H Ομιλία της Βάκη στη Διαρκής Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων

Ομιλία της κοινοβουλευτικής εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ Φωτεινής Βάκη στη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, την Δευτέρα (04/06) κατά την επεξεργασία του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, «Αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις».

 
«Προϋπόθεση του εκδημοκρατισμού της εκπαίδευσης είναι ένα αποκεντρωμένο σύστημα διοίκησης. Αυτό, λοιπόν, θεωρώ ότι επιτυγχάνει το παρόν σχέδιο νόμου. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα, όπως όλοι γνωρίζουμε, υπήρξε για δεκαετίες συγκεντρωτικό και χωρίς δυνατότητες παιδαγωγικής αυτονομίας. Αυτό πρόκειται να αλλάξει, καθώς με τις διατάξεις του παρόντος ενισχύεται η εφαρμογή των συμμετοχικών μοντέλων στην οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης και προβλέπονται σχήματα συνεργασιών σε όλα τα επίπεδα με τη συμμετοχή της Πολιτείας, των εκπαιδευτικών, των μαθητών, των Συλλόγων Γονέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης»
Ολόκληρη η ομιλία:
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το παρόν σχέδιο νόμου αποτελεί μια σημαντική μεταρρυθμιστική τομή για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση της χώρας μας, μέσω της αναδιοργάνωσης των δομών υποστήριξης τους.
Έρχεται σε μια συγκυρία, κατά την οποία η ανάγκη για επανασχεδιασμό των εκπαιδευτικών μας πολιτικών είναι πιο απαραίτητη παρά ποτέ. Θα έλεγα με επιστημολογικούς όρους, ότι συνιστά μια αλλαγή παραδείγματος από τις κάθετες και μονοπρόσωπες δομές στις οριζόντιες, συνεργατικές και δημοκρατικές.
Όσον αφορά τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης ότι δήθεν αιφνιδιάστηκε από την κατάθεση του νομοσχεδίου με την διαδικασία του επείγοντος, επιτρέψτε μου και μένα να υπογραμμίσω ότι εισήχθη στην Βουλή μετά από μια μακρά περίοδο δημόσιας διαβούλευσης.
Προϋπόθεση του εκδημοκρατισμού της εκπαίδευσης είναι ένα αποκεντρωμένο σύστημα διοίκησης. Αυτό, λοιπόν, θεωρώ ότι επιτυγχάνει το παρόν σχέδιο νόμου. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα, όπως όλοι γνωρίζουμε, υπήρξε για δεκαετίες συγκεντρωτικό και χωρίς δυνατότητες παιδαγωγικής αυτονομίας. Αυτό πρόκειται να αλλάξει, καθώς με τις διατάξεις του παρόντος ενισχύεται η εφαρμογή των συμμετοχικών μοντέλων στην οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης και προβλέπονται σχήματα συνεργασιών σε όλα τα επίπεδα με τη συμμετοχή της Πολιτείας, των εκπαιδευτικών, των μαθητών, των Συλλόγων Γονέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Πολύ σύντομα θα αναφερθώ και εγώ στις τρεις βασικές τομές που εισάγονται. Η πρώτη αφορά τα Περιφερειακά Κέντρα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕ.Κ.Ε.Σ) μέσα από τα οποία προάγεται ο περιφερειακός εκπαιδευτικός σχεδιασμός και η σκοπούμενη αποκέντρωση του εκπαιδευτικού συστήματος. Μέχρι σήμερα το έργο της επιστημονικής και παιδαγωγικής καθοδήγησης των εκπαιδευτικών αποτελούσε αρμοδιότητα των σχολικών συμβούλων. Με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, οι αρμοδιότητες περνούν τώρα στα ΠΕ.Κ.Ε.Σ., το έργο των οποίων θα εμπλουτιστεί και δεν θα ασκείται πια ατομικά, αλλά στο πλαίσιο των νέων Κέντρων Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (Κ.Ε.Σ.Υ.) και των νέων Κέντρων Εκπαίδευσης για την Αειφορία (Κ.Ε.Α.), η ίδρυση των οποίων αποτελεί, επίσης, σημαντική τομή.
Στις αρμοδιότητες των Κ.Ε.Σ.Υ, είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι θα συγκαταλέγονται και θέματα συμβουλευτικής και επαγγελματικού προσανατολισμού, καθώς και υποστήριξης της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης και προόδου του συνόλου των μαθητών. Είναι σημαντικό ότι υπογραμμίζεται και ενισχύεται και η κοινωνική διάσταση του σχολείου.
Τα Κέντρα Εκπαίδευσης για την Αειφορία (Κ.Ε.Α.), αντικαθιστούν τα κέντρα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Σημαντική και αυτή η διάταξη, διότι με αυτόν τον τρόπο η συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της αειφορίας γίνεται αντικείμενο συστηματικής ανάπτυξης εντός του εκπαιδευτικού συστήματος.
