- Θέλω να εργαστώ.
- Τι δουλειά έχεις να πας να εργαστείς; Θα γελάει μαζί μου όλο το χωριό. Δεν μπορώ εγώ να σε θρέψω; Δεν έχεις καμία δουλειά. Η θέση σου είναι στο σπίτι και στα παιδιά…
- Δεν έχω αντίρρηση. Εάν θέλεις να εργαστείς μπορείς να έρχεσαι στο μαγαζί να με βοηθάς.
- Ωραία! Ποιο θα είναι το αντικείμενο εργασίας μου, τι μισθό θα έχω, πόσα ένσημα;
- – Έχεις τρελαθεί τελείως! Θα βοηθάς τον άντρα σου, θέλεις και μισθό;! Δε σου φτάνει που σκοτώνομαι ολημερίς στη δουλειά, σας έλειψε ποτέ τίποτα;…
Παλεύοντας στο διάβα της ιστορίας για το θεμελιώδες δικαίωμά της στην κοινωνία, την ισότητα, η σύγχρονη γυναίκα εξακολουθεί να βιώνει ποικιλοτρόπως τη βία.
Τις ορατές της μορφές η κοινωνία τις έχει εμπεδώσει, αφουγκραστεί εν μέρει, καθώς τα θύματα της είτε αποφασίζουν να μιλήσουν και να κοινοποιήσουν το είδος βίας που έχουν υποστεί, είτε διότι η ένταση της βίας είναι τέτοια που περνά στη σφαίρα της εγκληματικής ενέργειας. Λεκτική κακοποίηση, σεξουαλικός εξευτελισμός, βιασμοί και γυναικοκτονίες. Διάφοροι οι θύτες…. Σύζυγοι, σύντροφοι, πρώην.
Η οικονομική κακοποίηση από την άλλη φοράει τον μανδύα του προστατευτικού, φροντιστικού συντρόφου – κουβαλητή του σπιτιού.
Δύο τα πλαίσια της κακοποίησης.
Το σύνηθες. Απαγορεύει στη γυναίκα να εργαστεί, της αποδίδει όλα τα κακά του νοικοκυριού και των παιδιών, στην επικείμενη απουσία της από το σπίτι προτάσσει τη δική του υπόσταση ως ο κουβαλητής στην μικροκοινωνία του και εν τέλει καταφέρνει να κρατάει το θύμα του απομονωμένο από κάθε μορφή οικονομικής συναλλαγής. Της απαγορεύει την πρόσβαση σε οποιαδήποτε πηγή χρήματος (κάρτες, μετρητά στο σπίτι) και συνήθως αναλαμβάνει ο ίδιος τον έλεγχο του εισοδήματος, έτσι τελικά μόνο ο ίδιος «κουβαλάει» στο σπιτικό τους. Για τους λάτρεις της στατιστικής, η οικονομική κακοποίηση είναι αναπόσπαστο κομμάτι, στο 99% των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας. Η γυναίκα το αντιλαμβάνεται σταθερά αλλά αργά, ειδικά εάν δεν εισπράττει και αλλιώς βία. Άλλοτε λοιπόν αποφασίζει να το αντιμετωπίσει και άλλοτε αρκείται να προσφέρει μια «γαλήνια» καθημερινότητα στα παιδιά της, ευχόμενη να μην έχουν την ίδια μοίρα…
Το παράδοξο. Επιτρέπει στη γυναίκα να εργαστεί, αλλά ως άλλος «προστάτης» την αναγκάζει να εκμεταλλεύεται ο ίδιος το σύνολο των χρημάτων της. Της φορτώνει δυσανάλογα βάρη (πληρωμή όλων των υποχρεώσεων του νοικοκυριού), με σκοπό να την απονευρώσει οικονομικά για να μην πάρουν τα μυαλά της αέρα. Συχνά οι ίδιες αδυνατούν να αντιληφθούν τα σημάδια της κακοποίησης και αρκούνται να πιστεύουν ότι εκείνος «κάτι παραπάνω θα ξέρει»…
Η οικονομική κακοποίηση δύσκολα εντοπίζεται εξαιτίας των θολών σημαδιών στη ψυχή και την καθημερινότητα του θύματος. Η πανδημία έδρασε ως καταλύτης στην αντίδραση που λέγεται οικονομική βία, 3 στις 4 γυναίκες είδαν το εισόδημά τους να καταρρέει ή να εξανεμίζεται. Παράλληλα η υποχρέωση της φροντίδας των παιδιών, ηλικιωμένων μελών και συνολικά του νοικοκυριού τους εξακολουθεί να βαραίνει τους ώμους τους.
Με πολυετείς αγώνες η γυναίκα κατάφερε να ακουστεί η φωνή της και το αίτημά της για ισότητα σε εργασία και σπίτι. Νομοθετήθηκαν διατάξεις και αυτό είναι ένα βήμα μπροστά.
Ώρα είναι να σπάσουμε και το απόστημα των οικονομικών στερεότυπων που πληγώνουν ανεπανόρθωτα τις γυναίκες και δηλητηριάζουν την κοινωνία μας.
Μπράβο Πηνελόπη!
Ένας πρώην “μαθητής” σου από το “Εργαστήρι”