Μνημόσυνο για τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο τέλεσε ο Μητροπολίτης Κέρκυρας

Στο πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών λειτούργησε το πρωί της Τρίτης 28 Ιανουαρίου 2025 ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος, επί τη συμπληρώσει 17 χρόνων από την ημέρα που εκοιμήθη εν Κυρίω ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος. Της Θείας Λειτουργίας προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγος, ενώ συλλειτούργησε και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σύρου, Τήνου, Άνδρου, Κέας, Μήλου και Μυκόνου κ. Δωρόθεος. Στο μνημόσυνο του μακαριστού Αρχιεπισκόπου έλαβαν μέρος και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βρεσθένης κ. Θεόκλητος και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φαναρίου κ. Αγαθάγγελος, ενώ συμπροσευχήθηκε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κυθήρων κ. Σεραφείμ.

Ο κ. Νεκτάριος, αφού ευχαρίστησε και διά ζώσης τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο για την άδεια να συμμετάσχει στην θεία λειτουργία, ανέφερε για τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο τα εξής:
«Καί ἐν καιρῷ ἐπισκοπῆς αὐτῶν ἀναλάμψουσι καί ὡς σπινθῆρες ἐν καλάμῃ διαδραμοῦνται» (Σοφ. Σολ. 3, 6).
Συγκεντρωθήκαμε, Σεβασμιώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί, ἀγαπητοί μου πατέρες, φίλοι, πνευματικά παιδιά, λαέ τοῦ Θεοῦ, σήμερα γιά νά ἐκφράσουμε γιά μία ἀκόμη φορά τήν ἀγάπη καί τήν εὐγνωμοσύνη μας πρός τόν Τριαδικό Θεό, διότι ἐπέτρεψε νά ἔχουμε στή ζωή μας πνευματικό πατέρα, ποιμένα, διδάσκαλο καί οἰκεῖο τόν μακαριστό Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κυρό Χριστόδουλο.
Συμπληρώνονται σήμερα 17 ὁλόκληρα χρόνια ἀπό τή στιγμή πού ὁ Κύριός μας τόν ἐκάλεσε «ἀπό τῶν λυπηροτέρων εἰς τά θυμηδέστερα», μετά ἀπό μία δοκιμασία τήν ὁποία ὑπέμεινε μέ καρτερία καί δοξολογία στόν Θεό. «Τύπος ἐγένετο» καί στήν ἔσχατη περίοδο τοῦ βίο του γιά ὅλους μας. Ἔδειξε αὐτό πού ἦταν σέ ὅλη του τή ζωή: ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ. Ἄνθρωπος πιστός. Ἄνθρωπος ἀλύγιστος. Ἄνθρωπος πού κράτησε τό χαμόγελο στά χείλη, ὄχι διότι δέν ὑπέφερε, ἀλλά διότι εἶχε πάντοτε στήν καρδιά του τήν προσμονή τοῦ Θεοῦ. Ὅπως δέν λύγισε στή ζωή του, δέν λύγισε καί στό τέλος της. Καί κατέστησε τήν ἔξοδό του ἀπό αὐτόν τόν κόσμο πέρασμα, Πάσχα αἰωνιότητος.
Τό ζήσαμε στήν ἱλαρότητα τοῦ προσώπου του κατά τό μεγάλο προσκύνημα κλήρου καί λαοῦ. Στό χέρι του πού ἔδινε μέχρι τέλους τήν εὐχή του σέ ὅλους καί ἰδίως στά νέα παιδιά πού τόν εἶχαν ὡς πατέρα καί φίλο. Αὐτά γιά τά ὁποῖα ἦταν ὁ μόνος ἀπό τούς θεσμούς τῆς κοινωνίας πού νοιάστηκε καί διακόνησε σέ ὅλη του τή ζωή. Πού τά ἤθελε νά ἔχουν ἐλπίδα. Νά μήν νικιοῦνται ἀπό τούς πειρασμούς των καιρῶν καί νά μή σπαταλοῦν τή ζωή τους μάταια στά ναρκωτικά. Πού αἰσθανόταν τήν ἀνάγκη νά ζητήσει ἀπό αὐτά ἐκείνη τη δακρυσμένη συγγνώμη, διότι ὅλοι μας τά ἀπογοητεύσαμε -καί πολύ φοβοῦμαι ὅτι ἐξακολουθοῦμε νά τά ἀπογοητεύουμε-, διότι τά ἀφήσαμε χωρίς ὄνειρα μέ τήν ἀδιαφορία μας. Μέ τόν συμβιβασμό μας στήν μετριότητα. Μέ τήν ἄρνησή μας νά ἀγωνιστοῦμε γιά τό σύνολο νικῶντας τόν ἑαυτό μας. Μέ τήν αἴσθηση πού πολλές φορές ἀναδύουμε ὅτι ἡ γλῶσσα μας εἶναι ξεπερασμένη καί τό βίωμά μας λειψό. Μέ τό νά μή βρίσκουν κοντά μας τό γάργαρο νερό τῆς παραδόσεως πού ξεδιψᾶ ἀληθινά ἐκεῖνον πού ἔχει πεῖνα καί δίψα γιά νόημα ζωῆς, γιά Ἑλλάδα, γιά Χριστό.

