Από την Ελλάδα σε τέσσερις χώρες και από την τέχνη στην αντιτρομοκρατία, μια ιστορία που δοκιμάζει τα όρια της αντοχής και της πίστης.
Στην «CorfuPress.com» φιλοξενούμε την κυρία Σάρα Προφέτα, μια συγγραφέα με καταγωγή από την Ανδαλουσία και τη Φλώρινα, που ξέρει να ζωντανεύει χαρακτήρες και καταστάσεις με τρόπο μοναδικό. Στο μυθιστόρημά της «Al Tira», το οποίο αντλεί τον τίτλο του από τη βιβλική φράση που σημαίνει «μη φοβάσαι», μας ταξιδεύει σε έναν κόσμο όπου οι έννοιες της πίστης και της προδοσίας συγκρούονται με την ωμή πραγματικότητα της τρομοκρατίας. Οι ήρωές της, η Έστερ και ο Αρί, παλεύουν να βρουν την αλήθεια ανάμεσα σε διαφορετικές θρησκείες, πολιτισμούς και προσωπικά τραύματα, ενώ η ίδια η συγγραφέας αντλεί στοιχεία από προσωπικά της βιώματα και εμπειρίες που την έχουν σημαδέψει. Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Bookguru.
Συνέντευξη στη Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Κυρία Προφέτα, η ιστορία σας μπλέκει τις έννοιες της προδοσίας και της αυτοθυσίας με φόντο την τρομοκρατία. Πιστεύετε πως είναι δυνατόν να θυσιαστεί κανείς για το ευρύτερο καλό, χωρίς να προδώσει τις δικές του αξίες και ταυτότητα;
Απ: Η αληθινή θυσία δεν είναι ποτέ απλή υπόθεση. Είναι μια πράξη που πατά γερά στις ρίζες των αξιών σου – δεν τις αναιρεί, αλλά τις φωτίζει. Συχνά δεν πρόκειται για την επιλογή ανάμεσα στο καλό και το κακό, αλλά για τη σκληρή απόφαση να προχωρήσεις κόντρα στον ίδιο σου τον φόβο, να υπερβείς τον εαυτό σου. Κάποιος που θυσιάζεται για κάτι μεγαλύτερο, δεν ακυρώνει την ταυτότητά του· την υπερασπίζεται με τον πιο θαρραλέο τρόπο.
Η Έστερ, η πρωταγωνίστριά σας, καλείται να κάνει μια επιλογή που μπορεί να ανατρέψει ολόκληρη τη ζωή της. Ήταν εύκολο για εσάς να μπείτε στη θέση της και να αποδώσετε τα συναισθήματά της με ειλικρίνεια;
Απ: Όχι απλό, αλλά βαθιά ανθρώπινο. Η Έστερ δεν ήθελε να γίνει ηρωίδα· ήθελε να προστατεύσει αυτούς που αγαπά. Αυτό την έκανε να προχωρήσει. Η επιλογή της είναι τρομακτική, γιατί γνωρίζει πως ό,τι αποφασίσει, θα έχει συνέπειες. Και αυτό το βάρος, αυτός ο κόμπος στο στομάχι, είναι που έπρεπε να αποδώσω. Με βοήθησε η δική μου αίσθηση για τη φιλία – για μένα είναι από τους πιο καθοριστικούς δεσμούς στη ζωή. Είναι σχέση που επιλέγεις, δεν σου επιβάλλεται, κι αυτό την κάνει πιο δυνατή. Η Έστερ κουβαλά αυτό το αίσθημα. Κι εγώ, με τη σειρά μου, μπήκα στην ψυχή της.
Ο τίτλος του βιβλίου σας, «Al Tira», αντλεί την έμπνευσή του από τη Βίβλο και σημαίνει «Μη φοβάσαι». Τι ρόλο παίζει ο φόβος στην ιστορία σας και πόσο καθορίζει τις ανθρώπινες πράξεις;
Απ: Ο φόβος είναι παντού. Είναι στην ανάσα πριν την απόφαση, στη σιωπή πριν την αλήθεια, στα μάτια κάποιου που αγωνίζεται να αντέξει. Μπορεί να γίνει κινητήριος δύναμη, αλλά και βρόχος που σε κρατά ακίνητο. Είναι ένα συναίσθημα που, αν το αφήσεις ανεξέλεγκτο, σε διαβρώνει. Όμως, αν το κοιτάξεις κατάματα, σε δυναμώνει. Στην ιστορία μου, ο φόβος δεν εξαφανίζεται· μετασχηματίζεται σε θάρρος. Όπως λέει και ο Αρί, ο φόβος υπάρχει σε όλους. Αλλά η δύναμή του εξαρτάται από το αν θα του υποταχθείς ή αν θα τον ξεπεράσεις.
