Πίσω από κλειστές πόρτες: Η σιωπή που σπάει, οι ζωές που αλλάζουν

• Το να μιλάς, ακόμα και στα γεράματα, μπορεί να σώσει ζωές
• 80% των θυμάτων βίας στην Κέρκυρα είναι γυναίκες
• Μια γεμάτη δομή σε κίνδυνο, μια κοινωνία σε κρίση
• Ιστορίες πόνου, κενά δράσης και ανάγκη για αλλαγή
• Equal Society: Καλές πρακτικές και παρατηρητήριο στη μάχη κατά της βίας

Η βία κατά των γυναικών είναι ένα πρόβλημα που αφορά όλους. Από τις αληθινές ιστορίες κακοποίησης που ακούστηκαν στην Κέρκυρα μέχρι την έλλειψη συντονισμού των φορέων, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: Χρειαζόμαστε περισσότερη δράση, περισσότερη συνεργασία, περισσότερη ευαισθητοποίηση. Και, πάνω απ’ όλα, χρειαζόμαστε φωνές που θα σπάσουν τη σιωπή, γιατί, όπως είπε μια από τα θύματα: «Το να μιλάς, ακόμα και στα γεράματα, μπορεί να σώσει ζωές».

Πίσω από κλειστά παράθυρα και κλειδωμένες πόρτες, δεκάδες ιστορίες βίας εκτυλίσσονται καθημερινά, με θύματα γυναίκες κάθε ηλικίας, κοινωνικής τάξης και μορφωτικού επιπέδου. Οι αριθμοί είναι αποκαρδιωτικοί: το 80% των περιστατικών βίας στην Κέρκυρα αφορούν γυναίκες, σύμφωνα με τον Αστυνόμο Στάθη Κανταρέλλη, επικεφαλής του τομέα που διαχειρίζεται περιστατικά ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας. Στο νησί, η μοναδική δομή φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών, με μόλις 20 θέσεις, παραμένει πλήρης, αφήνοντας να αιωρείται ένα κρίσιμο ερώτημα: Τι γίνεται με όσες γυναίκες χρειάζονται βοήθεια αλλά δεν βρίσκουν χώρο;

Αληθινές ιστορίες κακοποίησης

Η έμφυλη βία δεν είναι μια στατιστική, αλλά μια πραγματικότητα που επηρεάζει ζωές. Αυτό αναδείχθηκε με τον πιο συγκλονιστικό τρόπο στην ημερίδα που διοργάνωσε η οργάνωση Equal Society στην Κέρκυρα. Στην ημερίδα παρουσιάστηκαν αληθινές ιστορίες κακοποιημένων γυναικών, όπως αυτές που αφηγήθηκε η Κωνσταντίνα Καρύδη, διευθύντρια του Γηροκομείου Κέρκυρας. Γυναίκες που, στη δύση της ζωής τους, βρήκαν καταφύγιο στο ίδρυμα για να ξεφύγουν από δεκαετίες σιωπής και κακοποίησης. Οι αφηγήσεις τους δεν ήταν μόνο μαρτυρίες πόνου, αλλά και φάροι ελπίδας, υπενθυμίζοντας ότι ποτέ δεν είναι αργά για να σπάσει η σιωπή και να σωθούν ζωές.

Συγκλονιστικό μήνυμα…

Μία από τις πιο δυνατές φράσεις που ακούστηκαν προήλθε από μια 80χρονη γυναίκα, η οποία δήλωσε: «Πέρασα όλα τα χρόνια της ζωής μου σιωπώντας». Ο δημοσιογράφος Σπύρος Φρεμεντίτης σχολίασε ότι η φωνή ηλικιωμένων γυναικών που επιβίωσαν από τη βία έχει μεγαλύτερη δύναμη από κάθε άλλη. «Αυτή η γενιά μπορεί να αλλάξει την επόμενη, να ανατρέψει την κουλτούρα της ανοχής», ανέφερε χαρακτηριστικά. Οι ιστορίες αυτές υπενθυμίζουν ότι η κακοποίηση δεν γνωρίζει ηλικία και ότι η αλλαγή κουλτούρας είναι ζήτημα που αφορά όλους μας.

