Πλήθος αντιδράσεων έχει προκαλέσει η “διαρροή” του επικείμενου νομοσχεδίου για τον αιγιαλό και την παραλία (στην εφημερίδα Καθημερινή) καθώς, αν ισχύσουν όσα δημοσιεύονται, κινδυνεύουν να οδεύσουν προς ιδιωτικοποίηση και τσιμεντοποίηση “φιλέτα” ακτών της Κέρκυρας και όλης της Ελλάδας. Μάλιστα, αν συνδυαστεί η εξέλιξη αυτή με την υπόθεση του Ερημίτη, οι παραλίες θα αποτελέσουν πλέον εύκολα και αυτές ιδιωτικό κομμάτι της επένδυσης…
Το νέο νομοσχέδιο για τον αιγιαλό και την παραλία, θα περιλαμβάνεται (σύμφωνα με την εφημερίδα) στο νέο «αναπτυξιακό» σχέδιο νόμου που θα δοθεί τις επόμενες ημέρες σε δημόσια διαβούλευση. Οι ρυθμίσεις είναι στην κατεύθυνση της διευκόλυνσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην ακτογραμμή εις βάρος της κοινοχρησίας της. Μάλιστα, περιλαμβάνει και ρύθμιση με την οποία ο (δημόσιος) παλαιός αιγιαλός θα μπορεί να παραχωρείται σε ιδιώτες και να οικοδομείται.
Ποιες φέρονται να είναι οι αλλαγές
• Καταργείται η ρύθμιση με την οποία το ελάχιστο πλάτος μιας παραλίας (πλην εξαιρέσεων) οριζόταν στα 30 μέτρα από τη γραμμή του αιγιαλού.
• Καταργείται ρύθμιση που περιόριζε στο 60% ενός αιγιαλού (μη συνυπολογιζόμενου τυχόν δυσπρόσιτου τμήματός του) τον χώρο που παραχωρείται σε ομπρελοκαθίσματα. Επανέρχεται αντ’ αυτού η ελάχιστη απόσταση των 100 μέτρων ανάμεσα στις διαδοχικές παραχωρήσεις, που μπορούν να καλύψουν την υπόλοιπη παραλία.
• Ο (εξ ορισμού δημόσιος, εκτός αν υπάρχουν ιδιωτικά δικαιώματα) παλαιός αιγιαλός παύει να θεωρείται ανεπίδεκτος χρήσης ιδιωτικών δικαιωμάτων και υποχρεωτικά κοινόχρηστος. Αντιθέτως, χαρακτηρίζεται ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και δύναται να παραχωρείται και να οικοδομείται.
• Ως προς το μίσθωμα για την απλή χρήση ενός αιγιαλού, προτείνεται να υπολογίζεται όχι η αντικειμενική και μισθωτική αξία του πλησιέστερου ακινήτου, αλλά του πλησιέστερου εκτός σχεδίου ακινήτου. Η ρύθμιση αυτή είναι δεδομένο ότι θα μειώσει τα μισθώματα, άρα τα έσοδα του Δημοσίου.
• Στις περιπτώσεις στρατηγικών επενδύσεων, δίνεται η δυνατότητα απευθείας παραχώρησης στον επενδυτή του αιγιαλού και της παραλίας που βρίσκεται όχι μόνο σε επαφή με το ακίνητο, αλλά και σε παρακείμενο χώρο.
• Δίνεται η δυνατότητα απευθείας παραχώρησης της χρήσης του αιγιαλού σε επιχειρηματικά πάρκα με μέτωπο στη θάλασσα.
• Καταργείται ρύθμιση με την οποία δινόταν δυνατότητα ανάκλησης της παραχώρησης ενός αιγιαλού, προς αποκατάσταση του κοινόχρηστου χαρακτήρα του.
• Παρατείνεται αυτοδικαίως η χρήση αιγιαλού όταν αφορά έργα που εξυπηρετούν λατομικές και μεταλλευτικές επιχειρήσεις, όσο χρόνο υφίσταται το σχετικό δικαίωμα.
