Ίδρυμα Περιβάλλοντος Ιονίων: Ο Ερημίτης, παράδειγμα επιβολής αντιπεριβαλλοντικών πολιτικών!

To Ίδρυμα Περιβάλλοντος Ιονίων Νήσων (Ionian Environment Foundation) ενημερώνει πως στηρίζει ολόψυχα την προσπάθεια των τοπικών φορέων της Κέρκυρας για τη διάσωση της περιοχής του Ερημίτη. Την ανακοίνωση υπογράφει εκ μέρους του Ιδρύματος ο εκτελεστικός διευθυντής του, Κώστας Καλούδης.

Η εκστρατεία διάσωσης του Ερημίτη έχει δικαίως απασχολήσει την κοινωνία της Κέρκυρας επί πολλά έτη, καθότι πρόκειται για περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και μεγάλης οικολογικής αξίας. Η καταστροφή που θα επιφέρουν τα διαμορφωμένα σχέδια, αν εφαρμοστούν, θα είναι απόλυτη, καθώς μία παρθένα περιοχή θα αστικοποιηθεί, επηρεάζοντας εκτάσεις και πέραν των χωροθετημένων ορίων. Και αυτά ενώ η κακοποίηση και ο υπερκορεσμός του νησιού έχουν -προφανώς- ξεφύγει από κάθε έλεγχο.
Αναγνωρίζοντας τις γενικές αυτές τάσεις, αλλά και τη φύση και το μέγεθος της απειλής των κατασκευαστικών σχεδίων που έχουν προωθηθεί για τον Ερημίτη (Kassiopi project), το Ίδρυμα Περιβάλλοντος Ιονίων Νήσων έχει από συστάσεώς του ταχθεί ενάντια σε αυτά τα σχέδια και υπέρ της απόλυτης προστασίας της περιοχής. Για αυτό συνεργάζεται και συνδράμει ενεργά στις προσπάθειες της τοπικής κοινωνίας, υποστηρίζοντας κινήσεις που αποφασίζονται από το τοπικό κίνημα.

Παραμελημένος

Δυστυχώς, ο Ερημίτης -όπως και άλλες περιοχές- ποτέ δεν έτυχε της δέουσας μεταχείρισης από το ελληνικό κράτος, ώστε να κηρυχθεί και να τύχει διαχείρισης ως επισήμως προστατευόμενη περιοχή, μολονότι επί της ουσίας απελάμβανε μέχρι πρότινος ένα βασικό καθεστώς προστασίας. Επιπλέον, είναι σημαντικό να ληφθούν υπ’ όψη τα εξής:
➢ Η Κέρκυρα ολόκληρη έχει ήδη χάσει πολύ από το φυσικό της κεφάλαιο και τη φυσική ομορφιά της, λόγω έλλειψης χωροταξίας και ορίων, έλλειψης στρατηγικής για την ανάπτυξη και εν τέλει λόγω της υιοθέτησης λανθασμένων μοντέλων ανάπτυξης και κανόνων, με συνέπειες συχνά τραγικές για την οικονομία και το φυσικό περιβάλλον. Χαρακτηριστικές του φαινομένου είναι οι αδυναμία διαχείρισης των υπαρχόντων προβλημάτων, όπως τα απορρίμματα, και η (αν-)επάρκεια υδάτινων πόρων.
➢ Το γεγονός ότι, ακόμα και σε ακραία θετικό για την κατασκευάστρια εταιρία σενάριο, τα κέρδη για το ελληνικό κράτος είναι αμελητέα σε σχέση με τις δαπάνες του σε οποιοδήποτε βάθος χρόνου, αναδεικνύει την έλλειψη κοινής λογικής στην όλη σύλληψη του ‘Kassiopi project’ εκ μέρους του ελληνικού δημοσίου, παρά το επιχείρημα της «αναγκαίας θυσίας» που έχει επισήμως υιοθετηθεί. Επίσης, όποια τοπικά οικονομικά οφέλη είναι «μίας χρήσεως» και αφορούν κυρίως στην κατασκευή των υποδομών.
➢ Μεγάλη και η αναντιστοιχία με τις απαιτούμενες δράσεις για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής και την ανάγκη προσαρμογής σε αυτήν, σύμφωνα με τα όσα η χώρα έχει υπογράψει.
➢ H παρούσα ελληνική κυβέρνηση είχε υποσχεθεί ότι θα προωθούνται επενδύσεις που θα συμβάλλουν σ την ανάδειξη και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, ενώ ο υφυπουργός τουρισμού Μ.Κόνσολας δήλωσε προσφάτως ότι πρέπει να αλλάξει το μοντέλο τουρισμού της χώρας προς λιγότερη μαζικότητα. Όντως, το λογικό για την εποχή μας θα ήταν να μην υποστηρίζονται καθόλου πλέον σχέδια όπως το επίμαχο.
‘Ιδρυμα Περιβάλλοντος Ιονίων Νήσων 10/7/2020
➢ Ακόμη περισσότερο, θα έπρεπε αυτά τα σχέδια να έχουν παραμεριστεί, εφόσον η τοπική κοινωνία αντιστέκεται τόσο έντονα σε αυτά και εφόσον οι διαδικασίες είναι τόσο άδικες, ώστε να την αποκλείουν εντελώς.
➢ Αυτές οι στρατηγικές υποβαθμίζουν και καταδικάζουν όχι μόνο τις υπάρχουσες δραστηριότητες, οι οποίες στηρίζονται στο φυσικό κάλλος και στο περιβάλλον, αλλά και τις προοπτικές για μία πιο πλουραλιστική οικονομία με διαφορετικές και υψηλοτέρου επιπέδου και ειδίκευσης δραστηριότητες.