Η έλλειψη συντονισμού και η δημιουργία παρατηρητηρίου

Η κατάσταση, ωστόσο, μόνο ελπιδοφόρα δεν είναι. Ένα από τα βασικά συμπεράσματα της ημερίδας ήταν η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των φορέων που δραστηριοποιούνται στο πεδίο της έμφυλης βίας. Ο Δημήτρης Ντόντης, υπεύθυνος του έργου Παρατηρητηρίου της Equal Society, υπογράμμισε ότι «υπάρχουν φορείς και υπηρεσίες που κάνουν εξαιρετική δουλειά σε τοπικό επίπεδο, αλλά η έλλειψη συνεργασίας μεταξύ τους δημιουργεί κενά στη διαδικασία». Το Παρατηρητήριο, που υλοποιείται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος PREVENT, αποσκοπεί στη γεφύρωση αυτών των κενών, στην αναγνώριση καλών πρακτικών και στη βελτίωση της πρόσβασης των θυμάτων σε υπηρεσίες υποστήριξης.

Η Equal Society σκοπεύει να διοργανώσει αντίστοιχες ημερίδες σε Αθήνα και Πάτρα, προκειμένου να αναδειχθούν τα κοινά προβλήματα και οι καλές πρακτικές σε εθνικό επίπεδο. Μέσα από αυτές τις συζητήσεις, στόχος είναι να προωθηθεί η συνεργασία μεταξύ τοπικών και εθνικών φορέων, αλλά και να ανοίξει περισσότερος διάλογος για την ενίσχυση δομών και πολιτικών κατά της βίας.

Δομή κακοποιημένων γυναικών: 20 θέσεις, 20 φιλοξενίες…

Η δομή φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών που λειτουργεί στην Κέρκυρα είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα των δυσκολιών που αντιμετωπίζει το τοπικό σύστημα υποστήριξης. Ο Αστυνόμος Κανταρέλλης μίλησε για τις προκλήσεις που υπάρχουν στη λειτουργία της, ιδιαίτερα όσον αφορά τη χρηματοδότηση και το προσωπικό. Παρά τις δυσκολίες, η δομή παραμένει ένας κρίσιμος χώρος για τις γυναίκες που χρειάζονται άμεση προστασία. Αν και η προσπάθεια για τη διατήρησή της είναι συνεχής, το γεγονός ότι μπορεί να φιλοξενήσει μόνο 20 άτομα αποδεικνύει ότι οι ανάγκες ξεπερνούν κατά πολύ τις δυνατότητες.

«Η σιωπή που σκοτώνει»: 4 αληθινές ιστορίες κακοποίησης…

Ιστορίες κακοποίησης από γυναίκες που βρήκαν καταφύγιο στο Γηροκομείο Κέρκυρας

«Πέρασα όλα τα χρόνια της ζωής μου σιωπώντας»! Η συγκλονιστική μαρτυρία μιας 80χρονης γυναίκας στην Κέρκυρα, που επιβίωσε δεκαετίες κακοποίησης, φωτίζει το διαχρονικό πρόβλημα της έμφυλης βίας και την ανάγκη να σπάσει η σιωπή. Ανάμεσα στις αριθμητικές και ανθρώπινες διαστάσεις του φαινομένου, οι φορείς ζητούν συντονισμό, δράση και αλλαγή κουλτούρας.

Η σιωπή γύρω από την κακοποίηση γυναικών δεν γνωρίζει ηλικία, κοινωνική τάξη ή μορφωτικό επίπεδο. Στο Γηροκομείο Πτωχοκομείο Κέρκυρας, οι αφηγήσεις ηλικιωμένων γυναικών που έζησαν δεκαετίες σιωπής έρχονται να φωτίσουν την αθέατη πλευρά της βίας.

