτων και φαρμάκων, προϊόντα κατεδαφίσεων κα.

Τέλος, μετά από σχετική ερώτηση για την καύση, η απάντηση ήταν ότι δεν αποτελεί επιλογή, όμως όσοι (ΦΟΔΣΑ) δεν πιάνουν έγκαιρα τους στόχους θα επιτρέπεται να στέλνουν τα ξηρά σύμμεικτα για καύση…

Οι ΣΥΝΕΔΡΟΙ στις ερωτήσεις και τοποθετήσεις που ακολούθησαν, άσκησαν κριτική με σαφή στοιχεία επικεντρώνοντας σε τρία σημεία την έντονη δυσαρέσκεια τους. (Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ΚΕΔΕ η συντριπτική πλειοψηφία ανήκει στο συντηρητικό χώρο και ελέγχεται πολιτικά από την Κυβέρνηση!)

1.ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ. Καταγγέλθηκαν αδικαιολόγητες καθυστερήσεις.., Πχ. στασιμότητα για τη μονάδα της Εύβοιας, ενώ επί τρία χρόνια είναι έτοιμη προς δημοπράτηση με δημόσια χρηματοδότηση. Για τη Στερεά Ελλάδα επίσης καταγγέλθηκε στασιμότητα, ενώ είναι γνωστές κι άλλες περιπτώσεις που δεν αναφέρθηκαν..

2.ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΑΦΗΣ.
Οι δημότες δεν ευθύνονται! Κι όμως υποχρεώνονται να πληρώνουν υπέρογκα ποσά (πχ. για τη μεταφορά από Εύβοια στα Τρίκαλα κοκ.). Είναι ξεκάθαρο, ότι η Κυβέρνηση έχει την αποκλειστική ευθύνη, αφού καθυστερώντας στην κατασκευή μονάδων επεξεργασίας, προκαλεί -έμμεσα- την ανάγκη και για μεταφορά και για την ταφή σύμμεικτων απορριμμάτων!!

3.ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΥΣΗ.
Αποκαλύφτηκε ότι δεν είναι μια αθώα και πρόσκαιρη κατά περίπτωση επιλογή, αφού κάθε σύμβαση που θα υπογραφεί, θα είναι μακροχρόνια (για 30-35 χρόνια), επομένως και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία θα είναι απρόβλεπτες και ανησυχητικές. Είναι γνωστό ότι στην προηγμένη Ευρώπη συνεχίζονται μόνο οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί πριν από 15 με 20 χρόνια (και δεν γίνεται να διακοπούν…), ενώ δεν γίνονται καινούργιες!
Άλλο ενδιαφέρον στοιχείο εκ μέρους των συνέδρων ήταν η έκφραση δυσπιστίας για τα εκ νέου παχιά λόγια περί βελτιωμένων σύγχρονων μεθόδων διαχείρισης απορριμμάτων με νέα προγράμματα ανακύκλωσης κτλ., ενώ έως τώρα δεν τηρήθηκαν οι παλαιότερες υποσχέσεις…. Μόνο εμπαιγμός!
Τέλος εκφράστηκε ανησυχία, ότι οι πραγματικές προθέσεις κινούνται προς την κατεύθυνση της εξυπηρέτησης ιδιωτικών συμφερόντων, αφού:

Είναι δεδομένο, ότι η καύση ευνοεί μόνο κάποιες μεγάλες εταιρείες που θα προμηθεύονται φτηνό ‘υλικό’ για να παράγουν ενέργεια και άλλα προϊόντα.

Μάλιστα δεν είναι τυχαίο, ότι ενώ εισάγεται ως εναλλακτική διέξοδος, στην πράξη όμως, με τις ‘καθυστερήσεις’ του όλου σχεδιασμού διαφαίνεται μια μεθόδευση που δημιουργεί ευνοϊκές προϋποθέσεις για την καύση ξηρών σύμμεικτων.

Η μεταφορά αναμφισβήτητα ευνοεί τις σχετικές ιδιωτικές εταιρίες ….

Τέλος κάθε μεθόδευση για αλλαγή χρηματοδότησης έργου από δημόσια σε ΣΔΙΤ, προφανώς ευνοεί τις μεγάλες εταιρείες!
Με αυτά τα δεδομένα είναι αναμφισβήτητο, ότι ο απλός πολίτης ζημιώνεται οικονομικά, το περιβάλλον σαφώς επιβαρύνεται και η δημόσια υγεία εκτίθεται σε κίνδυνο.

Νίκος Γκούσης (Σύνεδρος από την ΠΕΔ Ιονίων Νήσων)