Οι χαρακτήρες σας φαίνεται να ισορροπούν ανάμεσα σε δύο κόσμους. Η Έστερ, μια καλλιτέχνιδα με εβραϊκές ρίζες, και ο Αρί, ένας γοητευτικός και βλοσυρός πράκτορας της αντιτρομοκρατικής. Τι σας ενέπνευσε να δημιουργήσετε τόσο αντιφατικούς και δυναμικούς ήρωες;
Απ: Με γοητεύει η ιδέα της συνύπαρξης μέσα στη σύγκρουση. Οι ήρωές μου γεννήθηκαν από αυτή την ένταση: ομορφιά και βία, τέχνη και καθήκον, συναίσθημα και επιβίωση. Η Έστερ και ο Αρί εκπροσωπούν κόσμους που συχνά έρχονται αντιμέτωποι – όχι μόνο γεωγραφικά, αλλά υπαρξιακά. Κι όμως, εκεί που όλα φαίνονται ασύμβατα, γεννιέται κάτι ουσιαστικό: η επιθυμία να καταλάβεις τον άλλον. Πίσω από τις εθνικότητες, τις ιδεολογίες, τα επαγγέλματα, υπάρχει η κοινή ανάγκη για αγάπη, για επαφή, για αλήθεια. Και φυσικά, υπάρχει κι ο έρωτας. Όχι ο ρομαντικός, αλλά αυτός που ταράζει τα θεμέλιά σου. Που σε σπρώχνει στα άκρα και σε καλεί να επιλέξεις ποιος θέλεις να είσαι.
Η προδοσία είναι έντονο συναίσθημα στο βιβλίο σας. Πιστεύετε ότι οι ήρωές σας μπορούν να ανακάμψουν από τέτοιες πληγές;
Απ: Η προδοσία πονάει περισσότερο όταν έρχεται από ανθρώπους δικούς σου. Μπορεί να επουλωθεί με τον χρόνο, αλλά πάντα θα αφήσει ένα σημάδι. Το θέμα είναι τι θα κάνεις με αυτό το σημάδι. Θα σε καθηλώσει ή θα το εντάξεις στην ιστορία σου; Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να μην αφήσεις το τραύμα να σε καθορίσει. Να το αποδεχτείς, να το καταλάβεις, να ζήσεις με αυτό. Κι αν είναι δυνατόν, να μετατρέψεις τον πόνο σε δύναμη. Όχι γιατί ξεχνάς, αλλά γιατί επιλέγεις να συνεχίσεις.
Πολλά από τα γεγονότα που περιγράφετε αντλούν έμπνευση από προσωπικές εμπειρίες και ταξίδια. Πώς τις μετατρέψατε σε μυθοπλασία χωρίς να χαθεί η αυθεντικότητά τους;
Απ: Τα ταξίδια που έκανα, ειδικά μόνη, με διαμόρφωσαν βαθιά. Ο τρόπος που κοιτάζεις τον κόσμο αλλάζει όταν βρεθείς έξω από το γνώριμο. Οι εμπειρίες μου –από την παιδική τραυματική εμπειρία με τη βομβιστική επίθεση, μέχρι τη συγκίνηση μπροστά στην τέχνη ή τη δέος μπροστά σε αρχαία ερείπια– έγιναν υλικό που δεν μπορούσα να αγνοήσω. Όταν κάτι σε σημαδεύει, γίνεται μνήμη. Και όταν αυτή η μνήμη περάσει μέσα από τη φαντασία σου, αποκτά νέα ζωή. Γίνεται ιστορία. Μια ιστορία που, παρότι φανταστική, κουβαλά αλήθεια.
Πιστεύετε ότι η δύναμη της λογοτεχνίας μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι βλέπουν τα βιβλία και την ανάγνωση;
Απ: Απόλυτα. Η λογοτεχνία δεν είναι απλώς ψυχαγωγία· είναι μια πυξίδα. Ένα βιβλίο μπορεί να σου ανοίξει ένα παράθυρο στον κόσμο ή στον εαυτό σου. Δεν χρειάζονται περίπλοκες φόρμες ή ακατανόητα νοήματα. Ένα βιβλίο πρέπει να σε αγγίζει, να σε αφυπνίζει, να σε κάνει να νοιώθεις και να σκέφτεσαι διαφορετικά. Η λογοτεχνία είναι εργαλείο μεταμόρφωσης – ένας σπόρος αλλαγής.
Ένταση, δράση, αγωνία και έρωτας. Αγάπη παγιδευμένη σε μια θανάσιμη πραγματικότητα… Αν μπορούσατε να συνοψίσετε το “Al Tira” σε μία φράση, ποια θα ήταν αυτή και γιατί;
Απ: Αν έπρεπε να το συνοψίσω, θα έλεγα:
«Μια ιστορία για το πώς παραμένεις άνθρωπος, όταν όλα γύρω σου σε ωθούν να γίνεις κάτι άλλο.»
Δεν είναι βιβλίο που δίνει απαντήσεις, αλλά που θέτει ερωτήματα: Μπορείς να αντισταθείς στον φανατισμό; Να παλέψεις με τον φόβο; Να σταθείς απέναντι στη βία χωρίς να γίνεις μέρος της; Γιατί τελικά, οι απαντήσεις σ’ αυτά είναι που σε καθορίζουν. Όχι τα γεγονότα, αλλά οι επιλογές σου μπροστά τους.