Η διευθύντρια του ιδρύματος, Κωνσταντίνα Καρύδη, μοιράστηκε στην ημερίδα της Equal Society τέσσερις συγκλονιστικές ιστορίες γυναικών που, στα γεράματά τους, νίκησαν τη σιωπή και διηγούνται όσα σημάδεψαν τη ζωή τους. Οι ιστορίες αυτές δεν είναι μόνο μαρτυρίες πόνου, αλλά και φάροι ελπίδας για άλλες γυναίκες που βρίσκονται σε παρόμοιες καταστάσεις.

Η Ελένη και η σιωπή

«Ήμουν 22 χρονών όταν παντρεύτηκα τον Νίκο. Ήταν όμορφος, μορφωμένος. Όλοι έλεγαν πόσο τυχερή ήμουν. Όμως πίσω από τις πόρτες του σπιτιού γινόταν άλλος άνθρωπος. Με χτυπούσε για το φαγητό, για τα ρούχα, ακόμα και γιατί κοιτούσα τον καθρέφτη. Δεν είχα πού να πάω. Τότε, στις αρχές του ’60, οι γυναίκες δεν χώριζαν. Σώπαιναν. Έζησα σιωπηλά για 40 χρόνια δίπλα του. Τώρα, στα 80 μου, μιλάω έστω και αργά, γιατί καμιά γυναίκα δεν αξίζει να ζει το φόβο.»

Η Μαρία και τα χέρια του πατέρα

«Ήμουν παιδί. Ούτε δέκα χρονών, όταν ο πατέρας μου άρχισε να με χτυπάει. Δεν τον ενδιέφερε εάν ήμουν καλό ή κακό παιδί. Με το παραμικρό έπεφτε η ζώνη. Η μάνα μου φοβόταν πιο πολύ κι από μένα. Έμαθα να μη μιλάω, να μη δείχνω πόνο. Τώρα είμαι 75 χρονών, έχω εγγόνια και δεν αντέχω να τα βλέπω να τρομάζουν όταν κάποιος σηκώνει τη φωνή. Γι’ αυτό τους λέω: ‘Η αγάπη δεν πονάει, παιδί μου. Η βία δεν είναι ποτέ δικαιολογημένη.’»

Η Ειρήνη και το «για το καλό σου»

«Ήμουν νέα, ερωτευμένη. Ήθελε να ξέρει πού είμαι κάθε λεπτό. Με έλεγχε, με απομόνωνε από φίλους. Το έλεγε αγάπη όταν με χαστούκισε για πρώτη φορά. Μου ζήτησε συγγνώμη όταν με έσπρωξε από τις σκάλες. Είπε πως το άξιζα. Έμεινα μαζί του 15 χρόνια. Σήμερα, στα 82 μου, δεν φοβάμαι να μιλώ. Αν χρειάζεται να απολογείσαι για κάθε σου βήμα, δεν είναι έρωτας. Είναι κακοποίηση.»

Η Θεοδώρα και το δωμάτιο της σιωπής

«Όταν ήρθα από το χωριό στην πόλη, δούλευα ολημερίς σ’ ένα σπίτι. Ο κύριος του σπιτιού με άγγιζε, με απειλούσε πως θα με διώξει. Η κυρία δεν μιλούσε. Ήξερε, μα έκανε πως δεν βλέπει. Ήμουν 19 χρονών και ήμουν μόνο μια υπηρέτρια. Πέρασαν τα χρόνια και έγινα γιαγιά. Και τώρα, όταν βλέπω ειδήσεις για κακοποιημένες μετανάστριες ή κορίτσια χωρίς φωνή, νιώθω πάλι αυτό το βάρος στο στήθος. Αλλά μιλώ και μιλώ, γιατί η σιωπή, όπως είπε κάποιος, είναι συμμετοχή.»

