Τουρκική προκλητικότητα – Η Δύση προ των ευθυνών της

Η προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο. Εδώ και πολλά χρόνια η χώρα μας βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν γείτονα που δεν σέβεται το Διεθνές Δίκαιο, ερμηνεύει Διεθνείς Συνθήκες κατά το δοκούν, παραβιάζει τον Εθνικό Εναέριο Χώρο μας και τα Ελληνικά Χωρικά Ύδατα, αμφισβητεί ευθέως την Ελληνική κυριαρχία επί νήσων του Αν. Αιγαίου και εσχάτως και επί μεγάλων νήσων, όπως είναι η Ρόδος, η Χίος, ή η Λέσβος και εργαλειοποιεί πρόσφυγες και μετανάστες για να αποσταθεροποιήσει την Ελλάδα και να εκβιάσει την ΕΕ.
Ωστόσο την παρούσα περίοδο η τουρκική προκλητικότητα έχει αναβαθμιστεί ως προς τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά. Ο “αναθεωρητισμός” έχει εξελιχθεί σε επίσημη ρητορική, τόσο του Προέδρου Ερντογάν, όσο και των υπολοίπων πολιτικών παραγόντων και αξιωματούχων, ενώ ο χάρτης της «Γαλάζιας Πατρίδας», που παραβιάζει κατάφορα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος, αποτελεί πλέον επίσημο δόγμα της Τουρκίας.
Η Ελληνική Κυβέρνηση διαχειρίζεται την κατάσταση με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα. Διεθνοποιεί το ζήτημα σε όλα τα fora, αποκαλύπτοντας σε φίλους, συμμάχους και εταίρους την προκλητική και παράλογη συμπεριφορά της Άγκυρας.
Παρά τις «παραφωνίες» του ΓΓ ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg, αποτελεί επιτυχία της Κυβέρνησης, ότι η ΕΕ και χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Γερμανία παίρνουν ξεκάθαρη θέση υπέρ της Ελλάδος. Επιπλέον, ήδη από τα γεγονότα του Έβρου το 2020, η ΕΕ έχει αντιληφθεί ότι δεν πρόκειται για «ελληνοτουρκικές διαφορές», αλλά για ένα ζήτημα που αφορά το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Έτσι, στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της 25ης Μαρτίου 2021, η Τουρκία κλήθηκε «να απέχει από νέες προκλήσεις ή μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου.» Διατυπώθηκε επιπλέον η «αποφασιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να χρησιμοποιήσει, σε περίπτωση τέτοιας ενέργειας, τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της καθώς και για να διαφυλάξει την περιφερειακή σταθερότητα.» Μάλιστα πριν 6 περίπου μήνες, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ παρουσίασε τον πρώτο κατάλογο κυρώσεων κατά της Τουρκίας.
Λαμβάνοντας υπόψη την ποιοτική κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων, αλλά και την διαμόρφωση νέων διεθνών συνθηκών μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, εύλογα εγείρεται το ερώτημα, έως πότε η ΕΕ θα αρκείται μόνον στην λεκτική καταδίκη της τουρκικής συμπεριφοράς; Μήπως έφτασε η ώρα να ενεργοποιηθεί η ρήτρα επιβολής των κυρώσεων;
Ομοίως, θα πρέπει και οι ΗΠΑ να επανεξετάσουν την στάση τους απέναντι στην Άγκυρα – η οποία εν προκειμένω «αλληθωρίζει» προς την Ρωσία – και να επαναφέρουν την απειλή των Αμερικανικών κυρώσεων, δεδομένου ότι η συμπεριφορά της θέτει σε κίνδυνο και τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή. Εξάλλου, αφορμή για την κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας απετέλεσε η νέα ενισχυμένη Αμυντική Συμφωνία Ελλάδας – ΗΠΑ, η οποία κυρώθηκε τον Μάιο από το Ελληνικό Κοινοβούλιο.
Αναμφίβολα, σήμερα, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να μαίνεται και την παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφαλείας να αλλάζει, η Δύση δεν μπορεί να διακινδυνεύσει μία κρίση στην ΝΑ πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Για αυτό απαιτείται ο άμεσος τερματισμός των τουρκικών προκλήσεων, αφού πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος ενός θερμού επεισοδίου που εύκολα θα μπορούσε να κλιμακωθεί σε κρίση. Και μια βασική μορφή πίεσης προς την Τουρκία είναι η εφαρμογή – και όχι η απειλή – οικονομικών κυρώσεων…

* Δημοσιεύθηκε στις 28/6/2022 στο thepresident.gr