Οι προτάσεις Κομισιόν για κυρώσεις και ρωσικό πετρέλαιο και οι πρώτες αντιδράσεις

Το 6ο πακέτο κυρώσεων κατά της Μόσχας, το οποίο θα περιλαμβάνει ένα σταδιακό εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, παρουσίασε σήμερα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Πρώτον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει την πρόσθετη καταχώριση στη μαύρη λίστα με τις κυρώσεις, αξιωματούχων και άλλων προσώπων που ενεπλάκησαν στα εγκλήματα πολέμου στην Μπούτσα, αλλά και των υπεύθυνων για τις «απάνθρωπες» σκηνές στην πόλη της Μαριούπολης, όπως είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Αυτό είναι ακόμα ένα μήνυμα στους δράστες του Κρεμλίνου: γνωρίζουμε ποιοι είστε, θα σας κρατάμε υπόλογους και δεν θα διαφύγετε», πρόσθεσε.

Δεύτερον, το 6ο πακέτο κυρώσεων περιλαμβάνει τον αποκλεισμό πρόσθετων σημαντικών ρωσικών τραπεζών, μεταξύ των οποίων τη ρωσική τράπεζα Sberbank, τη μεγαλύτερη τράπεζα της Ρωσίας, που κατέχει περίπου το 37% του ρωσικού τραπεζικού τομέα. «Χτυπάμε τράπεζες που είναι συστημικά σημαντικές στο ρωσικό χρηματοπιστωτικό σύστημα και στην ικανότητα του Πούτιν να σπείρει την καταστροφή», δήλωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής.

Τρίτον, μετά την απαγόρευση του Sputnik και του RT, απαγορεύεται η μετάδοση στην ΕΕ, τριών ακόμη ρωσικών ειδησεογραφικών καναλιών. «Δεν επιτρέπεται να μεταδίδουν το περιεχόμενό τους πλέον στην ΕΕ, ούτε δορυφορικά ούτε μέσω διαδικτύου. Τα κανάλια αυτά είναι φερέφωνα των ψευδών ειδήσεων και της προπαγάνδας του Πούτιν και δεν πρέπει να τους δίνουμε άλλο βήμα», σημείωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Τέταρτον, το Κρεμλίνο βασίζεται σε λογιστές και συμβούλους από την Ευρώπη και αυτό θα σταματήσει. Δεν θα παρέχονται πλέον αυτές οι υπηρεσίες στη Ρωσία.

Πέμπτον, μετά την απαγόρευση του ρωσικού άνθρακα σήμερα θα απαγορευθούν σταδιακά οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου. «Δεν θα είναι εύκολο, γιατί κάποια κράτη-μέλη εξαρτώνται από το ρωσικό πετρέλαιο, αλλά είναι κάτι που πρέπει να γίνει», παραδέχτηκε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Προτείνεται η απαγόρευση του ρωσικού πετρελαίου από την Ευρώπη, με πλήρη απαγόρευση εισαγωγής δια θαλάσσης και μέσω αγωγών διυλισμένου και αργού πετρελαίου. Αυτό θα γίνει με τρόπο σταδιακό, εντός 6 μηνών για το αργό πετρέλαιο και μέχρι το τέλος του έτους για τα διυλισμένα προϊόντα, ώστε «να περιοριστεί ο αντίκτυπος στην παγκόσμια αγορά», ανέφερε η Πρόεδρος της Επιτροπής. « Έτσι θα μεγιστοποιηθεί η πίεση στη Ρωσία, ενώ ταυτόχρονα θα ελαχιστοποιήσουμε την παράπλευρη ζημιά σε εμάς και σε όλο τον κόσμο», πρόσθεσε.

Η Πρόεδρος της Επιτροπής επισήμανε ότι με όλα τα παραπάνω βήματα η Ευρώπη στερεί από τη ρωσική οικονομία τη δυνατότητά της να εκσυγχρονιστεί. «Η Ρωσία ήθελε να σβήσει την Ουκρανία από τον χάρτη, όμως η Ουκρανία έχει υψώσει το ανάστημά της ενωμένη και με γενναιότητα και ο Πούτιν τελικά θα καταστρέψει τη δική του χώρα», ανέφερε.

Επιπλέον, η Πρόεδρος της Επιτροπής τόνισε ότι η ΕΕ δεν θέλει μόνο να βοηθήσει την Ουκρανία να νικήσει τον πόλεμο, αλλά και να ορθοποδήσει μετά τον πόλεμο. Πρότεινε η ΕΕ να αρχίσει να εργάζεται σε ένα φιλόδοξο πακέτο ανοικοδόμησης της χώρας, το οποίο θα φέρει μαζικές επενδύσεις. Η ίδια σημείωσε ότι η ΕΕ έχει ήδη κάνει πολλά, με άμεση στήριξη στον ουκρανικό προϋπολογισμό και πακέτο μακροοικονομικής βοήθειας, ενώ οι δασμοί από τα προϊόντα της χώρας έχον σταματήσει. Τόνισε, επίσης, ότι το ΑΕΠ της Ουκρανίας θα μειωθεί κατά 35-50% φέτος και ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι από το Μάιο και μετά η Ουκρανία θα χρειάζεται 5 εκατομμύρια ευρώ το μήνα για να συνεχίσει να υπάρχει. «Πρέπει να τους στηρίξουμε, αλλά δεν μπορούμε να το κάνουμε μόνοι μας. Καλωσορίζω ότι και οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν σοβαρή στήριξη στον προϋπολογισμό της Ουκρανίας και πρέπει να κάνουμε και εμείς το ίδιο, ως ΕΕ», είπε η Πρόεδρος της Κομισιόν, προσθέτοντας ότι σε δεύτερο στάδιο θα έρθει η ανοικοδόμηση της χώρας, μετά τη συγκλονιστική καταστροφή σε σπίτια, σιδηροδρόμους, σχολεία, εργοστάσια. «Μέσα στο χάος του πολέμου είναι δύσκολο να καταλήξουμε σε μια ακριβή εκτίμηση, αλλά οι οικονομολόγοι μιλούν για εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ», ανέφερε η Πρόεδρος της Κομισιόν.