Το καταφύγιο της ανθρωπιάς

Το Γηροκομείο Πτωχοκομείο Κέρκυρας δεν είναι απλώς ένας χώρος φροντίδας, αλλά ένα μοναδικό καταφύγιο ανθρωπιάς. Όπως ανέφερε η Κωνσταντίνα Καρύδη, οι γυναίκες που ζουν εδώ δεν ορίζονται από το παρελθόν τους, αλλά από την ανθρώπινη αξία τους. Οι δεσμοί που δημιουργούνται ανάμεσα στους συγκατοίκους είναι σχέσεις κατανόησης, αλληλεγγύης και συντροφικότητας.

Η κακοποίηση, όπως υπογράμμισε η ίδια, δεν γνωρίζει ηλικία, κοινωνική τάξη ή μορφωτικό επίπεδο. Μπορεί να ξεκινήσει από την παιδική ηλικία, να συνεχιστεί στην ενήλικη ζωή και να αφήσει τραύματα που διαρκούν μια ζωή. Οι γυναίκες που βιώνουν βία συχνά σιωπούν από φόβο, ντροπή ή κοινωνική πίεση. Όμως, όπως τονίστηκε, η σιωπή ενισχύει τον κύκλο της βίας, επιτρέποντας στους θύτες να συνεχίζουν ανενόχλητοι.

Η αλλαγή κουλτούρας είναι κρίσιμη. Στερεότυπα και κοινωνικές αντιλήψεις που συντηρούν τη βία πρέπει να ανατραπούν. Η πατριαρχική νοοτροπία και οι παραδοσιακοί ρόλοι των φύλων συχνά εμποδίζουν τις γυναίκες να ζητήσουν βοήθεια. Η ενθάρρυνση της εξωτερίκευσης και η ύπαρξη υποστηρικτικών δομών είναι ζωτικής σημασίας για να σπάσει ο κύκλος της κακοποίησης.

Οι φωνές των ηλικιωμένων γυναικών στο Γηροκομείο Κέρκυρας δεν είναι μόνο μαρτυρίες πόνου, αλλά και σύμβολα δύναμης και ελπίδας. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: ποτέ δεν είναι αργά να μιλήσεις. Το να μιλά κανείς, όπως είπε μία από τις γυναίκες, μπορεί να σώσει ζωές.

Η σιωπή είναι συνενοχή

Ο Αστυνόμος Στάθης Κανταρέλλης για την ενδοοικογενειακή βία: “Η βία στην Κέρκυρα είναι εδώ – Το 80% των θυμάτων είναι γυναίκες”

«Η βία στην Κέρκυρα δεν είναι αόρατη»… Ο Αστυνόμος Στάθης Κανταρέλλης μιλάει για την ενδοοικογενειακή βία, τα ποσοστά που σοκάρουν και τις δομές που δεν επαρκούν. Από τη συμβολή της αστυνομίας μέχρι την ανάγκη για κοινωνική αφύπνιση, ο έμπειρος αστυνομικός περιγράφει την πραγματικότητα πίσω από τα στατιστικά και καλεί σε δράση.

Η Κέρκυρα, ένα νησί που ταυτίζεται με τον πολιτισμό, την τέχνη και την ιστορία, κρύβει κι αυτή τη δική της σκοτεινή πλευρά. Όπως τόνισε ο Αστυνόμος Στάθης Κανταρέλλης, υπεύθυνος του αρμόδιου τμήματος της Αστυνομικής Διεύθυνσης Κέρκυρας στην ημερίδα της Equal Society, η ενδοοικογενειακή βία δεν κάνει διακρίσεις – ούτε γεωγραφικές, ούτε κοινωνικές. «Αν με ρωτήσετε, υπάρχει βία στο νησί μας, που είναι πλούτος πολιτισμού; Ναι. Και σε μεγάλο αριθμό. Το 80% των περιπτώσεων αφορούν γυναίκες», ανέφερε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας την ένταση του φαινομένου.