Ὁ Χριστόδουλος μιλοῦσε. Ζητοῦσε καί ἐργαζόταν γιά μία Ἐκκλησία ἡ ὁποία θά εἶχε ἡγετικό ρόλο στήν κοινωνία. Ὄχι παραβιάζοντας τή διακριτότητα τῶν ρόλων Πολιτείας καί Ἐκκλησίας, ἀλλά δείχνοντας ὅτι «οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος»(Ματθ. 4,4). Μία Ἐκκλησία τῆς ὁποίας «ἡ ἐλπίς αὐτῆς ἀθανασίας πλήρης» θά ἔβγαζε πρός τά ἔξω θέσεις γιά ὅλα τά ζητήματα πού ἀπασχολοῦν τόν ἄνθρωπο. Μία Ἐκκλησία πού δέν θά συμβιβαζόταν μέ τό ἄδικο. Μία Ἐκκλησία πού θά ὑπηρετοῦσε τήν παιδεία τοῦ Γένους καί θά ἀφύπνιζε συνειδήσεις. Πού δέν θά ἀνεχόταν μία Ἑλλάδα ζητιάνα τῆς Εὐρώπης, ἀλλά μία πατρίδα πού μέ κριτήρια τήν ἐλευθερία τοῦ ἤθους, τόν σεβασμό στήν ἱερότητα τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καί τῆς ζωῆς δέν θά ἔλεγε ἄκριτα τό «ναί» στήν παγκοσμιοποίηση τῆς διαλύσεως τῶν ἐθνικῶν ταυτοτήτων, τῆς ἀφομοιώσεως τῆς γλώσσας, τῆς ἀρνήσεως τῶν παραδόσεων, τῆς ἐπιθέσεως τῶν ἀθέων ρευμάτων, τῆς μετατροπῆς τῶν ἀνθρώπων σέ ἄκριτους καταναλωτές. Μία Ἑλλάδα πού δέν θά ἀπεμπολοῦσε τά ἐθνικά της δίκαια, μόνο καί μόνο γιά νά φαίνεται εὐάρεστη στούς ἰσχυρούς. Μία Ἑλλάδα μέ ψυχή! Μία Ἑλλάδα ἀγάπης καί ἀναστάσεως, μία Ἑλλάδα ἀληθινά ἐλεύθερη!
Ἔλεγε προφητικά τό 1992: «Σήμερα καλούμαστε ὡς ἔθνος καί ὡς λαός νά ἐπιβεβαιώσουμε τήν ἱστορία μας. Δηλαδή νά ἀνακαλέσουμε ἀπό τήν ἐφεδρεία τίς δυνάμεις ἐκεῖνες πού μποροῦν νά μᾶς σώσουν ἀπό τόν καταποντισμό. Καί αὐτές εἶναι βασικά δύο: Ἡ Ὀρθοδοξία μας καί ἡ Παιδεία μας. Χάρις σ’ αὐτές ἐζήσαμε καί μεγαλουργήσαμε ἐπί αἰῶνες. Δέν πρόκειται τώρα νά χαθοῦμε. Αὐτές μποροῦν νά μᾶς βοηθήσουν νά ξαναβροῦμε τόν χαμένο ἑαυτό μας, νά μᾶς ἐμπνεύσουν νέα ὁράματα ζωῆς, νά ἀνακόψουν τή μοιραία πορεία μας, νά μᾶς ἀφυπνίσουν ἀπό τή νάρκη τοῦ εὐδαιμονισμοῦ καί τοῦ καταναλωτισμοῦ, νά μᾶς δείξουν στά πρόσωπά των τούς ἀληθινούς ταγούς τοῦ λαοῦ, πού εἶναι σέ θέση νά ἐπιτύχουν τό ἀδύνατο, δηλαδή τήν ἀνάταση» (Ὁμιλία πρός τούς ἐκπαιδευτικούς λειτουργούς τοῦ Νομοῦ Μαγνησίας).