Περνώ τώρα στις διατάξεις του κεφαλαίου Γ΄. Έχει γίνει πολύς λόγος για την επιλογή των στελεχών της εκπαίδευσης. Θα ήθελα να ρωτήσω, κυρίως τους συναδέλφους μου από τη Νέα Δημοκρατία, γιατί κάνετε λόγο περί προσπάθειας άλωσης της διοίκησης της εκπαίδευσης. Με το παρόν σχέδιο νόμου προβλέπεται ότι οι δεκατρείς περιφερειακοί διευθυντές εκπαίδευσης για πρώτη φορά θα επιλέγονται από το Κεντρικό Συμβούλιο Επιλογής, στο οποίο μάλιστα, προΐσταται μέλος του Α.Σ.Ε.Π. Διερωτώμαι, λοιπόν, σε τι συνίσταται αυτή η άλωση της διοίκησης; Ως τώρα επιλέγονταν ως μετακλητοί υπάλληλοι που διορίζονταν με απόφαση Υπουργού και θυμόμαστε τι γινόταν και πως άλλαζαν περιφερειακούς διευθυντές, διευθυντές εκπαίδευσης εν μία νυκτί με υπουργικές αποφάσεις. Ας μην υπάρχει αυτή η αμετροέπεια, κύριοι συνάδελφοι, και ας δούμε το θέμα στις πραγματικές του διαστάσεις. Το αντίθετο επιτυγχάνεται, διασφαλίζεται η αξιοκρατική επιλογή στελεχών.
Όσο για την αξιολόγηση των στελεχών εκπαίδευσης που εισάγεται με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο, να το επαναλάβω, αυτό δεν θα έχει τιμωρητικό χαρακτήρα. Αντιθέτως αποσκοπεί στον εντοπισμό των θετικών σημείων της ατομικής απόδοσης κάθε στελέχους και στην ενίσχυσή τους με στόχο την βελτίωση συνολικά της δημόσιας εκπαίδευσης. Επιτέλους, καταργείται το Προεδρικό Διάταγμα 152/2013. Τι προέβλεπε αυτό, να θυμηθούμε, γιατί ξεχνάμε εύκολα: Δεσμευτικό ποσοστό απολύσεων που θα οδηγούσε και σε μαζικές απολύσεις εκπαιδευτικών. Στο κάτω-κάτω είναι νωπές ακόμη οι μνήμες και από τις 2.500 καταργηθείσες οργανικές ειδικότητες και θέσεις εκπαιδευτικών τεχνολογικής εκπαίδευσης και είναι ακόμη και νωπή η μνήμη των προληπτικών επιστρατεύσεων των συναδέλφων εκπαιδευτικών. Για να μην αναφερθώ σε εκείνη την περίφημη άρση του τεκμηρίου αθωότητας, το οποίο ήταν ένα νομικό έκτρωμα, και το οποίο έπρεπε να έρθει αυτή η κυβέρνηση για να το επαναφέρει.
Θα ήθελα να κλείσω, για να μην κάνω κατάχρηση χρόνου, με κάτι που νομίζω ότι δεν συζητήθηκε, την ένταξη των προσφυγόπαιδων μέσω των δομών υποδοχής για την εκπαίδευση.
Αγαπητοί συνάδελφοι του ΚΚΕ, έχετε απόλυτο δίκιο, ναι, είναι θύματα των ιμπεριαλιστικών πολέμων και οι προσφυγικές ροές θα σταματήσουν όταν εκλείψουν και οι αιτίες που τις δημιουργούν, που είναι αυτοί οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι. Όμως, εμείς αποφασίσαμε αυτά τα παιδιά που ξεριζώθηκαν από τις πατρίδες τους, που έχασαν τα σπίτια τους, να τα εντάξουμε στην εκπαίδευσή μας. Αν θέλετε, αυτή η διάταξη που ενισχύει προηγούμενες ευνοϊκές διατάξεις που έχει φέρει το Υπουργείο για τμήματα ένταξης των προσφυγόπαιδων, είναι η κορωνίδα όχι μόνο της εκπαιδευτικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και της μεταναστευτικής πολιτικής. Θεωρώ, λοιπόν, ότι είναι πολύ σημαντικές οι δομές υποδοχής για την εκπαίδευση των προσφυγόπαιδων και αυτές οι δομές έρχονται να ενισχύσουν την ένταξη αυτών των παιδιών στο τυπικό εκπαιδευτικό μας σύστημα. Θα πρέπει, λοιπόν, να τις καλωσορίσουμε, να τις ενισχύσουμε και θεωρώ ότι αποτελούν και αυτές μια ψηφίδα σε μια προσπάθεια να φτιαχτεί ένα δημοκρατικό, ανοιχτό, συμμετοχικό σχολείο.
Αυτά προς το παρόν και επιφυλάσσομαι για τα υπόλοιπα στη δεύτερη ανάγνωση.