Ο καταλύτης των τελευταίων ετών

Σύμφωνα με τον κ. Κανταρέλλη, η πανδημία και η καραντίνα λειτούργησαν ως καταλύτης για την αύξηση της βίας. «Τα δύο χρόνια κλεισούρας έβγαλαν όλα τα εσώψυχά μας. Ξεχάσαμε αν είμαστε πολιτισμένοι και γίναμε άγριοι. Ακόμα και στην Κέρκυρα, παρατηρήσαμε περιστατικά που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε: παιδιά να χτυπούν γονείς για να τους πάρουν τη σύνταξη, γονείς να ασκούν βία στα παιδιά τους, οικογένειες να εκρήγνυνται μέσα στα σπίτια τους.»

Ο Αστυνόμος περιέγραψε την καθημερινή μάχη που δίνει η αστυνομία για να στηρίξει τα θύματα βίας. «Δεν είμαστε οι αστυνομικοί του παρελθόντος. Έχουμε εκπαιδευτεί ειδικά για την ενδοοικογενειακή βία. Το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη έχει κάνει μεγάλα βήματα, εξοπλίζοντάς μας με τα απαραίτητα εργαλεία. Όμως, δεν αρκεί μόνο η αστυνομία. Χρειαζόμαστε κοινωνική αφύπνιση και δομές που να μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των θυμάτων.»

“Δεν επαρκεί”

Η δομή φιλοξενίας στην Κέρκυρα είναι, σύμφωνα με τον κ. Κανταρέλλη, ένα πολύτιμο αλλά ανεπαρκές εργαλείο. «Η δομή φιλοξενεί μόλις 20 άτομα και, συχνά, δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες του νησιού. Μάλιστα, παλέψαμε σκληρά για να την κρατήσουμε ανοιχτή, όταν αντιμετώπισε προβλήματα χρηματοδότησης. Δεν είναι μόνο για την έμφυλη βία, αλλά και για άλλες μορφές βίας ή ακόμα και για αστέγους. Είναι μικρή για να καλύψει τις ανάγκες της Κέρκυρας.»

Παράλληλα, ο κ. Κανταρέλλης υπογράμμισε την ανάγκη για άμεση στήριξη των θυμάτων. «Όταν ένα θύμα έρχεται στην αστυνομία, δεν μπορεί να πάει κατευθείαν στη δομή. Η διαδικασία απαιτεί χρόνο, καθώς χρειάζεται να εξεταστεί, να σχηματιστεί δικογραφία και να ληφθούν αποφάσεις για την προστασία του. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε επιπλέον χώρους φιλοξενίας κοντά στην αστυνομία, ώστε να προσφέρουμε άμεση ασφάλεια.»

Η έμφυλη βία μέσα από τις θεσμικές, κοινωνικές και ψυχολογικές διαστάσεις της

Η έμφυλη βία δεν είναι απλώς ένα κοινωνικό φαινόμενο. Είναι ένα πολυδιάστατο ζήτημα που επηρεάζει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, με τις γυναίκες να αποτελούν το 80% των θυμάτων. Στην ημερίδα της Equal Society στην Κέρκυρα, ομιλητές από διαφορετικούς τομείς – τη δικαιοσύνη, την ψυχιατρική, την εκπαίδευση και την αστυνομία – ανέδειξαν τη σύνθετη φύση της βίας και την ανάγκη για πολύπλευρη αντιμετώπιση. Από την ψυχολογική ανάλυση των αιτίων μέχρι τη θεσμική παρέμβαση, τα συμπεράσματα ήταν ξεκάθαρα: η σιωπή είναι συνενοχή και η δράση είναι καθήκον όλων μας.

