Με το που ανακοινώθηκε ο θάνατος του Πάπα Φραγκίσκου το πρωί της 21ης Απριλίου, τα διεθνή ΜΜΕ άνοιξαν αμέσως την κουβέντα της διαδοχής. Μια διαδοχή που δεν αφορά μόνο τους πιστούς της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, αφού η προσωπικότητα και τα πιστεύω του νέου Πάπα θα παίξουν σημαντικό ρόλο και στις γενικότερες γεωπολιτικές εξελίξεις.
Η ρήση οτι ¨κανένας Πάπας δεν μπορεί να παίξει ρόλο στην επιλογή του διαδόχου του” έχει ισχύσει ιστορικά αλλά παράλληλα ο εκλιπών έχει κάνει επιλογές σε σχέση με την σύνθεση του Κολεγίου των Καρδιναλίων που μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά την νέα εκλογή. Στην μάχη της 7ης Μαΐου θα τεθούν αντιμέτωπα τα δύο βασικά στρατόπεδα της Καθολικής εκκλησίας: Οι συντηρητικοί και οι προοδευτικοί. Συνολικά, 135 είναι οι καρδινάλιοι με δικαίωμα ψήφου που θα απομονωθούν στην Καπέλα Σιξτίνα και δεν θα βγουν από εκεί μέχρι να επιλέξουν τον επόμενο Πάπα. Είναι χαρακτηριστικό οτι το 80% αυτών έχει διοριστεί από τον Πάπα Φραγκίσκο τα τελευταία 12 χρόνια, ενώ είκοσι από αυτούς έγιναν καρδινάλιοι μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο.
Η διαδικασία εκλογής
Η τρόπος εκλογής νέου Πάπα στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία είναι αυστηρά καθορισμένος και τελείται σύμφωνα με παραδόσεις αιώνων. Η διαδικασία ονομάζεται κονκλάβιο και πραγματοποιείται στο Βατικανό. Ολοι οι Καρδινάλιοι κάτω των 80 ετών καλούνται να συμμετάσχουν στο κονκλάβιο. Η έναρξη της διαδικασίας τους βρίσκει απομονωμένους στην Καπέλα Σιξτίνα όπου ορκίζονται μυστικότητα και δεσμεύονται να μην αποκαλύψουν τίποτα από τις διαδικασίες. Τοποθετείται μηχανισμός για καπνό από την καμινάδα και από εκεί δίνεται το μήνυμα στους έξω για τα αποτελέσματα της κάθε ψηφοφορίας.
Κάθε μέρα μπορεί να γίνονται έως 4 ψηφοφορίες (2 το πρωί και 2 το απόγευμα). Οι Καρδινάλιοι γράφουν το όνομα του υποψηφίου σε χαρτί και το ρίχνουν στην κάλπη. Για να εκλεγεί κάποιος Πάπας, απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων των ψήφων. Αν δεν υπάρχει εκλογή, καίγονται τα ψηφοδέλτια με χημικά ώστε να βγει μαύρος καπνός από την καμινάδα (non habemus papam). Αν εκλεγεί Πάπας, τα ψηφοδέλτια καίγονται χωρίς χρήση χημικών και βγαίνει λευκός καπνός που σημαίνει οτι ολοκληρώθηκε η διαδικασία εκλογής.
Στην συνέχεια ο εκλεγμένος ερωτάται αν αποδέχεται το χρίσμα και ποιο όνομα θέλει να πάρει. Εφόσον αποδεχτεί, ντύνεται με την παπική στολή και παρουσιάζεται στο πλήθος από τον εξώστη με την φράση: Habemus Papam – που σημαίνει “Εχουμε Πάπα”.
Τα φαβορί των στοιχηματικών εταιριών
Λίγες ώρες μετά την είδηση του χαμού του Πάπα Φραγκίσκου, οι στοιχηματικές εταιρίες, για τις οποίες αναλυτικές αξιολογήσεις μπορείτε να βρείτε στο https://stoiximatikesetairies.pro/stoichimaton/xenes/ είχαν ήδη ανοίξει τις αγορές της διαδοχής “φωτογραφίζοντας” έτσι τα φαβορί και αουτσάιντερ της διαδικασίας. Μπορεί στον διεθνή τύπο να δημοσιεύτηκαν πάρα πολλά άρθρα για το ποιός μπορεί να είναι ο νέος Πάπας, αλλά σε αυτές τις περιπτώσεις τον τόνο τον δίνουν οι αγορές. Εχεί αποδειχθεί πολλές φορές οτι το που κατευθύνονται τα χρήματα, μπορεί να αποτελέσει πιο ασφαλές κριτήριο, ακόμη και από τις εκτιμήσεις των ειδικών.
