“O Καποδίστριας παραμένει στην κοινή συνείδηση ο πιο καταξιωμένος Έλληνας πολιτικός”

Κοινή ανοικτή επιστολή των τριών σωματείων – ιδιοκτητών του Μουσείου Καποδίστρια – Κέντρου Καποδιστριακών Μελετών προς την Επιτροπή “Ελλάδα2021”.

ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ
ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
και ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΕΚΡΥΡΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
Ιδιοκτητών του Μουσείου Καποδίστρια – Κέντρου Καποδιστριακών Μελετών

ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ «Ελλάδα 2021»
Διαμέσου του Μουσείου Καποδίστρια – Κέντρου Καποδιστριακών Μελετών

Κέρκυρα, 11 Μαΐου 2020
Με αφορμή τα όσα δημοσιεύονται τις τελευταίες μέρες για τον Κυβερνήτη Ιωάννη Α. Καποδίστρια,  η Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας (έτος ιδρύσεως 1836), η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας – Παλαιά (έτος ιδρύσεως 1840), Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών (έτος ιδρύσεως 1952) εκφράζουν προς πάσα κατεύθυνση τις ακόλουθες σκέψεις:
Ο Ιωάννης Καποδίστριας υπήρξε αδιαμφισβήτητα μια εξέχουσα ευρωπαϊκή προσωπικότητα του 19ου αιώνα, με εξαιρετικές ικανότητες πολύ πάνω από το κοινό ανθρώπινο μέτρο.
Ιδιοφυής και χαρισματικός, βαθιά πνευματικός, κοσμοπολίτης και ασκητικός ταυτόχρονα, πολυπράγμων, μεθοδικός, οραματιστής και πρωτοπόρος, σφράγισε ανεξίτηλα την εποχή του.
Όταν έφτασε στην εμπόλεμη Ελλάδα, ο λαός τον αγάπησε. Όμως, τον πολέμησαν αδυσώπητα όσοι προσπάθησαν να τον προσεταιρισθούν για ίδιο όφελος, όσοι έχασαν τα προεπαναστατικά προνόμια και, κυρίως, όσοι είχαν προσωπικές πολιτικές φιλοδοξίες. Και δυστυχώς, τον πολέμησαν οι ξένες δυνάμεις που έβλεπαν να χάνουν τον έλεγχο του νέου κράτους.
Μετά τη δολοφονία του, άρχισε η αντιφατική αποτίμηση του έργου του και η επίκληση του ονόματός του από πολλές και ετερόκλητες πλευρές. Αρκετές από αυτές τις επικλήσεις υποκρύπτουν όχι μόνον την επιθυμία για ανάδειξη της προσφοράς του, αλλά ενίοτε και την πρόθεση προβολής εκείνων που τις διατυπώνουν.
Γεγονός είναι πως για τον Ι. Καποδίστρια έχουν γραφτεί τόσα πολλά και από τόσους πολλούς, που είναι αδύνατο να τα παρακολουθήσει κανείς όλα. Αυτή, άλλωστε, είναι η μοίρα των μεγάλων ηγετών.
Επίσης πολλές είναι οι αυθαίρετες κι επιπόλαιες κρίσεις για τον άνθρωπο και το έργο του, οι οποίες κάθονται προσωρινά σαν τη σκόνη, χωρίς όμως να μπορούν ν’ αλλοιώσουν τα γεγονότα.
Ούτως ή άλλως, τα πιο πολλά απ’ όσα λέγονται και γράφονται, είναι εφήμερα, το ίδιο κι εκείνοι που τα διατυπώνουν. Πολύ σύντομα, θα ξεχαστούν, σε αντίθεση με την τεράστια παρακαταθήκη του Κυβερνήτη:

Που γίνεται αμέσως κατανοητή, εάν απλώς εστιάσουμε στη μεγάλη φωτεινή εικόνα:
Ο Ι. Καποδίστριας στα τριάντα χρόνια της σταδιοδρομίας του, εκτός όλων των άλλων, μεταξύ των οποίων η διάσωση της Γαλλίας από τον διαμελισμό, συνέβαλε καθοριστικά στη δημιουργία και οργάνωση τριών κρατών (Επτανήσου Πολιτείας, Ελβετίας και Ελλάδας).
Ειδικά σε ό,τι αφορά την Ελληνική Πολιτεία, στα τριάμισι χρόνια της διακυβέρνησής του, μέσα στις στάχτες και το αίμα του πολέμου, κυριολεκτικά θεμελίωσε, όσο πιο στερεά γινόταν, ένα εν δυνάμει ανεξάρτητο κράτος, επίτευγμα που δυσαρέστησε αρκετούς.
Δυο σχεδόν αιώνες μετά τη δολοφονία του, ο Ι. Καποδίστριας παραμένει στην κοινή συνείδηση ο πιο καταξιωμένος και αγνός Έλληνας πολιτικός· διότι ακριβώς, η παρακαταθήκη του στο έθνος σφυρηλατήθηκε μέσα από δυο πανανθρώπινες αξίες που αποτελούν άσβεστη πηγή έμπνευσης και που συνεχίζουν να μας οιστρηλατούν: α. πίστη στο συλλογικό ανιδιοτελές ιδανικό της προσφοράς στην κοινωνία και την πατρίδα και β. απαρέγκλιτη προσήλωση στο καθήκον.
Αδιάψευστος μάρτυρας, τα λόγια που ο ίδιος έγραψε στο Ναύπλιο, λίγες μόλις μέρες πριν τον άδικο χαμό του, τον Σεπτέμβριο του 1831:
«Ας λένε και ας γράφουν ό,τι θέλουν. Έρχεται, όμως, ο καιρός που οι άνθρωποι κρίνονται όχι για όσα είπαν ή έγραψαν για τις πράξεις τους, αλλά για όσα μαρτυρούν οι ίδιες οι πράξεις τους. Με τη δύναμη που μου δίνει αυτό το αξίωμα, έζησα στον κόσμο μέχρι τη δύση της ζωής μου, όπως ακριβώς επιθυμούσα. Είναι αδύνατον να αλλάξω σήμερα, αλλά θέλω να κάνω ό,τι πρέπει, και ας γίνει ό,τι γίνει».

Ευχόμαστε, εν όψει του εορτασμού της επετείου του ‘21, από εδώ και στο εξής να εστιάσουμε  σε όσα μας ενώνουν. Και είναι πολλά. Αρκεί να τα σεβαστούμε και να τα αναδείξουμε· με κριτική μετριοπάθεια και θέτοντας υπεράνω όλων τη χώρα μας και τη δημοκρατία μας.

Για τα ως άνω σωματεία,
Οι πρόεδροι
Γιάννης Πιέρης
Σπύρος Παδοβάς
Περικλής Παγκράτης