Η ψυχολογική διάσταση της βίας: Ο Πέτρος Αργίτης, ψυχίατρος

Ο Πέτρος Αργίτης, ψυχίατρος στο Νοσοκομείο Κέρκυρας και γραμματέας της ΕΓΕΣΥΚ, ανέλυσε την επιθετικότητα και τη βία ως φαινόμενα που πηγάζουν από κοινωνικούς, βιολογικούς και ψυχολογικούς παράγοντες. Τόνισε ότι η βία δεν εκδηλώνεται πάντα με άμεσο τρόπο: «Πολλές φορές η βία δεν έχει μελανιές. Έρχεται σε εμάς με τη μορφή κρίσεων πανικού, κατάθλιψης ή ψυχοσωματικών προβλημάτων. Οι γυναίκες που βιώνουν βία συχνά δεν μιλούν – σπάνια καταγγέλλουν τη βία σε εμάς ή στην αστυνομία.»

Ο κ. Αργίτης επισήμανε ότι η έμφυλη βία είναι αποτέλεσμα παγιωμένων αντιλήψεων και στερεοτύπων που αναπαράγονται στις κοινωνίες. «Η πατριαρχία και τα στερεότυπα που καλλιεργούνται από την παιδική ηλικία – όπως ότι τα αγόρια πρέπει να είναι σκληρά και τα κορίτσια συμμορφωμένα – ενισχύουν τη βία και την επιθετικότητα. Η επιθετικότητα των ανδρών συχνά θεωρείται αποδεκτή, ενώ η βία των γυναικών, που εκδηλώνεται με πιο έμμεσους τρόπους, παραμένει αόρατη.»

Ο ψυχίατρος κατέληξε ότι η αλλαγή πρέπει να ξεκινήσει από την εκπαίδευση και την παιδική ηλικία: «Η πρόληψη της βίας ξεκινά από την αποδόμηση των στερεοτύπων και την εκπαίδευση των παιδιών να αναγνωρίζουν και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.»

Η θεσμική διάσταση της βίας: Μαρίλυ Αργυροκαστρίτη, Ιόνιο Πανεπιστήμιο

Η Μαρίλυ Αργυροκαστρίτη, πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας του Ιονίου Πανεπιστημίου, εστίασε στη θεσμική βία που βιώνουν οι γυναίκες, όχι μόνο από το κοινωνικό περιβάλλον, αλλά και από τους ίδιους τους θεσμούς. «Η θεσμική βία ασκείται όταν οι κανόνες και οι διαδικασίες αγνοούν τις ανάγκες των γυναικών. Όταν οι νόμοι δεν τις προστατεύουν επαρκώς ή όταν οι στάσεις των θεσμών είναι αδιάφορες ή εχθρικές. Ακόμα και ο τρόπος που λειτουργούν οι ιατρικές υπηρεσίες μπορεί να προκαλεί βία, όπως η παραμέληση της υγείας των γυναικών ή η υποδιάγνωση σοβαρών ασθενειών.»

Η κα. Αργυροκαστρίτη υπογράμμισε τη σημασία της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, ενός διεθνούς εργαλείου που στοχεύει στην προστασία των γυναικών από κάθε μορφή βίας. «Η Ελλάδα επικύρωσε τη Σύμβαση το 2018, αλλά η εφαρμογή της παραμένει ελλιπής. Χρειάζεται να ενσωματώσουμε την οπτική του φύλου σε όλες τις πολιτικές και τις πρακτικές μας.»

Καταλήγοντας, τόνισε τη σημασία των πανεπιστημίων στη διαμόρφωση κοινωνικής κουλτούρας: «Στα πανεπιστήμια, δουλεύουμε για τη συμπερίληψη και τη διδασκαλία γυναικείων θεμάτων, ενώ συλλέγουμε στοιχεία και καταγγελίες για περιστατικά έμφυλης βίας. Η αλλαγή ξεκινά από την εκπαίδευση και την κατανόηση των βαθύτερων αιτίων της βίας.»