Ο Μάιλς Πάτεντεν είναι ιστορικός της Καθολικής Εκκλησίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και η γνώμη του έχει βαρύνουσα σημασία. Εκτίμησε οτι οι συζητήσεις της διαδοχής έχουν ξεκινήσει εδώ και καιρό, αφού ήταν γνωστό οτι η κατάσταση της υγείας του Πάπα Φραγκίσκου ήταν βαριά. Ο όρος “papabile” χρησιμοποιείται για να καταδείξει ποιοί έχουν το “πακέτο” και άρα ρεαλιστικές πιθανότητες για να διεκδικήσουν το χρίσμα. Αυτή την στιγμή περίπου 25 καρδινάλιοι μπορούν να ενταχθούν σε αυτή την κατηγορία, αλλά το παράδειγμα του 2013, με τον Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο (μετέπειτα Πάπας Φραγκίσκος) που αρχικά ήταν εκτός αυτής της κατηγορίας, κάνει πολύ δύσκολο κάθε προγνωστικό. Αλλωστε η συντριπτική πλειοψηφία των καρδινάλιων δεν έχει εμπειρία από κονκλάβιο, ενώ η μεγάλη γεωγραφική τους διασπορά θολώνει ακόμη περισσότερο το τοπίο.
Τα λεφτά δείχνουν Παρολίν
Σύμφωνα με δημοσιεύματα εξειδικευμένων στοιχηματικών ιστοσελίδων, περίπου το 30% των πονταρισμάτων της τελευταίας εβδομάδας έχουν κατευθυνθεί προς τον Πιέτρο Παρολίν που σε αποδόσεις στην περιοχή του 3,00, είναι το ξεκάθαρο πρώτο φαβορί των αγορών. Ο Ιταλός καρδινάλιος υπήρξε άμεσος συνεργάτης του Πάπα Φραγκίσκου και υπηρέτησε ως υπουργός Εξωτερικών του Βατικανού. Θεωρείται άριστος γνώστης της Παγκόσμιας πολιτικής κατάστασης και με ισχυρές διασυνδέσεις στον κόσμο της πολιτικής. Θα βοηθήσει πολύ στο να αυξηθεί η διπλωματική επιρροής της Καθολικής Εκκλησίας. Οι επικριτές του βέβαια, θεωρούν οτι με το πάθος του για τις πολιτικές διεργασίες, έχει παραμελήσει τα θρησκευτικά του καθήκοντα.
Δεύτερο φαβορί της αγοράς είναι ο Λουίς Αντόνιο Ταγκλ που προσφέρεται από τις στοιχηματικές σε αποδόσεις στην περιοχή του 4,00. Ο 68χρονος Φιλιππινέζος είναι εκπρόσωπος της ποιμαντικής και προοδευτικής προσέγγισης του Πάπα Φραγκίσκου. Η εκλογή του θα αποτελούσε σημαντική καμπή για την Καθολική Εκκλησία, ενισχύοντας την παγκόσμια παρουσία της. Είναι γνωστός για την ταπεινότητα του, ενώ έχει εκφράσει συμπόνια προς τις περιθωριοποιημένες ομάδες, διατηρώντας παράλληλα την προσήλωσή του στη διδασκαλία της Εκκλησίας. Η εκλογή του θα σηματοδοτούσε την πρώτη φορά που ένας Πάπας προέρχεται από την Ασία, αντανακλώντας την παγκόσμια φύση της Καθολικής Εκκλησίας. Ωστόσο, η πρόσφατη αναδημοσίευση ενός βίντεο του 2019, στο οποίο ο Ταγκλ τραγουδάει το “Imagine” του Τζον Λένον, έχει προκαλέσει αντιδράσεις, με ορισμένους να θεωρούν ότι το τραγούδι αντιβαίνει στις καθολικές διδασκαλίες.