“Κουμπώνει” με τον Ερημίτη
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπάρχει στη διάταξη σύμφωνα με την οποία, μπορεί να παραχωρηθεί αποκλειστική χρήση παραλίας και αιγιαλού σε ξενοδοχειακή επιχείρηση αν αυτό θεωρηθεί πως απαιτείται για… την ασφάλεια των ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων. Εφ΄ όσον μία τέτοια διάταξη περάσει, τότε αφενός θα νομιμοποιηθούν οι προσπάθειες μεγάλων ξενοδοχείων να εμποδίσουν την πρόσβαση των πολιτών σε παραλίες μπροστά από τις ειδικότητες εκτάσεις τους (πάμπολλα τα παραδείγματα σε Μωραΐτικα, Μεσσογγή, Δασιά και αλλού), αφετέρου θα ανοίξει ο δρόμος (και η όρεξη) και άλλων μεγάλων μονάδων να εκμεταλλευτούν το “παραθυράκι” αυτό.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα της Καθημερινής, το άρθρο αυτό θα αναφέρει τα εξής:
• Σήμερα, η παραχώρηση αποκλειστικής χρήσης αιγιαλού και παραλίας (όχθης, πυθμένα κ.λπ.) απαγορεύεται, εκτός αν επιβάλλεται για λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, εθνικής άμυνας, δημόσιας τάξης, ασφάλειας, υγείας ή προστασίας αρχαιοτήτων και περιβάλλοντος. Με νέα ρύθμιση, το δικαίωμα αυτό επεκτείνεται και σε περιπτώσεις «ασφάλειας βιομηχανικών ή ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων», μια επιδεχόμενη πολλές ερμηνείες αναφορά.
Ας σημειωθεί ότι η ιδιωτικοποίηση αιγιαλού και παραλίας απαγορεύεται από το Σύνταγμα και μία τέτοια ρύθμιση, σύμφωνα με σχόλια νομικών σε πανελλαδικής εμβέλειας ηλεκτρονικά μέσα, δύσκολα μπορεί να κριθεί συνταγματική…
Σφοδρές αντιδράσεις (και) στην Κέρκυρα για τους αιγιαλούς
Την ώρα που “γαλάζια” στελέχη επιχειρούν να αμβλύνουν τις εντυπώσεις για το εν λόγω δημοσίευμα, υποστηρίζοντας στον έντονο διάλογο που έχει ανοίξει στο Facebook και άλλα κοινωνικά δίκτυα ότι δεν υπάρχει ακόμα νομοσχέδιο και όσα αναφέρονται στην Καθημερινή δεν είναι μέχρι στιγμής επίσημα, η πλειονότητα των αντιδράσεων Κερκυραίων πολιτικών αλλά και πολιτών είναι έντονες και εμπεριέχουν μεγάλη ανησυχία.
Αλέκος Αυλωνίτης: Να προστατέψουμε τον κοινόχρηστο χαρακτήρα
Σε μακροσκελές σχόλιό του στο Facebook, ο βουλευτής Κέρκυρας του ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει μεταξύ άλλων ότι το Σύνταγμα διακρίνει ρητώς το δημόσιο και κοινόχρηστο χαρακτήρα του συνόλου της αιγιαλίτιδας ζώνης και των παραλιακών ακτογραμμών αναφέροντας επίσης ότι “η προστασία του δημόσιου χαρακτήρα των παραλίων μας είναι υποχρέωση όλων μας ανεξαιρέτως”.
