Κέρκυρα: Μνημείο για όσους αγωνίστηκαν κατά την οθωμανική επιδρομή το 1716

Μνημειακός οβελίσκος, τιμώντας τους Κερκυραίους που αγωνίστηκαν ηρωικά κατά της οθωμανικής επιδρομής το 1716, τοποθετείται στον νέο κόμβο του Οργανισμού Λιμένα Κερκύρας.

Ο Οβελίσκος, που έχει ύψος οκτώ μέτρα και βάρος 15 τόνους είναι δωρεά του Ιδρύματος Κερκυραϊκής Κληρονομιάς προς τον κερκυραϊκό λαό.

Στις όψεις του Μνημειακού Οβελίσκου για το 1716 θα αναγράφεται σε τέσσερις γλώσσες , ελληνικά, ιταλικά, ρωσικά και αγγλικά, η φράση «στη μνήμη των Κερκυραίων που ηρωικά αγωνίστηκαν κατά την οθωμανική επιδρομή το 1716».

Εικόνες από τον μνημειακό οβελίσκο που θα στηθεί

Την πρωτοβουλία για την ανέγερση του Οβελίσκου για το 1716 είχε ο επιχειρηματίας Σπύρος Φλαμπουριάρης, γνωστός σε όλους και ως κόμης Φλαμπουριάρης, πρόεδρος του Ιδρύματος Κερκυραϊκής Κληρονομιάς.

Όπως αναφέρει ο ίδιος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ «ο Μνημειακός Οβελίσκος τιμά τους Κερκυραίους, Επτανήσιους και λοιπούς Ευρωπαίους που αγωνίστηκαν επιτυχώς κατά της επιδρομής των Οθωμανών Τούρκων το 1716. Η νίκη των στρατευμάτων που αγωνίστηκαν τότε κατά των Οθωμανών, είχε ως αποτέλεσμα η Ευρώπη να παραμείνει ανεξίθρησκη. Κάθε άλλη έκβαση των μαχών θα μετέτρεπε την Ευρώπη σε Οθωμανική Αυτοκρατορία» επισημαίνει ο κ. Φλαμπουριάρης.

«Πρόκειται για ένα εξαιρετικής σημασίας γεγονός, καθώς η νίκη των Χριστιανών κάτω από τα τείχη της Κέρκυρας, οριοθετεί το τέλος της Οθωμανικής προέλασης στην Ευρώπη, την ανάπτυξη του κινήματος του Διαφωτισμού και τη γέννηση της σύγχρονης αστικής Δημοκρατίας. Να σημειωθεί ότι η πόλη της Κερκύρας, εκτός από τους χιλιάδες Κερκυραίους και Επτανησίους που ηρωικά αγωνίστηκαν κατά την Οθωμανική επιδρομή του 1716, υπό την καθοδήγηση και αρχιστρατηγία του Σάξονα Κόμη Ιωάννη Ματθία φον ντερ Σούλενμπουργκ, στη μάχη προσέτρεξαν και πολλοί Ευρωπαίοι μαχητές από χώρες που συναποτελούν σήμερα την Ενωμένη Ευρώπη, δίδοντας έτσι μία ιδιαίτερη διάσταση στην έννοια του “Προμαχώνα” της Ευρώπης, που δόθηκε μετά το νικηφόρο αποτέλεσμα στην Κέρκυρα» επισημαίνει ο κ. Φλαμπουριάρης.

Το μεγάλο αυτό ιστορικό γεγονός για την ευρωπαϊκή ιστορία ανέδειξε το Ίδρυμα Κερκυραϊκής Κληρονομιάς με την κατασκευή αυτού του μνημείου, το οποίο ενέκρινε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο του υπουργείου Πολιτισμού, και τελεί υπό την αιγίδα της Περιφερείας Ιονίων Νήσων και του Δήμου Κερκύρας. Τα αποκαλυπτήρια προγραμματίζονται να γίνουν στις 21 Μαΐου, ημέρα μνήμης της Ένωσης της Επτανήσου με την Ελλάδα.

Ο Μνημειακός Οβελίσκος για το 1716, σχεδιάστηκε από Κερκυραίο αρχιτέκτονα, και κατασκευάστηκε από μάρμαρο στα εργαστήρια της εταιρίας Pitardi Cavamonti στο Λέτσε της Ιταλίας. Αναμένεται να φτάσει στην Κέρκυρα στις 16 Μαΐου. Αποτελείται από 17 κομμάτια και ζυγίζει συνολικά15 τόνους. Το μεγάλο του βάρος θα στηριχθεί σε ένα ειδικό υπόβαθρο που έχει κατασκευαστεί. Τον χώρο στον οποίο τοποθετείται ο Οβελίσκος υπέδειξε η Έφορος Αρχαιοτήτων Κερκύρας, Τένια Ρηγάκου, ενώ ο Άγγλος αρχιτεκτονικός σχεδιαστής, Άλαν Μπάρετ φιλοτέχνησε ένα μοναδικό μοντέλο υπό κλίμακα 1:10 που βρίσκεται στην ιδιοκτησία του Ιδρύματος Κερκυραϊκής Κληρονομιάς.

Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο MA PhD – Ιστορικός Τέχνης Μεγακλής Ρογκάκος «πρόκειται για ένα μνημείο για την περιφρούρηση των αρχών, αξιών και των ιδανικών της Δύσης».