Σήμερα πού ὁ λαός μας βλέπει τίς ἀξίες πού τόν ἔθρεψαν καί τόν κράτησαν ὄρθιο νά τίθενται ξανά στό περιθώριο καί ἡ νέα γενιά, χωρίς νά φταίει ἡ ἴδια, νά ρίπτεται στόν Καιάδα «τῆς ἀπογοήτευσης, τῆς ἀδράνειας, τοῦ μηδενισμοῦ, τοῦ ὑπερατομισμοῦ», ὅπως διέβλεπε ὁ μακαριστός Ἀρχιεπίσκοπος, σήμερα πού βλέπουμε μία κοινωνία νά ἔχει ὡς μοναδικό της ὅραμα τήν ὑλική εὐδαιμονία καί νά μή διαμαρτύρεται εὔκολα γιά τούς πολέμους, γιά τήν ἐκμετάλλευση, γιά τήν βία, γιά τά ναρκωτικά, γιά τήν ἀλλοτρίωση τῆς ἐθνικῆς μας ταυτότητας, γιά τήν ἀπουσία νοήματος ζωῆς, γιά τήν ἀνευθυνότητα τῶν ταγῶν, γιά τήν ἄνεση μέ τήν ὁποία τά ἐθνικά μας ζητήματα θεωροῦνται δευτερευούσης σημασίας, γιά τήν ἀπουσία πίστεως, ὁ λόγος καί τό παράδειγμα τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χριστοδούλου ἀποτελοῦν εὐκαιρία ἀφυπνίσεως γιά ὅλους μας. Γιά νά γνωρίζουμε ποῦ πηγαίνουμε. Γιά νά θυμηθοῦμε ὅτι ἔχουμε χρέος νά παλεύουμε ὡς Ἐκκλησία νά δείξουμε ὅτι «ὁ ἄνθρωπος Ἕλληνας, πού θά ἀγαπᾶ τήν πατρίδα του, θά σέβεται τόν Θεό τῶν πατέρων του καί θά τιμᾶ τίς πνευματικές καί πολιτιστικές ἀξίες τοῦ τόπου», ὅπως μᾶς δίδαξε ὁ μακαριστός Ἀρχιεπίσκοπος, εἶναι ὁ μόνος πού μπορεῖ νά διαλεχθεῖ ὡς ἴσος πρός ἴσον μέ τόν ἄνθρωπο τῆς λογοκρατούμενης ἐπιστήμης, τῆς τεχνολογίας πού μέ τήν θεοποίησή της ὑποδουλώνει τό ἀνθρώπινο πρόσωπο, μέ τόν ἄδειο ἀπό τό «ἐμεῖς» κόσμο, μέ μιά Εὐρώπη καί ἕναν κόσμο πού νικιοῦνται ἀπό τόν θάνατο.
Συμπληρώνονται σήμερα 17 χρόνια ἀπό τήν πρός Κύριον ἐκδημία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου καί πνευματικοῦ μας πατρός κυροῦ Χριστοδούλου. Ἐκεῖνος πέρασε ἀπό τόν κόσμο αὐτό ὡς σπίθα πού διαπερνᾶ τίς καλαμιές, ἄναψε τή φλόγα τῆς ἀγάπης γιά τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία καί ἔκανε καί κάνει τούς ἀνθρώπους νά ἀναφωνοῦνε: «Ποῦ εἶσαι, Χριστόδουλε;». Ἐμεῖς σήμερα πού εἴμαστε ἐδῶ, ἀλλά καί ὅσοι ἐξακολουθοῦμε νά ἔχουμε στήν καρδιά μας τό πρόσωπό του, τό φρόνημά του, τήν αὐθεντικότητά του, τό ἡγετικό του παράδειγμα, κυρίως ὅμως τήν βαθιά του πίστη στόν Θεό, ἐκτός ἀπό τήν προσευχή μας γιά τήν ἀνάπαυση τῆς ψυχῆς του, ὀφείλουμε νά πράξουμε τό χρέος πού μᾶς ἀνέθεσε: «νά ἀναλάβουμε μείζονα σταυροφορία, γιά νά θωρακίσουμε τούς Ἕλληνες, νά τούς ὁπλίσουμε μέ τή δύναμη τῆς Παράδοσης, νά τούς δώσουμε αὐτοπεποίθηση καί νά τούς ἐμφυσήσουμε πίστη στά ἑλληνορθόδοξα ἰδεώδη» (Ὁμιλία πρός τούς ἐκπαιδευτικούς λειτουργούς τοῦ Νομοῦ Μαγνησίας 1995). Γιά νά εἶναι ἀναπαυμένος ἐκεῖνος καί νά προσεύχεται στό ἐπουράνιο θυσιαστήριο γιά μᾶς, τήν πατρίδα μας, τόν λαό μας, τήν Ἑκκλησία μας!
Χριστοδούλου, Ἁρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος, αἰωνία ἡ μνήμη!”

Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας, οι Αρχιερείς τέλεσαν τρισάγιο στο μνήμα του μακαριστού Αρχιεπισκόπου. Συμμετείχαν στη θεία λειτουργία κληρικοί και λαϊκοί, πνευματικά παιδιά του μακαριστού Αρχιεπισκόπου και ο βουλευτής της “Ελληνικής Λύσης” Στυλιανός Φωτόπουλος.