Κατάργηση του ελάχιστου πλάτους μιας παραλίας, κατάργηση των περιορισμών χρήσης ομπρελοκαθισμάτων, χαρακτηρισμός ως ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου που θα δύναται να παραχωρηθεί και να οικοδομηθεί, του εξ ορισμού ως δημοσίου και κοινοχρήστου «παλαιού» αιγιαλού, εκτίμηση της αντικειμενικής αξίας των -εκτός σχεδίου- ακινήτων στον καθορισμό της αξίας μίσθωσης, δυνατότητα απευθείας παραχώρησης αιγιαλού και παραλίας σε «ευκαιρίες» στρατηγικών επενδύσεων, επιχειρηματικών πάρκων κ.λπ., όπως επίσης και κατάργηση της δυνατότητας ανάκλησης πράξης παραχώρησης αιγιαλού προς αποκατάσταση του κοινόχρηστου χαρακτήρα του αποτελούν μερικές μονάχα, από τις επεξεργαζόμενες ρυθμίσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης.
Αναρωτιέται κανείς, ακόμα που το πάει ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Γεωργιάδης; Δυστυχώς για αυτούς, ο στρουθοκαμηλισμός δεν ανήκει στην τάξη των «αρετών» που μας διακρίνουν. Πόσο μάλλον για κάθε ενεργό και προοδευτικό πολίτη μιας μεγάλης, τουριστικής περιοχής, όπως είναι η Κέρκυρα και τα Ιόνια νησιά.
Φυσικά, η εξέλιξη αυτή, δεν μας αφήνει έκπληκτους. Η κυβέρνηση όμως, που θα έρθει να νομοθετήσει στη Βουλή των Ελλήνων τις προτεινόμενες διατάξεις, καλά θα κάνει να υπολογίζει πως θα μας βρει κάθετα, απέναντί της. Γιατί απλούστατα, προοδευτικό και φιλελεύθερο συνάμα, δεν είναι να αντιστρατεύεσαι κάθε έννοια δημοσίου, δεν είναι να υλοποιείς βήματα οπισθοχώρησής του μπρος στην ιδιωτική επεκτασιμότητα.
Το Σύνταγμα της χώρας μας διακρίνει ρητώς, το δημόσιο και κοινόχρηστο χαρακτήρα του συνόλου της αιγιαλίτιδας ζώνης και των παραλιακών ακτογραμμών. Κύριος προορισμός των οποίων, είναι «η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση του κοινού σε αυτά, καθώς και η επικοινωνία της ξηράς με τη θάλασσα, λιμνοθάλασσα, λίμνη ή ποταμό». Εξαίρεση από το καθεστώς αυτό, επιτρέπεται μόνο για λόγους προστασίας του δημοσίου συμφέροντος γενικότερα, της ασφάλειας, της υγείας και του περιβάλλοντος, ειδικότερα.
Στο γενικό πλαίσιο η «ιδιωτικότητα», δηλαδή κάθε επιχειρηματική πρωτοβουλία σε παραλιακή ζώνη οφείλει να σέβεται και να διατηρεί ελεύθερη την πρόσβαση των λουομένων. Ενώ, στο γενικό κανόνα η -έναντι μισθώματος- παραχώρηση, είτε απευθείας από το υπουργείο Οικονομικών, είτε από τον Δήμο για την «απλή» τους χρήση -κι όχι, για την κατασκευή μονίμων εγκαταστάσεων- δεν πρέπει να επηρεάζει την κοινόχρηστη ιδιότητά τους.
Τα παραπάνω συνιστούν το βασικό νομικό περίγραμμα για τον αιγιαλό και την παραλία, το οποίο προάσπισε και κατοχύρωσε με το Νόμο 4607/19, η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Αποτελούν τη συνταγματική ρήτρα, των προϋποθέσεων σχεδιασμού και υλοποίησης μιας βιώσιμης τουριστικής στρατηγικής, που θα αγκαλιάζει ως συμμέτοχούς της, τόσο τον άνθρωπο, επισκέπτη και εργαζόμενο, όσο και το περιβάλλον, το ίδιο με τις εκάστοτε μορφολογικές του ιδιαιτερότητές.
