Το οικονομικά θυελλώδες Φθινόπωρο της κυβέρνησης!

Ἐπὶ τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καὶ ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἡμᾶς τῆς Σιών.-Ψαλ. 136,1.

Ο Ψαλμός 136 είναι ο ψαλμός της εξορίας και ψάλλεται τις δύο τελευταίες Κυριακές πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή και αναφέρεται στους Εβραίους που αναπολούν την χαμένη γη της «Επαγγελίας». Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στις μέρες μας. Σύμπασα η ελληνική κοινωνία παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τη διάψευση των προσδοκιών που είχε δημιουργήσει η κυβέρνηση με σημαία το περιβόητο «επιτελικό κράτος».

Η σαρωτική εκλογική νίκη στις εκλογές του περασμένου Ιουνίου, σε συνδυασμό και με την εκλογική και πολιτική καθίζηση της  αντιπολίτευσης, – μείζονος και ελάσσονος – , έδωσαν «αέρα στα πανιά» της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη, που ανέμελα σαλπάριζε για μια νέα διθυραμβική τετραετή θητεία.

Παρά ταύτα, σε δύο μόνον μήνες, έχουν συμβεί όλα τα αναπάντεχα, που ανατρέπουν όλες τις ευοίωνες εκτιμήσεις για τα πολιτικά μελλούμενα. Οι πυρκαγιές του Αυγούστου, η έκρηξη στην 111 Πτέρυγα Μάχης της Αγχιάλου, η φονική προέλαση των Κροατών νεοναζί με την αστυνομία απλό θεατή, (παρά τις πανταχόθεν προειδοποιήσεις), η δολοφονία του 37χρονου Αντώνη στον καταπέλτη ενός πλοίου στο λιμάνι του Πειραιά, (με το Λιμενικό Σώμα να βρίσκεται μακράν), και οι τελευταίες πλημμύρες σε Βόλο και θεσσαλικό κάμπο, (παρά τις αλλεπάλληλες προειδοποιήσεις των μετεωρολόγων), αποδεικνύουν πως το πολυδιαφημισμένο «επιτελικό κράτος» είναι διάτρητο, αν όχι μια απλή άνευ περιεχομένου έννοια, ενώ πρωθυπουργός και κυβέρνηση παραμένουν πολιτικά έκθετοι στα μάτια μιας έκθαμβης, αν όχι και πλήρως απογοητευμένης ελληνικής κοινωνίας.

Σ΄ αυτό, το διόλου εύκρατο πολιτικό κλίμα, διανύσαμε το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου. Το ερώτημα που αυθόρμητα και πρωτογενώς γεννάται, είναι απλό : Μια κυβέρνηση που στο εσωτερικό της χώρας εμφανίζεται αδύναμη να ανταποκριθεί σε θέματα απλής διαχείρισης θεμάτων καθημερινότητας, πως θα διαχειριστεί τα κορυφαία και κομβικής εθνικής σημασίας και προτεραιότητας θέματα, όπως, η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ και τα ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΑ.;

Οικονομία και «πληθωρισμός απληστίας»

Τα ανησυχητικά σημάδια για την πορεία της οικονομίας προμαντεύουν ένα δύσκολο Φθινόπωρο κι ένα ακόμα πιο δύσκολο Χειμώνα. Ένα από τα στοιχεία που δημιουργούν έντονο προβληματισμό είναι οι τιμές στα τρόφιμα που σημειώνουν νέα ανοδική πορεία, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί και μέσα στους επόμενους μήνες, όπως σημειώνουν αρμόδιοι παράγοντες της ελληνικής αγοράς.

Ειδικότερα, οι αντίστοιχες αυξήσεις δωδεκαμήνου στις περισσότερες ομάδες αναγκαίων καταναλωτικών προϊόντων όπως τρόφιμα, είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού και είδη ατομικής φροντίδας ανέρχονται σε διψήφια ποσοστά που φτάνουν… από ένα μίνιμουμ 18%…., έως και σε  80%…

Συνέπεια όλων τούτων, είναι η αφαίμαξη οικογενειακών και επιχειρηματικών προϋπολογισμών, μείωση της κατανάλωσης, η οποία με τη σειρά της δημιουργεί μειωμένη ικανότητα απόδοσης φόρων και εισφορών με τελικό αποτέλεσμα την μείωση κρατικών εσόδων.

Έχει ήδη δημιουργηθεί ο φαύλος κύκλος στην οικονομία, με όλες τις αρνητικές του συνέπειες.

Η πεπατημένη δικαιολογία είναι ότι φταίει η ενεργειακή κρίση που είναι επακόλουθο της Ουκρανικής Κρίσης. Όμως, to επιχείρημα δεν πείθει επαρκώς καθώς οι τιμές του αργού πετρελαίου κυμαίνονται στην διεθνή αγορά περί τα 80 περίπου δολάρια ανά βαρέλι, όταν πέρυσι είχε φτάσει στα 137. Επιπλέον, οι διεθνείς τιμές του υγροποιημένου φυσικού αερίου είμαι υψηλές, αλλά δεν δικαιολογούν τις κατακόρυφες αυξήσεις στην ελληνική αγορά.

Παρά ταύτα, οι τιμές στην ελληνική αγορά και κυρίως στον τομέα των τροφίμων δεν ανεβαίνουν απλά. Καλπάζουν καθώς, ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΕΜΠΟΡΙΑΣ, ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ και ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ δρουν ανεξέλεγκτα, το δε κράτος  βολεύεται εισπράττοντας περισσότερους φόρους μέσω ΦΠΑ και ΕΦΚ. Διόλου τυχαία ακόμα και ο Διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας κάνει λόγο για πληθωρισμό απληστίας.

