Βάκη: Ο “Κλεισθένης” ανάχωμα και την καχεξία της δημοκρατίας μιας γερασμένης Ευρώπης

Ομιλία της Φωτεινής Βάκη κατά τη συζήτηση του σ/ν για την Τοπική Αυτοδιοίκηση «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ Ι»

Ομιλία της κοινοβουλευτικής εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ Φωτεινής Βάκη στη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, τη Δευτέρα (09/07), κατά την επεξεργασία του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών, «Μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης – Εμβάθυνση της Δημοκρατίας – Ενίσχυση της Συμμετοχής – Βελτίωση της οικονομικής και αναπτυξιακής λειτουργίας των ΟΤΑ [Πρόγραμμα “ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ Ι”] – Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των ΦΟ.ΔΣ.Α – Ρυθμίσεις για την αποτελεσματικότερη, ταχύτερη και ενιαία άσκηση των αρμοδιοτήτων σχετικά με την απονομή ιθαγένειας και την πολιτογράφηση – Λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας ΥΠΕΣ».
«Μια από τις αιτίες ενδεχομένως και τα αιτιατά της κρίσης, ήταν η καχεξία της δημοκρατίας. Ήταν η απίσχνασή της από τον δήμο που τη συγκροτεί και την ορίζει, ήταν η μεταπολιτική συνθήκη που έγινε και το εύφορο έδαφος για την άνοδο της ακροδεξιάς. Ο “Κλεισθένης”, λοιπόν, γίνεται ανάχωμα, γίνεται ένα αντίβαρο στη μελαγχολία και την καχεξία της δημοκρατίας μιας γερασμένης Ευρώπης. Συνιστά μια γενναία μεταρρύθμιση, που φέρει τη σφραγίδα μιας αριστερής διακυβέρνησης και γίνεται η ψηφίδα ενός μακρόπνοου μεταρρυθμιστικού σχεδίου για την Τοπική Αυτοδιοίκηση».
Ολόκληρη η ομιλία:
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Είναι η πρώτη φορά που παίρνω το λόγο στην Επιτροπή, συνεπώς, επιτρέψτε μου μια γενική θεωρητική αποτίμηση.
Μια από τις αιτίες ενδεχομένως και τα αιτιατά της κρίσης, ήταν η καχεξία της δημοκρατίας. Ήταν η απίσχνασή της από τοn δήμο που τη συγκροτεί και την ορίζει, ήταν η μεταπολιτική συνθήκη που έγινε και το εύφορο έδαφος για την άνοδο της ακροδεξιάς. Ο «Κλεισθένης», λοιπόν, γίνεται ανάχωμα, γίνεται ένα αντίβαρο στη μελαγχολία και την καχεξία της δημοκρατίας μιας γερασμένης Ευρώπης. Συνιστά μια γενναία μεταρρύθμιση, που φέρει τη σφραγίδα μιας αριστερής διακυβέρνησης και γίνεται η ψηφίδα ενός μακρόπνοου μεταρρυθμιστικού σχεδίου για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η ρήξη με το δημαρχοκεντρικό μοντέλο αλλά και με πανίσχυρες μη αντιπροσωπευτικές πλειοψηφίες, δεν ενισχύει μόνο το συμμετοχικό μοντέλο της άμεσης δημοκρατίας, αλλά εισάγει και καλλιεργεί μια κουλτούρα διαβούλευσης, συνεννόησης και συναίνεσης, που θα απομακρύνεται από μικροπολιτικές, από τοπικισμούς, από μικροκομματικές δημαγωγίες.
Διαβουλευτικό και συμμετοχικό μοντέλο δημοκρατίας είναι συνώνυμα, το ένα είναι άρρηκτα συνυφασμένο με το άλλο.
Απλή αναλογική, έγινε τεράστια συζήτηση. Απλή αναλογική σημαίνει δημοκρατία. Την απλή αναλογική επιβάλλει η κοινή λογική της ισότητας της ψήφου. Επιπλέον, η καθιέρωση της απλής αναλογικής θα επιτελέσει, αν θέλετε, και ένα ρόλο παιδευτικό για το σύνολο των παρατάξεων που θα συμμετέχουν στα συμβούλια, διότι καταργεί την έννοια των συμπολιτευόμενων και αντιπολιτευόμενων συμβούλων. Οι δημοτικές και οι περιφερειακές αρχές θα υποχρεωθούν να μπουν στη βάσανο του δημοκρατικού διαλόγου και της αναζήτησης προγραμματικών συνθέσεων και συναινέσεων, κάτι που κατά τεκμήριο θα βελτιώσει και την ποιότητα των αποφάσεων που θα λαμβάνονται.