Σήμερα, έρχεται η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη ως «καλός» συνέταιρος να εξοφλήσει τις προεκλογικές του υποχρεώσεις απέναντι σε όσους θεωρούν την τήρηση των νόμων και των κανόνων του κράτους, «αδυναμία», απέναντι σε όσους, ο ίδιος υπόσχονταν τον ουσιαστικό αφοπλισμό και την αδρανοποίηση του ΣΕΠΕ. Οι επικείμενες ρυθμίσεις ξεκάθαρα, επιζητούν να συμβολίσουν την αφυδάτωση της κρατικής φυσιογνωμίας επί των έννομων δικαιωμάτων της μέσω της εξασθένισης του νομικού βάθρου κατοχύρωσης του αιγιαλού που θέσπισε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Κι επειδή, στη ρεαλιστική πολιτική ο συμβολισμός της πολιτικής βούλησης είναι συνυφασμένος με την ουσία του λόγου και των έργων αυτής, υπενθυμίζω για τις ανάγκες της δημόσιας συζήτησης, το παράδειγμα παραχώρησης του παράλιου μετώπου στο Δήμο της Κεντρικής Κέρκυρας.
Επισημαίνοντας στην σημερινή κυβέρνηση, την εκκρεμότητα -παρά το σημαντικό βήμα αποχαρακτηρισμού του μετώπου από την Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ- νομοθετικής ρύθμισης για την τελική διευθέτηση και μεταβίβασή του στο Δήμο προς όφελος των δημοτών και των επισκεπτών της περιοχής.
Για εμάς, η πρόοδος και η αντιστοίχηση με τις σύγχρονες, διεθνείς πρακτικές, δεν συνεπάγεται τη σμίκρυνση κάθε κρατικής οντότητας, όπως ευαγγελίζεται η ΝΔ. Δεν θα υπαχθεί, ποτέ στον αξιακό μας κώδικα, η αλληλουχία της θεμελιακής της σκέψης στην οποία, η απελευθέρωση των δυνάμεων της αγοράς, υπαγορεύεται από την ελαχιστοποίηση του κανονιστικού πλαισίου στη χώρα μας.
ΥΓ. Η προστασία του δημόσιου χαρακτήρα των παραλιών μας ειναι υποχρέωση όλων μας ανεξαιρέτως. Είναι, έν τέλει, οι αιγιαλοί μας και οι θάλασσές μας η ζωή μας και οι μνήμες μας.
Γαλιατσάτος: Να εκφράσουμε την αντίθεση μας με κάθε πρόσφορο τρόπο
Ο πρώην περιφερειάρχης Θεόδωρος Γαλιατσάτος, υποστηρίζει πως η κυβέρνηση έχει θέσει σε στόχο κάθε κοινόχρηστη περιουσία των Ελλήνων στο όνομα της “ανάπτυξης”: “Πρόκειται για σχεδιασμένη επίθεση σε κάθε τι κοινόχρηστο με πρόσχημα την “ανάπτυξη”. Σε μια Κέρκυρα που ήδη μετράει πολλές παραβιάσεις της νομοθεσίας περί αιγιαλού και παραλίας η συγκεκριμένη νομοθέτηση θα σημάνει μεγάλης κλίμακας περιβαλλοντική επιβάρυνση και ταυτόχρονα και κυρίως σοβαρό περιορισμό της κοινωνικής συμμετοχής στα κοινόχρηστα πράγματα. Οφείλουμε όλοι και όλες να εκφράσουμε την αντίθεση μας με κάθε πρόσφορο τρόπο”.
