Η συγγραφέας του παιδικού βιβλίου «Τι πιτζάμες φοράει η αγάπη;» μάς καλεί να θυμηθούμε ότι η αγκαλιά χωράει κάθε διαφορετικότητα, από τις ρίγες μέχρι τα πουά.
Στο «CorfuPress» φιλοξενούμε τη συγγραφέα Σταυρούλα Μαστοροδήμου, με αφορμή το νέο της παραμύθι «Τι πιτζάμες φοράει η αγάπη;» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πουά, σε εικονογράφηση της Λίας Φωτιάδου. Ένα τρυφερό βιβλίο για μικρά παιδιά (και μεγάλους αναγνώστες με μεγάλη καρδιά) που αναρωτιούνται πώς μοιάζει η αγάπη και αν τελικά έχει μόνο μία μορφή.
Με φόντο πιτζάμες, χρώματα, παιχνίδια και παιδικές παρέες, η κυρία Μαστοροδήμου μάς θυμίζει πως η αγάπη δεν μετριέται σε σχήματα και κανόνες, αλλά σε στιγμές κοινής τρυφερότητας, ακόμα κι όταν όλα γύρω μοιάζουν διαφορετικά.
Κυρία Μαστοροδήμου, η αγάπη ως έννοια προσφέρει συχνά φιλοσοφικά ερωτήματα. Πώς καταλήξατε να την ντύσετε με πιτζάμες και να την φέρετε κοντά στα παιδιά με τόσο παιγνιώδη τρόπο; Ποιο θα ήταν το ιδανικότερο κέρδος;
Στ.Μ.: Καλώς σας βρήκα λοιπόν, χαίρομαι πολύ που συνομιλούμε για την αγάπη, τις πιτζάμες και κυρίως τα παιδιά. Έχω την ευκαιρία και την πολυτέλεια να δουλεύω και να κουβεντιάζω καθημερινά με παιδιά, με σοφούς/ες δηλ ανθρώπους πραγματικά σοφούς, αβίαστα σοφούς, αυθεντικά σοφούς και σοφές και έχω νιώσει πως η αγάπη είναι το πιο απλό και καθημερινό πράγμα απλώς χρειάζεται καθαρά μάτια και ανοιχτά χέρια .Αυτό νιώθω, πως η αγάπη είναι καθημερινή και έχουμε την ευκαιρία να την δείξουμε στα απλά δεν χρειάζεται ορολογία επίσημη, ούτε επίσημο ένδυμα πάρα μόνο άνετες πιτζάμες.
Νομίζω ότι αυτό είναι και το κερασάκι (ας δούμε το κέρδος ως κερασάκι, καλύτερα ας το γευτούμε ως κερασάκι)κουβεντιάζουμε για την αγάπη. Είναι υπέροχο να μιλάμε για υπέροχα όπως η αγάπη Να τα μιλάμε ,να ακούγονται. Να τα τραγουδάμε, να τα ονειρευόμαστε, να τα πράττουμε να τα φοράμε.
Ποια ήταν η πρώτη εικόνα ή σκέψη που στάθηκε αφορμή για να γεννηθεί το βιβλίο «Τι πιτζάμες φοράει η αγάπη;»; Πόσο ρόλο αφήνετε στην αγάπη να παίξει στη ζωή σας;
Στ.Μ.: Αφορμή για το βιβλίο στάθηκε μια αγαπημένη συνήθεια που έχουμε στο σχολείο με τους μαθητές και τις μαθήτριές μου . Τη λέμε «Ανάποδη μέρα» εκείνη τη μέρα ‘όλα γίνονται ανάποδα ,ένα από τα πολλά είναι και ο ερχομός όλων με πιτζάμες μικρών και μεγάλων. Η αλήθεια είναι ότι τα παιδιά τρελαίνονται για αυτή τη μέρα και ειδικά να φοράνε τις πιτζάμες τους , τα γέλια που κάνουμε είναι στα αυτά μου, φυσικά δεν πιστεύουν ότι θα πάω και γω με πιτζάμα και όταν με βλέπουν με υπνόσακο μάλιστα ξεκαρδίζονται.
Αφήνω κυρίως χώρο στην αγάπη δεν μπορώ και αλλιώς , δεν ξέρω πως αλλιώς.
Το «Τι πιτζάμες φοράει η αγάπη;» μιλάει για τη διαφορετικότητα, χωρίς να την κατονομάζει. Πόσο σημαντικό θεωρείτε πως είναι να μιλάμε στα παιδιά με σύμβολα και εικόνες αντί για όρους και ταμπέλες; Δεν είναι τα παιδιά κοντά στην αγάπη;
Στ.Μ.: Χαίρομαι πολύ που το υπογραμμίζεται αυτό και το φωτίζεται. Τα παιδιά δεν χρειάζονται ούτε όρους, ούτε ταμπέλες για να καταλάβουν τη διαφορετικότητα ή την αγάπη. Εκείνα βλέπουν πρώτα την κίνηση, το χρώμα, την πρόθεση. Δεν θα σου πουν «είσαι διαφορετικός», θα σου πουν «θες να παίξουμε;». Η κίνηση , η γλώσσα η ζωγραφική των παιδιών είναι γεμάτη εικόνες και σύμβολα. Γι’ αυτό και το παραμύθι ντύνει την αγάπη με πιτζάμες – δεν την ορίζει, την αφήνει να απλωθεί. Αν τους μιλήσεις με απλότητα και φαντασία, τα παιδιά καταλαβαίνουν τα πάντα. Τα παιδιά είναι πολύ πιο κοντά στην αγάπη απ’ όσο νομίζουμε. Γιατί η αγάπη, όταν είναι αληθινή, μοιάζει λίγο με παιδικό παιχνίδι, με μαλλί της γριάς , με νότες.