Εξαιρούνται Ουγγαρία και Σλοβακία, ενστάσεις από την Τσεχία

Ευρωπαϊκές πηγές ανέφεραν στο Reuters ότι η Ουγγαρία και η Σλοβακία θα μπορούν να αγοράζουν ρωσικό αργό έως τα τέλη του 2023 εξαιτίας της μεγάλης εξάρτησής τους από τη Ρωσία.

Σε μια προσπάθεια να πεισθούν οι επιφυλακτικές χώρες να μην ασκήσουν βέτο στην πρόταση, οι Βρυξέλλες πρότειναν μια μεγαλύτερη περίοδο για την εφαρμογή του εμπάργκο για την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, σύμφωνα με την πηγή, που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία της.

Η εξαίρεση θα αφορά υφιστάμενα συμβόλαια για αργό πετρέλαιο που υπογράφηκαν από την Ουγγαρία και τη Σλοβακία με τη Ρωσία. Η πηγή αρνήθηκε να σχολιάσει εάν η εξαίρεση θα αφορά και τα προϊόντα διύλισης.

Δεύτερη πηγή, με γνώση των συζητήσεων, δήλωσε ότι η προτεινόμενη καθυστέρηση του εμπάργκο για την Ουγγαρία και τη Σλοβακία έως τα τέλη του 2023 μπορεί να είναι ο συμβιβασμός που χρειάζεται για την επίτευξη μιας συμφωνίας.

Η Ουγγαρία, που εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από το ρωσικό πετρέλαιο, έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη ότι δεν θα προσυπογράψει κυρώσεις που αφορούν την ενέργεια. Η Σλοβακία είναι επίσης μεταξύ των χωρών της ΕΕ με μεγάλη εξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.

Στην πρώτη της αντίδραση η Βουδαπέστη εκφράζει επιφυλάξεις με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να σημειώνει ότι «δεν βλέπει εγγυήσεις για την ενεργειακή ασφάλεια της Ουγγαρίας» και ότι «δεν υπάρχει ευρωπαϊκή πρόταση για την διαχείριση της μεταβατικής περιόδου».

Ενστάσεις σημειώνονται και από την Πράγμα με τον υπουργό Βιομηχανίας της Τσεχίας, Γιόζεφ Σικέλα, να διαμαρτύρεται για έλλειψη συστήματος επιμερισμού βαρών.

«Η πρόταση δεν περιλαμβάνει…τον τρόπο με τον οποίο θα επιμερισθεί το βάρος, που σημαίνει με ποιον τρόπο θα μοιρασθεί δίκαια, και μία πρόταση για κοινές προμήθειες και κοινή διανομή», δήλωσε ο Τσέχος υπουργός στο Reuters. «Ακόμη την μελετούμε, αλλά κατά την γνώμη μου υπάρχει πρόβλημα», είπε.

Στην Ουγγαρία, η οποία εξαιρείται, σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή, μαζί με την Σλοβακία από την ευρωπαϊκή πρόταση για την απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου μέχρι τα τέλη του 2023, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αντέδρασε επίσης στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δηλώνοντας ότι «δεν βλέπει εγγυήσεις για την ενεργειακή ασφάλεια της Ουγγαρίας».

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Reuters, διαμαρτυρήθηκε για το ότι «δεν υπάρχει ευρωπαϊκή πρόταση για την διαχείριση της μεταβατικής περιόδου».

Το πρώτο σχόλιο από τη Μόσχα

Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters η πρώτη ρωσική αντίδραση στις νέες ανακοινώσεις έρχεται από στέλεχος της Δούμας, ο οποίος εξέφρασε βεβαιότητα ότι οι χώρες της Ε.Ε. θα συνεχίσουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο, απλά θα το κάνουν μέσω τρίτων χωρών.

Κυρώσεις και στον πατριάρχη Ρωσίας;

Εν τω μεταξύ έγγραφο στο οποίο είχε πρόσβαση το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων καταγράφει ότι η διεύρυνση της μαύρης λίστας των κυρώσεων περιλαμβάνει ορισμένα πολύ ηχηρά ονόματα.

Ο νέος κατάλογος περιλαμβάνει 58 πρόσωπα, ανάμεσά τους πολλούς Ρώσους στρατιωτικούς αλλά και τη σύζυγο, την κόρη και έναν γιο του εκπροσώπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, αλλά και τον πανίσχυρο επικεφαλής της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρωσίας πατριάρχη Κύριλλο.

Ο πατριάρχης Κύριλλος, «ένας επί μακρόν σύμμαχος του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, έχει γίνει ένας από τους κυρίαρχους υποστηρικτές της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία», υπογραμμίζεται στο έγγραφο.

Ο πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κύριλλος έχει αυξήσει τα κηρύγματά του που υποστηρίζουν την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Στις 27 Φεβρουαρίου, έκανε λόγο για έναν αγώνα κατά των «δυνάμεων του κακού» που αντιτίθενται στην ιστορική «ενότητα» μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.