Η τριάδα των φαβορί κλείνει με τον Πίτερ Τέρκσον που στις περισσότερες εταιρίες προσφέρεται σε αποδόσεις από το 6,00 έως και το 7,00. Ο 76χρονος Γκανέζος έχει ένας κάπως πιο συντηρητικό προφίλ, αλλά στο παρελθόν έχει κάνει δηλώσεις υπέρ των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων στην Αφρική. Είναι γνωστός για το έργο του σε θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης, οικονομικής ανισότητας και περιβαλλοντικής πολιτικής. Εχει διατελέσει επικεφαλής του Παπικού Συμβουλίου για τη Δικαιοσύνη και την Ειρήνη και, από το 2022 και είναι καγκελάριος των Παπικών Ακαδημιών Επιστημών. Αν εκλεγεί, θα είναι η πρώτη φορά που ένας Πάπας προέρχεται από την Αφρική μετά από 1.500 χρόνια, αντανακλώντας την αυξανόμενη σημασία της ηπείρου στην Καθολική Εκκλησία, όπου πλέον κατοικεί περίπου το 20% των καθολικών παγκοσμίως . Η παρουσία του θα μπορούσε να ενισχύσει τη φωνή της Αφρικής σε παγκόσμια ζητήματα όπως η φτώχεια, οι συγκρούσεις και η ανάπτυξη της νεολαίας. Ζητούμενο για αυτόν να καταφέρει να αποσπάσει ψήφους και από ευρωπαίους καρδινάλιους, πολλοί από τους οποίους δεν θα ήθελαν να δουν Πάπα από την Αφρική.
Τα δύο δυνατά αουτσάιντερ της διαδοχής
Η γκάμα των υποψηφίων είναι αρκετά μεγάλη και με δεδομένο οτι το εκλογικό σώμα είναι πολύ αλλαγμένο σε σχέση με την προηγούμενη εκλογή, τα προγνωστικά δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Το κονκλάβιο της 7ης Μαΐου αναμένεται να έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον και είναι τυλιγμένο σε ένα πέπλο αβεβαιότητας. Πίσω από τα τρία πρώτα φαβορί, συνωστίζονται άλλοι τουλάχιστον είκοσι υποψήφιοι που είναι μέσα στις λίστες των στοιχηματικών και προσφέρονται σε αποδόσεις που ξεκινούν από το 8,00 και φτάνουν έως και το 70,00.
Κοιτάζοντας την σχετική αγορά στην Legiano, εταιρία που αναλύεται και αξιολογείται στο https://stoiximatikesetairies.pro/stoichimaton/legiano/, βλέπουμε οτι ο επόμενος υποψήφιος, που διαπραγματεύεται στα επίπεδα του 8,00 είναι ο ιταλός Ματέο Ζούπι. Ο αρχιεπίσκοπος της Μπολόνια έγινε καρδινάλιος το 2019 και είναι ένας καρδινάλιος με σημαντική ποιμαντική εμπειρία, διπλωματικές ικανότητες και ευρεία αποδοχή εντός της Εκκλησίας. Η ικανότητά του να γεφυρώνει διαφορές και να προωθεί την ενότητα μπορεί να τον καταστήσει τον επόμενο Πάπα. Ενδεχόμενη εκλογή του θα σηματοδοτήσει τη συνέχιση της ποιμαντικής και προοδευτικής προσέγγισης του προκατόχου του. Εχει ευρεία αποδοχή από προοδευτικούς και μετριοπαθείς καρδινάλιους και η ιταλική καταγωγή του, μπορεί να ευνοήσει την υποστήριξη από την ισχυρή ιταλική αντιπροσωπεία στο κονκλάβιο.
Η πιο ισχυρή υποψηφιότητα από την πλευρά των ακραιφνώς συντηρητικών είναι ο Ρομπέρτ Σάρα. Σε ηλικία 79 ετών, ο καρδινάλιος από την Γουινέα αποτελεί μια σημαντική μορφή για τον συντηρητικό χώρο της Καθολικής Εκκλησίας και η εκλογή του θα είχε συμβολική σημασία για την Αφρική. Είναι γνωστός για την υπεράσπιση της παραδοσιακής καθολικής διδασκαλίας, την κριτική του προς την woke κουλτούρα και την υποστήριξή του στη λειτουργική παράδοση. Εχει επίσης εκφράσει απόψεις κατά της ευθανασίας και του ισλαμικού φονταμενταλισμού. Προσφέρεται σε αποδόσεις στην περιοχή του 9,00, έχοντας όμως καθαρά πτωτικές τάσεις. Για την υποψηφιότητα του υπάρχουν ενστάσεις για την προχωρημένη ηλικία του, ενώ θα βρει απέναντι του πολλούς εκλέκτορες που θα ήθελαν την συνέχιση της ποιμαντικής και προοδευτικής πορείας της Εκκλησίας.