Μια σκηνή που ξεχωρίζει είναι εκείνη όπου όλα τα παιδιά φοράνε διαφορετικές πιτζάμες αλλά κάθονται μαζί σαν μια παρέα. Πιστεύετε πως εκεί συνοψίζεται και το βαθύτερο μήνυμα του βιβλίου;
Στ.Μ.: Αγαπώ όλες τις εικόνες που έντυσαν με τόση αγάπη το βιβλίο και νομίζω πως ο καθένας και η καθεμία στέκεται σε κάτι δικό του , σε μια εικόνα που ξυπνάει κάτι προσωπικό και αυτό είναι το βαθύτερο για μένα, αυτό που θα συγκινήσει τον καθένα και την καθεμία.
Η εικονογράφηση της Λίας Φωτιάδου συμβάλλει καθοριστικά στη διάθεση του παραμυθιού. Πώς συνεργαστήκατε για να γεννηθεί αυτός ο πολύχρωμος, ονειρικός κόσμος; Αν η αγάπη ήταν μόνο ένα χρώμα, μόνο μια μυρωδιά, μόνο ένα τραγούδι, ποια θα ήταν αυτά;
Στ.Μ.: Αχά, η Λια είναι αγαπημένη, και τα χέρια της χρυσά αν και ταλαιπωρημένα( ξέρει η Λία). Το κείμενο ζωντάνεψε μέσα από τις εικόνες της Λίας. Επιπλέον, οι εικόνες λένε ακόμα περισσότερα από όσα είναι γραμμένα. Είμαι πολύ τυχερή που η Λία βλέπει εικόνες στα κείμενά μου και ονειρευόμαστε παρέα, μιλάμε ατελείωτες ώρες στο τηλέφωνο και μετά σιωπή και μετά πάλι τηλέφωνα, καφέδες, γέλια, αναζήτηση στα αρχεία που τα χάνουμε και οι δυο, για λίγο χάος και μετά μαγεία . Την ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου καθώς αυτή φταίει για όλα.
Λοιπόν , το αγαπημένο μου παιχνίδι τώρα.
Αν η αγάπη ήταν χρώμα θα ήταν λερωμένο ροζ
Αν ήταν μυρωδιά θα ήταν πούδρα
Αν ήταν τραγούδι θα ήταν ο Ερωτόκριτος
Αν ένα παιδί κρατούσε μόνο μία εικόνα ή ένα συναίσθημα από το βιβλίο σας, ποιο θα θέλατε να είναι αυτό και γιατί;
Στ.Μ.: Νομίζω θα ήταν η εικόνα που τα παιδιά πιάνονται σε κύκλο και χορεύουν ενώ κρατάνε μπαλόνια. Μου αρέσει ο κύκλος τα χέρια που ενώνονται, τα πανηγύρια , τα μπαλόνια. Με ενδιαφέρουν οι δράσεις, οι κινήσεις που σε κρατάνε μαζί και καλλιεργούν το συλλογικό.
Πιστεύετε πως η παιδική λογοτεχνία μπορεί να καλλιεργήσει από νωρίς τη συναισθηματική νοημοσύνη και την ενσυναίσθηση στους μικρούς αναγνώστες; Ποια είναι η δική σας οπτική;
Στ.Μ.: Αυθόρμητα θα απαντούσα βεβαίως κυρίως αυτό κάνει. Θα συμπλήρωνα όμως πως έχει σημασία τι διαβάζουμε και πως. Χρειάζεται εμπλοκή και από τον ενήλικα όταν μιλάμε για μικρές ηλικίες. Ουσιαστικά εμείς δείχνουμε τον τρόπο που διαβάζουμε, αγγίζουμε, σεβόμαστε ένα βιβλίο. Πώς επανερχόμαστε στο βιβλίο γελάμε με αυτό, μαθαίνουμε χωρίς να μαθαίνουμε από αυτό, κουβεντιάζουμε για αυτό χωρίς αυτό.
Μπορεί και τίποτα από αυτά γιατί ο καθένας και η καθεμία έχει τον δικό του τρόπο και δεν χωράνε συνταγές ή εργασίες , διαβάζουμε για τη χαρά. Πάντως τα παιδιά ταυτίζονται με τις ιστορίες και τους ήρωες, ηρωίδες, βρίσκουν κοινά, βρίσκουν και ονοματίζουν τα συναισθήματά τους και αποφορτίζονται ή νιώθουν ανακούφιση και όλα μαζί. Αυτά τα υπέροχα πράγματα συμβαίνουν όταν διαβάζουμε και πιο πολύ όταν διαβάζουμε παρέα .