Το φιλί που δε δόθηκε

Κάτι ήξεραν οι αρχαίοι, που είχαν θεό και για τον έρωτα. Μικρό και παιγνιδιάρη, που έριχνε τα βέλη του ξαφνικά κι έκανε το θύμα του να τρελαίνεται στα καλά καθούμενα, κεραυνοβόλα θα λέγαμε σήμερα, χωρίς να προλάβει να καταλάβει πώς κι από πού του ‘ρθε το καλό ή το κακό. Έτσι, δικαιολογούσαν και τις παρεκτροπές τους, «Δε φταίω εγώ, ο θεός!».

Από τότε μέχρι σήμερα έχει τρέξει πολύ νερό στ’ αυλάκι. Παρέσυρε αυτοκρατορίες και πολιτισμούς. Άλλαξε παραδόσεις και ήθη. Μας κουβάλησε καινούργιους θεούς. Έφερε απομιμήσεις, προσομοιώσεις, εικονική πραγματικότητα ακόμα και για το σεξ.

Μα ο «ζωντανός» έρωτας, αυτός που αναπνέει και αγγίζει, που καρδιοχτυπά και ξαγρυπνά, αυτός που μεταμορφώνει, εμπνέει, γιατρεύει, μα μπορεί και να σκοτώσει, ο απρόβλεπτος κι ο ανεξέλεγκτος, ακόμα αντιστέκεται. Οπλίζει το βλέμμα και το πνεύμα. Γίνεται πνοή και τέχνη. Και δεν περιορίζεται σε γιορτές άσκοπης υπερκατανάλωσης, σαν του νεόφερτου αγίου Βαλεντίνου.

Τέτοιον έρωτα φαίνεται να ζει η νεαρή γυναίκα, που πάνω στη συζήτηση, μου εκμυστηρεύτηκε συγκινημένη, πως δεν υπάρχει μέρα να μην της πει ο άντρας της μόλις ξυπνήσει «Σ’ αγαπώ!», και πως πραγματικά το εννοεί και της το δείχνει με όλους τους τρόπους και σε κάθε περίσταση.

Και μιας και το ‘φερε η κουβέντα, η φράση «Σ’ αγαπώ» δεν υπάρχει σε όλα τα ερωτικά λεξικά. Μάταια περίμενε να το ακούσει η ελληνίδα φίλη μου απ’ τον ιρανό αγαπημένο της. Της έλεγε, «Αναπνοή μου!». Και κάποια στιγμή που του παραπονέθηκε, της εξήγησε πως αυτό αξίζει περισσότερο, γιατί ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει χωρίς αγάπη, όχι όμως χωρίς αναπνοή.

Τυχερός αυτός που χτυπήθηκε απ’ το βέλος του έρωτα. Που ένιωσε το ρίγος, την αγωνία, τον πόθο, τον ενθουσιασμό, τη ζάλη, τη γλύκα, την τρέλα, τον πόνο… Συναισθήματα που σε ανεβάζουν στον ουρανό ή σε ρίχνουν στα τάρταρα. Μέχρι και τον περασμένο αιώνα, στις κλειστές και συντηρητικές κοινωνίες, η ερωτική σχέση ήταν απαγορευμένη για την «καθωσπρέπει» κοπέλα, που κλεισμένη στη γυάλα της οικογένειας μπορούσε μόνο να ονειρεύεται. Ανικανοποίητα ερωτικά πάθη σιγόκαιγαν κρυμμένα για χρόνια κι έτρωγαν σα σαράκι το γάμο από προξενιό, που σε αυτές τις περιπτώσεις δε στέριωνε ποτέ. Άλλες φορές, έβγαιναν στην επιφάνεια με τρόπο τραγικό. Άλλες, τα έπαιρναν μαζί τους στον τάφο. Κι άλλες, τα αποκάλυπταν σαν σε τελευταία εξομολόγηση, όταν έβλεπαν να πλησιάζει το τέλος, όπως στην πιο κάτω αληθινή, παλιά ιστορία αγάπης, εδώ στο νησί.

Ήταν γειτονόπουλα κι ερωτεύτηκαν. Με τον έρωτα που κατοικεί στο μυαλό και στην καρδιά, που καθρεφτίζεται στα μάτια και που κάνει τα χέρια να τρέμουν, μα δεν τολμά να βγει παραέξω, να γίνει φωτιά στα χείλη και στα κορμιά, να τα λαμπαδιάσει μαζί έστω και μια φορά. Τα λουλούδια που της πρόσφερε, κι αυτή τα φύλαγε σα θησαυρό, ήταν η μόνη ένδειξη των βουβών αισθημάτων τους. «Εσύ κοιμάσαι αμέριμνα μέσα στην κάμαρά σου και δεν ελπίζω να με δεις ούτε στα όνειρά σου», έγραφε το κορίτσι κρυφά στο τετράδιο με τους ρομαντικούς του στίχους. Αυτόν τον κατάπιε η θάλασσα στον πόλεμο το 1940, πριν προλάβει να δώσει και να πάρει απόδειξη του έρωτα. Αυτή παντρεύτηκε τον άντρα που της έδωσαν, κι έζησε δίπλα του μαραμένη, συνεχίζοντας να γράφει ερωτικά στιχάκια στο κρυφό της τετράδιο, σε μια διαρκή σιωπηλή συνομιλία με το νεκρό αγαπημένο της. «Μου φτάνει που το πάθος μου στον τάφο θα με στείλει με το γλυκό σου όνομα λέξη στερνή στα χείλη», έγραψε στο τελευταίο της ποίημα, κι ήταν σα να του έδωσε όρκο αιώνιας αγάπης, χωρίς όμως να λάβει ανταπόδοση. Όχι, δεν τρελάθηκε απ’ το βαθύ πόνο κι απ’ τον ανεκπλήρωτο πόθο. Άντεξε μέχρι τέλους, ζώντας διπλή ζωή, μία στον έξω κόσμο της και μία στον μέσα της. Και καθώς πλησίαζε ο άγγελος του θανάτου, έλεγε και ξανάλεγε στη νύφη της, που της είχε εμπιστευτεί τον καημό της, «Ας τον άφηνα να με φιλήσει μια φορά, κι ας πέθαινα…».