Eρώτηση (και) Αυλωνίτη για την ανοικτή πρόσβαση της επιστημονικής κοινότητας στα επιδημιολογικά δεδομένα

Ερώτηση κατέθεσαν 48 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με πρωτοβουλία του Ανδρέα Ξανθου, βουλευτή Ρεθύμνου και Τομεάρχη Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, την οποία συνυπογράφει ο βουλευτής Κέρκυρας και Αν.Τομεάρχης Τουρισμού της ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Αλέξανδρος Αυλωνίτης, για τη διακοπή της πρόσβασης επιστημόνων, στο μητρώο εμβολιασμών για τον covid-19, σύμφωνα με δημοσιεύματα.

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ τονίζουν ότι η διαφάνεια και η ανοικτή πρόσβαση στα δεδομένα είναι κρίσιμος όρος για την αποτελεσματικότητα της υγειονομικής διαχείρισης και ότι η κρίση εμπιστοσύνης απέναντι στην επιστημονική κοινότητα είναι αποτέλεσμα και τέτοιων φαινομένων. Η κυβέρνηση οφείλει να προβεί σε ενέργειες αποκατάστασης της εμπιστοσύνης των πολιτών αλλά και των επιστημόνων προς την Πολιτεία, ειδικά στο ευαίσθητο ζήτημα της διαφάνειας, της προσβασιμότητας και της αξιοπιστίας των δεδομένων.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς
Υγείας
Ψηφιακής Διακυβέρνησης

Θέμα: «Αδιαφάνεια στα επιδημιολογικά δεδομένα της πανδημίας και εμπόδια πρόσβασης επιστημόνων -ερευνητών στο Μητρώο Εμβολιασμών »

Η χώρα βιώνει τη μεγαλύτερη υγειονομική κρίση της σύγχρονης ιστορίας της, με πολλαπλές παρενέργειες στο σύστημα υγείας και στους ανθρώπους του, με χιλιάδες οικογένειες που βιώνουν την απώλεια των δικών τους αλλά και την ανασφάλεια για τη ζωή, την υγεία και το εισόδημα τους. Η διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση αποδείχθηκε, εκ του αποτελέσματος, τραγικά αποτυχημένη, με την πλειοψηφία της κοινωνίας να της καταλογίζει λάθη, παραλείψεις, καθυστερημένα και ανεπαρκή αντανακλαστικά, αδιαφανείς χειρισμούς, ιδεοληπτικές εμμονές και επιρροές συμφερόντων στις κρίσιμες πολιτικές αποφάσεις. Πάνω απ’ όλα όμως αυτό που ενοχλεί τους πολίτες και ενισχύει την κρίση εμπιστοσύνης απέναντι στη διαχείριση της πανδημίας, είναι η εμφανής και συστηματική προσπάθεια της κυβέρνησης να «εργαλειοποιήσει» τους ειδικούς και να απαξιώσει το ρόλο των επιστημονικών επιτροπών, προαναγγέλλοντας υγειονομικά μέτρα και ζητώντας την εκ των υστέρων γνωμοδότηση και «επιστημονική νομιμοποίηση» προειλημμένων πολιτικών αποφάσεων.

Η πλήρης διαφάνεια και δημόσια λογοδοσία ωστόσο στη διαχείριση της πανδημίας, τα ανοικτά και προσβάσιμα από όλους επιδημιολογικά δεδομένα, η αναλυτική εικόνα για την κατάσταση στο ΕΣΥ και την ανταποκρισιμότητα των δομών υγείας (δημόσιου και ιδιωτικού τομέα) στις πιεστικές ανάγκες της περιόδου, η συστηματική ενημέρωση και αξιόπιστη πληροφόρηση του επιστημονικού κόσμου και των πολιτών, είναι κρίσιμος όρος αποτελεσματικότητας των μέτρων Δημόσιας Υγείας.

Στη χώρα μας, δυστυχώς, με αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης, έχουμε την πιο αδιαφανή υγειονομική διαχείριση της πανδημίας σε όλη την Ευρώπη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της κυβερνητικής πρακτικής είναι, σύμφωνα με δημοσίευμα ηλεκτρονικού μέσου ενημέρωσης (ieideiseis.gr 4/2/2022), η διακοπή πρόσβασης ερευνητικών ομάδων -όπως των καθηγητών Σ. Τσιόδρα και Θ. Λύτρα -στο πολύ κρίσιμο από επιδημιολογική σκοπιά Μητρώο Εμβολιασμών που διατηρεί το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Είναι απαράδεκτο για ευρωπαϊκή χώρα το γεγονός ότι δεν είναι διαθέσιμες (σε ανωνυμοποιημένη μορφή) στον επιστημονικό κόσμο οι πληροφορίες για τους εμβολιασμούς, για την εμβολιαστική κάλυψη των διαφόρων κοινωνικών ομάδων, για το είδος των εμβολίων, την ηλικιακή και γεωγραφική κατανομή των εμβολιασμών κλπ. Η διακοπή της πρόσβασης των εν λόγω ερευνητών στο Μητρώο Εμβολιασμών σχετίζεται, όπως όλα δείχνουν, με τη δημοσίευση της «ενοχλητικής» μελέτης Τσιόδρα – Λύτρα για την αυξημένη θνησιμότητα στην Ελλάδα, για τις ανισότητες στη φροντίδα μεταξύ κέντρου και περιφέρειας και για την ανάγκη σοβαρής ενίσχυσης του ΕΣΥ.