Πυρκαγιές και πλημμύρες ανατρέπουν τα δεδομένα

Πλήρη ανατροπή στις εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης για προϋπολογισμό, ανάπτυξη και πρωτογενές πλεόνασμα, επιφέρουν οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες που έπληξαν την χώρα, ακόμα κι αν το μεγαλύτερο μέρος των ζημιών καλυφθεί από κοινοτικά κονδύλια και το υπόλοιπο από εθνικούς πόρους.

Μέχρι τώρα που γράφονται αυτές οι αράδες, η εκτίμηση ανεβάζει το κόστος των πυρκαγιών, στο 1,6 δισ. ευρώ, χωρίς να υπάρχει κάποια επίσημη επιβεβαίωση ή διάψευση από την πλευρά της κυβέρνησης. Οι ζημιές όμως που έχει προκαλέσει μέχρι τώρα το κύμα της πρωτοφανούς κακοκαιρίας, τόσο στον τομέα της αγροτικής παραγωγής, όσο και στον τομέα των υποδομών, θα εκτινάξουν, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, το συνολικό κόστος, σε πάνω από 4 δισ. ευρώ! Και αυτό, χωρίς ακόμα να υπάρχει σαφής εικόνα των καταστροφών, αφού ο θεσσαλικός κάμπος έχει μετατραπεί σε μία απέραντη λίμνη, το Πήλιο, ο Έβρος και η Εύβοια έχουν επίσης υποστεί ανυπολόγιστες καταστροφές σε παραγωγή και υποδομές.

Αν σε όλα αυτά προστεθούν οι τεράστιες ζημιές σε επιχειρήσεις, πολλές εκ των οποίων καταστράφηκαν ολοσχερώς, αλλά και σε σπίτια, που είτε κατέρρευσαν είτε πνίγηκαν κυριολεκτικά στο νερό και τη λάσπη, τότε εκφράζονται φόβοι από υπηρεσιακούς παράγοντες ότι το συνολικό κόστος μπορεί ακόμα και να φτάσει τα 7 δισ. ευρώ!

Με δεδομένες τις επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας, θεωρείται βέβαιο ότι τα πλήγματα στην ανάπτυξη και συνεπακόλουθα στο πρωτογενές πλεόνασμα, θα μετακυλήσουν προς τα κάτω τους στόχους που έχει θέσει η κυβέρνηση, επηρεάζοντας τη γενικότερη εικόνα της ελληνικής οικονομίας, για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Δημόσιο χρέος – Επενδυτική Βαθμίδα.

Η κυβέρνηση έχει επενδύσει τα μέγιστα στην κατάκτηση της Επενδυτικής Βαθμίδας. Προεκλογικά είχε επικοινωνήσει τον εν λόγω  στόχο, σαν να ήταν εφικτό να τον πετύχει πολύ πριν τις εκλογές. Από κορυφαίους επιτελείς της κυβέρνησης, η Επενδυτική Βαθμίδα προβάλλεται ως ο νέος «πανεθνικός στόχος», ο οποίος έντεχνα αποσιωπά όλα τα άλλα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας.

Ωστόσο, σύμφωνα με το δελτίο δημοσίου χρέους του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους στις 30.06.2023 το δημόσιο χρέος της χώρας ανέρχεται σε 404,7 δισεκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για ποσό ρεκόρ όλων των εποχών. Η μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ οφείλεται κυρίως στην αύξηση του πληθωρισμού. Παρότι, δηλαδή κατά την διάρκεια της πανδημίας, τεράστια ποσά εισέρευσαν στην ελληνική οικονομία λόγω της άρσης των κανόνων δαπανών με βάση το σύμφωνο σταθερότητας, η ελληνική οικονομία αύξησε σε επίπεδα ρεκόρ το δημόσιο χρέος της.

Παρά την επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης, περί επικείμενης κατάκτησης της Επενδυτικής Βαθμίδας, το υπέρογκο χρέος είναι και ο λόγος που οι διεθνείς οίκοι ακόμα δεν έχουν δώσει το πράσινο φως για την προσδοκώμενη αξιολόγηση.

Η πικρή, κυνική αλήθεια είναι ότι, η Ελλάδα παραμένει ο πρωταθλητής του δημοσίου χρέους πανευρωπαϊκά, το οποίο μάλιστα αυξάνεται γεωμετρικά και επικίνδυνα.

Σημειώνεται πως, αύξηση κατά 4,4 δισ. ευρώ εμφάνισε στο πρώτο εξάμηνο το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης, με αποτέλεσμα το γενικό χρέος να διαμορφωθεί στα 404,68 δισ. ευρώ (από 400,27 δισ. ευρώ στο τέλος του 2022), κάτι που αποτέλεσε ιστορικό ρεκόρ.

Η αύξηση αποδίδεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στο βραχυπρόθεσμο χρέος (με περίοδο αποπληρωμής έως ένα έτος), το οποίο έφτασε πλέον στα 71,38 δισ. ευρώ.

Τούτων όλων των ανωτέρω δοθέντων τα δύσκολα για την κυβέρνηση τώρα μόλις αρχίζουν…, και μόνον σε ένα τομέα : την Οικονομία.!