Παράδειγμα επιβολής

Εν ολίγοις, η όλη σύλληψη του σχεδίου και η πορεία των διαδικασιών αποτελεί παράδειγμα επιβολής που καταπατά τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και στα τρία πεδία της επιστήμης της βιωσιμότητας/αειφορίας: στο φυσικό περιβάλλον, στην κοινωνία και στην οικονομία.
Παρ’όλα αυτά, το σημαντικό αυτή τη στιγμή είναι ότι η περιοχή ακόμη διατηρείται ακέραιη και -όπως έχει γίνει σε πάμπολλες περιπτώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό- μπορούν να αποτραπούν τα σχέδια που την απειλούν, ακόμα και στο τέλος.
Αν το κίνημα των πολιτών πετύχει τον σκοπό του, το Ίδρυμα θα μπορούσε να συνδράμει ουσιαστικά στη δημιουργία ενός συστήματος διαχείρισης της περιοχής του Ερημίτη με τον βέλτιστο τρόπο ως προς την περιβαλλοντική προστασία, διατηρώντας την προσβάσιμη στους πολίτες. Προς αυτή την κατεύθυνση είναι διατεθειμένο το Ίδρυμα Περιβάλλοντος Ιονίων Νήσων να συμβάλει τα μέγιστα, τόσο με την υποστήριξη της απαραίτητης τεκμηρίωσης όσο και συνεχίζοντας την προσπάθεια ενίσχυσης της επικοινωνίας για την ανάδειξη της οικολογικής αξίας του Ερημίτη.
Ο Ερημίτης μπορεί και πρέπει να καταστεί προστατευόμενη περιοχή. Mία τέτοια εξέλιξη θα είχε μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα θετικές συνέπειες, προστατεύοντας την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος, συμβάλλοντας στη διαφοροποίησή του και δημιουργώντας κάποιες ποιοτικές θέσεις εργασίας. Θα άνοιγε έτσι ένας κύκλος που μπορεί να τροφοδοτήσει την κοινωνία και την οικονομία με νέες δυνάμεις και δεξιότητες που λείπουν. Αυτή θα ήταν μία διαδικασία πραγματικής ανάπτυξης. Μπορεί έτσι να αποτελέσει το παράδειγμα μίας αλλαγής που πρέπει να συμβεί στην Κέρκυρα και ευρύτερα στα Ιόνια Νησιά και στην Ελλάδα. Ακόμα περισσότερο, λόγω της ανάγκης για «πράσινη» ανάκαμψη και για νέες οικονομικές δομές στη νέα εποχή, όπως αυτή θα διαμορφωθεί μετά το πέρας της πανδημίας, μπορεί να δημιουργήσει ένα θετικό προηγούμενο στο νησί της Κέρκυρας ως προς τη διαμόρφωση οράματος και την απαραίτητη «αλλαγή πλεύσης».