Επειδή η πανδημία είναι μία πολύ σοβαρή υπόθεση Δημόσιας Υγείας για να αντιμετωπίζεται από την κυβέρνηση με όρους μικροπολιτικής, ευνοιοκρατίας ή αποκλεισμού ερευνητών από διαθέσιμες επιστημονικές πληροφορίες.

Επειδή από την πρώτη στιγμή εκδήλωσης της πανδημίας ο Π.Ο.Υ. και το ECDC έχουν τονίσει ότι η διαφάνεια και η ανοικτή πρόσβαση στα δεδομένα είναι κρίσιμος όρος για την αποτελεσματικότητα της υγειονομικής διαχείρισης .
Επειδή η «εργαλειοποίηση» και απαξίωση της επιστήμης ενισχύει την κρίση εμπιστοσύνης μεγάλων τμημάτων της κοινωνίας απέναντι στην Πολιτεία και στους θεσμούς της, αλλά και την απονομιμοποίηση των πολιτικών επιλογών που γίνονται στο όνομα της Δημόσιας Υγείας.

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί

1. Πως αιτιολογείται η διακοπή πρόσβασης των καθηγητών Τσιόδρα και Λύτρα στο Μητρώο Εμβολιασμών που -κακώς- έχει υπό την εποπτεία του το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ;
2. Τα δεδομένα που αφορούν την εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού είναι στη διάθεση άλλων μελών της επιστημονικής κοινότητας που γνωμοδοτούν με τη σειρά τους στην Πολιτεία;
3. Θα προχωρήσει η κυβέρνηση στην αναβάθμιση της επιδημιολογικής επιτήρησης της πανδημίας, με ενιαιοποίηση των κέντρων συλλογής και παρακολούθησης δεδομένων υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας;
4. Προτίθεται να προβεί σε ενέργειες αποκατάστασης της εμπιστοσύνης των πολιτών αλλά και των επιστημόνων προς την Πολιτεία, στο ευαίσθητο ζήτημα της διαφάνειας, της προσβασιμότητας και της αξιοπιστίας των δεδομένων ;
5. Προτίθεται η κυβέρνηση να οργανώσει, με τη συνδρομή της επιστημονικής κοινότητας, των Πανεπιστημίων και των Ερευνητικών Ιδρυμάτων και αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα επιδημιολογικά στοιχεία, μια σοβαρή αποτίμηση και αξιολόγηση της διαχείρισης της πανδημίας, διερευνώντας τα βαθύτερα αίτια για την τραγωδία της αυξημένης θνησιμότητας ;

Οι ερωτώντες βουλευτές
Ξανθός Ανδρέας
Γεροβασίλη Όλγα
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αθανασίου Νάσος
Αλεξιάδης Τρύφων
Αναγνωστοπούλου Σία
Αυγέρη Δώρα
Αυλωνίτης Αλέξανδρος
Βαγενά Άννα
Βαρεμένος Γιώργος
Βούτσης Νίκος
Γκαρά Αναστασία
Γκιόλας Γιάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ζαχαριάδης Κώστας
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θραψανιώτης Μανόλης
Καλαματιανός Διονύσης
Κασιμάτη Νίνα
Κόκκαλης Βασίλης
Λάππας Σπυρίδων
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χάρης
Μάρκου Κώστας
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπαλάφας Γιάννης
Μπάρκας Κώστας
Μπουρνούς Γιάννης
Μωραϊτης Θάνος
Νοτοπούλου Κατερίνα
Παπαδόπουλος Αθανάσιος
Παπαηλιού Γιώργος
Πέρκα Θεοπίστη
Πούλου Παναγιού
Ραγκούσης Γιάννης
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σαρακιώτης Γιάννης
Σκουρλέτης Πάνος
Σκουρολιάκος Πάνος
Σκούφα Ελισάβετ
Τζάκρη Θεοδώρα
Τζούφη Μερόπη
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φάμελλος Σωκράτης
Φίλης Νίκος
Χαρίτου Δημήτρης
Χαρίτσης Αλέξης
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γιώργος