Η νομική διάσταση της βίας: Σπύρος Φαϊτάς, δικηγόρος

Ο Σπύρος Φαϊτάς, δικηγόρος και μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Κέρκυρας, ανέλυσε τη νομική πλευρά της έμφυλης βίας. «Η ελληνική νομοθεσία, με τον Νόμο 3500/2006, αναγνώρισε την ενδοοικογενειακή βία ως αυτοτελές ποινικό αδίκημα. Ωστόσο, η γυναικοκτονία παραμένει ένας όρος κοινωνικός και όχι νομικός, καθώς θεωρείται ότι η ανθρωποκτονία ήδη καλύπτει τις ποινές για τέτοια εγκλήματα.»

Ο κ. Φαϊτάς εξήγησε ότι τα αδικήματα ενδοοικογενειακής βίας διώκονται αυτεπάγγελτα, χωρίς να απαιτείται έγκληση από το θύμα. «Αυτό είναι κρίσιμο, καθώς πολλά θύματα διστάζουν να καταγγείλουν τη βία που υφίστανται.»

Αναφέρθηκε επίσης στον θεσμό της νομικής βοήθειας, που προσφέρει δωρεάν δικηγόρο σε άτομα χαμηλού εισοδήματος. «Στην Κέρκυρα, οι περισσότερες αιτήσεις για νομική βοήθεια προέρχονται από κακοποιημένες γυναίκες. Αυτό δείχνει τη σημασία της ενημέρωσης και της πρόσβασης σε τέτοια εργαλεία για την προστασία των θυμάτων.»

Ο Ξενώνας Κακοποιημένων Γυναικών στην Κέρκυρα σε κίνδυνο

Ο Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών-Θυμάτων Βίας στην Κέρκυρα βρίσκεται ξανά στο χείλος του κλεισίματος. Παρά τη σημασία του για την προστασία κακοποιημένων γυναικών, η έλλειψη χρηματοδότησης και τα προβλήματα στέγασης απειλούν τη λειτουργία του.

«Αν κλείσει ο ξενώνας, είναι σαν να κλείνουμε την πόρτα στο ίδιο μας το σπίτι», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Αστυνόμος Στάθης Κανταρέλλης, ενώ ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Κοινωνικών Υπηρεσιών Χρήστος Σκούρτης, σε πρόσφατη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Κεντρικής Κέρκυρας, παραδέχθηκε ότι μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί λύση.

Προβλήματα χρηματοδότησης και στέγασης

Ο ξενώνας, που παρέχει ασφαλή διαμονή, ψυχοκοινωνική στήριξη και νομική καθοδήγηση σε γυναίκες-θύματα έμφυλης βίας και τα παιδιά τους, έχει βρεθεί ξανά αντιμέτωπος με τον κίνδυνο διακοπής της λειτουργίας του. Το πρόβλημα αυτή τη φορά εντοπίζεται τόσο στην έλλειψη χρηματοδότησης όσο και στη στέγαση, καθώς ο ιδιοκτήτης του κτηρίου έχει προσφύγει στα δικαστήρια ζητώντας την επιστροφή του ακινήτου.

Ο αντιδήμαρχος Κοινωνικών Υπηρεσιών Χρήστος Σκούρτης δήλωσε κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου ότι η εξεύρεση νέου χώρου στην τουριστική Κέρκυρα είναι εξαιρετικά δύσκολη λόγω των αυστηρών προδιαγραφών που απαιτούνται για τη λειτουργία τέτοιων δομών. Παράλληλα, ανέφερε ότι έχουν λάβει διαβεβαιώσεις από το Υπουργείο για την ανακαίνιση ενός δημόσιου κτηρίου, αλλά η διαδικασία είναι χρονοβόρα και γεμάτη εμπόδια. «Ελπίζουμε πως μέχρι το τέλος του 2025 θα έχει βρεθεί λύση, αλλά το ζήτημα είναι επείγον και πρέπει να διασφαλίσουμε τη λειτουργία του ξενώνα άμεσα», υπογράμμισε.