Σπίγγου: Ο Στ. Γκίκας συμφωνεί με τον αποκλεισμό των ψηφοφόρων του από τις παραλίες;
Σε σχόλιό της η πρώην πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Κέρκυρας Τατιανα Σπιγγου, “ρίχνει το γάντι” στους τρεις Κερκυραίους βουλευτές και την ψήφο τους στη Βουλή όταν έρθει το νομοσχέδιο: “Το νομοσχέδιο για τον αιγιαλό, με το οποίο ξεπουλιόνται οι παραλίες, θα γίνει νόμος του κράτους αν ψηφιστεί από τους βουλευτές, από αυτούς δηλαδή που εμείς επιλέξαμε να μας εκπροσωπούν στο νομοθετικό έργο, άρα γινόμαστε όλοι συνυπεύθυνοι. Άραγε ο εκπρόσωπος του τόπου μας στο κυβερνών κόμμα κύριος Γκίκας, συμφωνεί με τον αποκλεισμό των ψηφοφόρων του από τις παραλίες; Οι άλλοι δύο, κος Μπιάγκης και κος Αυλωνίτης διαφωνούν; Και αν ναι, πώς σκοπεύουν να αντιδράσουν; Θα καλέσουν τους δικούς τους ψηφοφόρους σε κάποια αντίδραση; Ή θα παρακολουθήσουν παθητικά το ξεπούλημα;”
Σχόλια χρηστών του Facebook
Δεκάδες είναι τα σχόλια σε συζητήσεις που έχουν φουντώσει μέσω του κοινωνικού δικτύου. Παραθέτουμε ορισμένα από τα πιο χαρακτηριστικά:
Ευγενία Τσιλιμπάρη: Ολες οι σημαντικότατες διατάξεις που ψηφίστηκαν με το ν. 4607/2019 και αφορούν τον κοινόχρηστο χαρακτήρα του αιγιαλού, με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις καταργούνται! Μάλιστα, με αυτές, και σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα, προβλέπεται ,για πρώτη φορά, ότι θα μπορεί να παραχωρείται η ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ χρήση του αιγιαλού για “λόγους ασφάλειας βιομηχανικών και ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι αίρεται η κοινοχρησία του αιγιαλού. Μπορεί, δηλαδή, κάθε βιομηχανία ή ξενοδοχείο ( κι από τα τελευταία έχουμε πάρα πολλά στη χώρα μας) να έχει την αποκλειστική χρήση του αιγιαλού, να υψώνει και μία ωραία μάντρα και να αποκλείει την πρόσβαση σε όλους τους κοινούς θνητούς, πλην των πελατών της! Όσο για τον παλαιό αιγιαλό, που με την τελευταία τροποποίηση προβλεπόταν ότι έχει κοινόχρηστο χαρακτήρα , ξεχάστε το. Με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις θα (εξακολουθήσει) να ανήκει στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και επομένως να οικοπεδοποιείται και να πωλείται. Όσον αφορά την απλή χρήση του αιγιαλού (ομπρέλες – ξαπλώστρες) καταργείται η πρόβλεψη ότι το 60% της συνολικής έκτασης κάθε παραλίας πρέπει να μένει ελεύθερο. Μπορεί, επομένως, να “γεμίσει” κάθε σπιθαμή του αιγιαλού με ομπρελοξαπλώστρες, τραπεζοκαθίσματα, θαλάσσια μέσα αναψυχής , καντίνες. Συμπέρασμα: Κάντε κάνα μπάνιο φέτος, όσο ακόμα προλαβαίνετε, γιατί, εάν περάσουν αυτές οι τροποποιήσεις … αποχαιρετίστε τον αιγιαλό.
Δημήτρης Ρούσσος: Νομίζω ότι σε κάτι τέτοιες προτάσεις πρέπει να είμαστε απόλυτοι…ΟΧΙ σε οποιονδήποτε περιορισμό των πολιτών στους αιγιαλούς της χώρας…ούτε για επιχειρηματικούς ούτε για δήθεν λόγους ασφαλείας !!! Δεν είναι απαραίτητο λοιπόν να έχουμε την επίσημη πρόταση…ακόμα και σε σκόπιμες διαρροές πρέπει η απάντηση να είναι ηχηρή !
Γιώργος Σκιαδόπουλος: Το θέμα είναι πως θα ξεφυτρώσουν πολλοί Κερκυραίοι που θα συμφωνήσουν χτίσιμο στον αιγιαλό γιατί έχουν οικονομικό συμφέρον και θα θεωρηθούν όσοι αντιδρούν οπισθοδρομικοί και εναντίον της ανάπτυξης!