Κάποια σημαντικά σημεία του νομοσχεδίου, που θα ήθελα να τονίσω:
Ενίσχυση των θεσμών διαβούλευσης, μέσω της θέσπισης δημοτικών και περιφερειακών επιτροπών διαβούλευσης σε δήμους μεγαλύτερους των 5.000 κατοίκων.
Πρόβλεψη των τοπικών δημοψηφισμάτων. Συνιστά τομή για τη συμμετοχή και τον κοινωνικό έλεγχο, κάνει τον πολίτη να αξίζει το όνομά του. Η ενεργός συμμετοχή είναι και ο μόνος τρόπος να ξεπεραστεί εν τοις πράγμασι η λογική της ανάθεσης και της πελατειακής αντίληψης, που ήταν και το σήμα κατατεθέν του παλαιού χρεοκοπημένου πολιτικού συστήματος.
Πρόβλεψη κατηγοριών δήμων. Τι είχαμε διαχρονικά; Την όμοια οργανωτική, διοικητική και δημοσιονομική αντιμετώπιση περιοχών της χώρας με ουσιωδώς ανόμοια χαρακτηριστικά, διακριτές ανάγκες και διαφορετικές οικονομικές δυνατότητες. Αυτό αναπαρήγαγε και διαιώνιζε τις ανισότητες και παράλληλα δημιουργούσε το έδαφος για ένα ασύμμετρο αναπτυξιακό πρότυπο. Με τη συγκεκριμένη διάταξη κατηγοριών δήμων η Αυτοδιοίκηση αποκτά τη δυνατότητα, όχι μόνο για μια αποτελεσματική λειτουργία, αλλά κυρίως και πρωτίστως για μια πιο δίκαιη κατανομή των διαθέσιμων πόρων.
Κλείνοντας, επιβάλλεται να αναφερθώ και στις δύο νομοθετικές πρωτοβουλίες, που απασχόλησαν το δημόσιο διάλογο το τελευταίο διάστημα, της κατάτμησης των εκλογικών περιφερειών της Β΄ Αθήνας και της Αττικής και της ψήφου των εκτός επικρατείας εκλογέων.
Ως προς την κατάτμηση των εκλογικών περιφερειών: Κατά γενική ομολογία η ύπαρξη τόσο μεγάλων πληθυσμιακά εκλογικών περιφερειών φαλκιδεύει τη γνήσια αποτύπωση της λαϊκής βούλησης και ταυτόχρονα εξυπηρετούσαν μηχανισμούς και εξωθεσμικά συμφέροντα, που επιχειρούν να ελέγχουν την πολιτική ζωή της χώρας, παροπλίζοντας ενίοτε ακηδεμόνευτες πολιτικές φωνές και ενισχύοντας βαρονίες.
Εξερχόμενοι από την περίοδο της επιτροπείας και των μνημονίων ας μην επιστρέψουμε σε πρακτικές που καταδίκασαν την ελληνική κοινωνία, ας συμβάλουμε στην ενδυνάμωση και την εμπέδωση της δημοκρατίας, που παραπέμπει στην αυθεντική αντιπροσώπευση και συμμετοχή, στην εγγύτητα πολιτών και αντιπροσώπων.
Ως προς την ψήφο των εκτός επικρατείας εκλογέων: Η πρωτοβουλία του Υπουργείου για συγκρότηση ειδικής επιτροπής για την επεξεργασία του θέματος και την κατάρτιση σχετικής εισήγησης για διακομματική διαβούλευση εντός των επόμενων πέντε μηνών θα δώσει την ευκαιρία στους Έλληνες του εξωτερικού να έχουν λόγο για το μέλλον της πατρίδας τους. Χιλιάδες άνθρωποι, κυρίως νέοι άνθρωποι και υψηλού επιπέδου επιστήμονες, επέλεξαν το δρόμο της μετανάστευσης στην περίοδο της κρίσης, στα πέτρινα χρόνια. Ας τους δοθεί η ευκαιρία να αποκτήσουν φωνή και να ενώσουν τη φωνή τους με όσους παρέμειναν εδώ, αντιμετωπίζοντας τις απειλές της ανεργίας, της επισφάλειας, της περιθωριοποίησης. Οι Έλληνες του εξωτερικού, που αναγκάστηκαν να αφήσουν τις οικογένειές τους, επειδή δεν είχαν άλλη επιλογή στο τοπίο του ζόφου, ας αποκτήσουν το δικαίωμα να συναποφασίζουν για το μέλλον της πατρίδας τους, να καθορίζουν και αυτοί τις εξελίξεις, με σκοπό να επιστρέψουν, όχι μόνο αυτοί, αλλά και η χώρα μας, στο δρόμο της προκοπής, της αλληλεγγύης, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της δημοκρατίας.