Η σημασία του ξενώνα και ο κίνδυνος απώλειας

Ο Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών στην Κέρκυρα αποτελεί μία από τις 20 δομές που λειτουργούν πανελλαδικά για την υποστήριξη κακοποιημένων γυναικών, παρέχοντας συνολικά 400 κλίνες. Η λειτουργία του επαναλήφθηκε το 2023, αφού είχε διακοπεί για πέντε χρόνια λόγω έλλειψης χρηματοδότησης. Από τότε, έχει προσφέρει καταφύγιο και στήριξη σε δεκάδες γυναίκες και παιδιά που προσπαθούν να ξεφύγουν από βίαιες καταστάσεις.

Παρότι οι ξενώνες αυτοί αποτελούν ζωτικής σημασίας υποδομές, η λειτουργία τους εξαρτάται από ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα και όχι από μόνιμη κρατική χρηματοδότηση. Αυτή η εξάρτηση δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο αβεβαιότητας, που απειλεί την επιβίωση αυτών των δομών.

Η σημασία του ξενώνα στην Κέρκυρα αναδείχθηκε και από την ομιλία του Αστυνόμου Στάθη Κανταρέλλη, ο οποίος μίλησε για τον καθοριστικό ρόλο τέτοιων δομών στη στήριξη των γυναικών: «Ο ξενώνας είναι το πρώτο βήμα για να νιώσουν ασφαλείς οι γυναίκες που έχουν υποστεί βία. Η κοινωνία πρέπει να σταθεί στο ύψος της. Αν κλείσει ο ξενώνας, χάνεται μια σωτήρια δομή για τις πιο ευάλωτες.»

Ένα ζήτημα που απαιτεί άμεση δράση

Οι Ομάδες Γυναικών Κέρκυρας εξέφρασαν την ανησυχία τους για την κατάσταση, καταγγέλλοντας την υποχρηματοδότηση και την απουσία σταθερής στήριξης. «Η λειτουργία του ξενώνα δεν είναι δεδομένη. Η πολιτική των κυβερνήσεων αφήνει τις δομές να εξαρτώνται από προσωρινές επιδοτήσεις, ενώ οι γυναίκες που έχουν ανάγκη παραμένουν εκτεθειμένες», ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους.

Παρά την αυξημένη ανάγκη για τέτοιες δομές, όπως καταδεικνύουν τα περιστατικά έμφυλης βίας που αυξάνονται συνεχώς, το δίκτυο των ξενώνων όχι μόνο δεν επεκτείνεται, αλλά κινδυνεύει να συρρικνωθεί. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, μία γυναίκα δολοφονείται κάθε δέκα λεπτά από τον σύντροφό της ή μέλος της οικογένειάς της, ενώ στην Ελλάδα οι γυναικοκτονίες έχουν φτάσει τις 13 μόνο το 2024.

Η ανάγκη για λύση και κοινωνική ευθύνη

Ο Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών στην Κέρκυρα δεν είναι απλώς ένας χώρος. Είναι ένας φάρος ελπίδας για γυναίκες που βρίσκονται σε απόγνωση, ένας θεσμός που προσφέρει ασφάλεια, υποστήριξη και μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή.

Όπως τόνισε ο κ. Κανταρέλλης, «ο κίνδυνος να χαθεί μια τέτοια δομή δεν είναι μόνο θεσμική αποτυχία, αλλά και κοινωνική. Πρέπει όλοι μαζί να αγωνιστούμε για να διασφαλίσουμε τη λειτουργία του ξενώνα. Δεν μπορούμε να αφήσουμε καμία γυναίκα μόνη της απέναντι στη βία.»

Η προστασία των γυναικών δεν είναι ζήτημα πολυτέλειας. Είναι ζήτημα ζωής και αξιοπρέπειας. Και ο ξενώνας της Κέρκυρας πρέπει να παραμείνει ανοιχτός με κάθε κόστος…