Όπως ο ίδιος εξιστορεί, «ο Οβελίσκος για το 1716 στην Κέρκυρα τιμά την κεντρική θέση των Κερκυραίων στη στρατιωτική επιχείρηση που πραγματοποιήθηκε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία εις βάρος της Βενετοκρατούμενης τότε Κερκύρας. Στο πλαίσιο του 7ου βενετο-οθωμανικού πολέμου, οι Οθωμανοί πεθύμησαν μετὰ την κατάληψη των Βενετικών κτήσεων στην Πελοπόννησο να κατακτήσουν και τις Ιόνιες Νήσους και δι’ αυτών τη Βενετία. Η απόφαση για την επίθεση κατά της Κερκύρας ελήφθη σε έκτακτη σύσκεψη των Οθωμανών στρατιωτικών και πολιτικών ιθυνόντων την άνοιξη του 1715 στην Κωνσταντινούπολη. Η επιχείρηση της Κερκύρας ανατέθηκε στον πασά Τζανούμ Κότζα (1640-1735) και στον σερασκέρη Καρά Μουσταφά πασά (-1737). Στρατάρχης των Βενετικών στρατιωτικών δυνάμεων ήταν ο Σάξωνας βαρόνος Γίοχαν Ματίας φόν Σούλενμπουργκ (1661-1747), ένας από τους καλύτερους στρατηγούς της εποχής. Επιπλέον, αρχηγός του στόλου διορίστηκε ὁ Αντρέα Πιζάνι (1662-1718). Η οθωμανική δύναμη αποτελείτο από 71 μεγάλα πλοία και στρατό 30.000 ανδρών

Η Βενετία διέθεσε στην επιχείρηση 27 πλοία και στρατό από 3.097 άνδρες και ένα φρούριο με 144 πυροβόλα και τέσσερις όλμους. Η πολιορκία των Οθωμανών διήρκεσε από τις 8 Ιουλίου έως τις 22 Αυγούστου. Ο κερκυραϊκός λαός ήταν σε χαώδη κατάσταση. Ὁ Σούλενμπουργκ στρατολόγησε όσους αμάχους Κερκυραίους ήταν σε θέση να πολεμήσουν ή να βοηθήσουν. Οι Οθωμανοί εξαπέλυσαν διαδοχικές επιθέσεις και τελικώς στις 3 Αύγουστου τους κατέλαβαν. Οι Οθωμανοί στρατιωτικοί ηγέτες απέστειλαν τελεσίγραφα, στις 5 Αυγούστου, στους πολιορκημένους, για παράδοση, προς αποφυγή της μαζικής σφαγής τους. Όμως ἡ Βενετική ηγεσία αγνόησε τις απειλές. Η μάχη ήταν χαοτική με τυφλά κτυπήματα που είχαν βαριές απώλειες εκατέρωθεν. Το πρωί της 19ης Αυγούστου επίθεση 3.000 γενιτσάρων προκάλεσε πανικόβλητη φυγή των Βενετών. Το μεγαλύτερο μέρος των εξωτερικών οχυρώσεων εγκαταλείφθηκε από τις αμυνόμενες δυνάμεις και καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς. Οι αμυνόμενοι εντός του κάστρου, που περιλάμβαναν άμαχους, πέρασαν στην αντεπίθεση και έτρεψαν σε άτακτη φυγή τούς Οθωμανούς με τελικές απώλειες 2.000 άνδρες νεκρούς. Στις 20 Αυγούστου και ενώ οι Βενετοί ήταν έτοιμοι να συγκρουσθούν με τον οθωμανικό στόλο, ξέσπασε ισχυρή καταιγίδα, γεγονός τόσο ασυνήθιστο αυτή την εποχή ώστε να θεωρηθεί θαυματουργή παρέμβαση του Αγίου Σπυρίδωνα, που προκάλεσε ζημιές στους στόλους και στις οχυρωμένες θέσεις των Οθωμανών. Στο χρονικό διάστημα από 21 έως 22 Αυγούστου οι οθωμανικές δυνάμεις αποχώρησαν από την Κέρκυρα και μετακινήθηκαν απέναντι, στην Ήπειρο. Μεταξύ των αμυνόμενων υπήρχαν 800 νεκροί και 700 τραυματίες. Από την οθωμανική πλευρά ο αριθμός απωλειών κυμαινόταν μεταξύ 4.000 και 6.500 ανδρών».

Στην ιστορική μελέτη του, περί της πολιορκίας, ο Λαυρέντιος Βροκίνης, αναφέρει 3.054 Κερκυραίους και 541 Ζακυνθινούς, που αντιμετώπισαν τον οθωμανικό επεκτατισμό με αυτοθυσία. Με αυτό το σκεπτικό, το Ίδρυμα Κερκυραϊκής Κληρονομιάς αποφάσισε να αναγείρει το μνημειακό Οβελίσκο στη μνήμη των Κερκυραίων που ηρωικώς αγωνίστηκαν κατά την οθωμανική επιδρομή του 1716.

«Ο Οβελίσκος για το 1716 στην Κέρκυρα, αναφέρεται και φιλοσοφικώς, και στον αγώνα του ανθρώπου κατά του μίσους που υποδουλώνει και υπέρ της χαράς που απελευθερώνει. Συμβολίζει ουσιαστικά τη Δύση που προασπίζεται τη Δημοκρατία, ως ευρωπαϊκή αξία με ελληνικές καταβολές. Εν τέλει, ως σύμβολο της ελευθερίας, σχετίζεται με τον αγώνα των Ελλήνων εναντίον των Οθωμανών κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821», καταλήγει ο πρόεδρος του Ιδρύματος Κερκυραϊκής Κληρονομιάς, Σπύρος Φλαμπουριάρης.