Αρκετοί έδειξαν να πέφτουν από τα σύννεφα με την εκλογή του Ντ. Τράμπ στην Προεδρία των Η.Π.Α. Προφανώς υπήρξαν τα νέα θύματα των εταιρειών δημοσκοπήσεων μετά αυτά του BREXIT. Η βαθύτερη όμως διερεύνηση των κοινωνικοπολιτικών διεργασιών σε παγκόσμιο επίπεδο θα έδειχνε μια διαφορετική εικόνα.
Η προτίμηση των αμερικανών ψηφοφόρων δεν υπήρξε τυχαία, ούτε ήταν αποτέλεσμα καλύτερης προβολής ή διαφήμισης του Τράμπ. Υπήρξε μια αντισυμβατική επιλογή εντός του υπάρχοντος συστήματος. Υπήρξε μια συστημική φωνή διαμαρτυρίας στην παγκοσμιοποίηση, που έχει καθυποτάξει την πολιτική στις επιθυμίες και τα συμφέροντα των αγορών προκαλώντας φτώχεια κι εξαθλίωση. Ο παραμελημένος από την κοινωνική και οικονομική ελίτ πολίτης , ο αποκομμένος από την αμερικάνικη ευημερία μικρομεσαίος αμερικανός, βρήκε διέξοδο στις λαϊκίστικες κραυγές του Τράμπ. Τόσο αντισυμβατικός εμφανίστηκε προεκλογικά που ούτε ο κομματικός μηχανισμός των ρεπουμπλικάνων δεν τον στήριξε. Το ελκυστικότερο προσόν του Τράμπ που επηρέασε πολλούς ψηφοφόρους από τα φτωχότερα λαϊκά στρώματα ήταν το γεγονός ότι δεν προερχόταν από το πολιτικό προσωπικό ούτε είχε ασχοληθεί στο παρελθόν με την πολιτική. Ταυτόχρονα ο ίδιος εμφανίστηκε να εκπροσωπεί τα συμφέροντα της αμερικάνικης εργατικής τάξης! Η πλειοψηφία όσων ψήφισαν στις αμερικανικές εκλογές απέρριψαν την Χ. Κλίντον και ό, τι αυτή εξέφραζε. Στο πρόσωπό της αποδοκίμασαν το αμερικανικό κατεστημένο, τις πολιτικές δυναστείες, το παλιό και το φθαρμένο, που αδιαφορούσε γι΄ αυτούς. Η επιτηδευμένη ευπρέπεια της Χίλαρυ δεν ήταν αρκετή ν΄ ανατρέψει τα δεδομένα. Μεγάλη μερίδα των αμερικανών ψηφοφόρων προτίμησε έναν πετυχημένο δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία που μετήλθε τα πάντα προκειμένου να πλουτίσει. Τον επέλεξε, για να τον δοκιμάσει, ελλείψει άλλου, να δώσει λύσεις στα οικονομικά του αδιέξοδα!
Αντίστοιχο κοινωνικό και πολιτικό κλίμα είναι διάχυτο σήμερα και στην Ευρώπη. Όσοι δεν το διακρίνουν είτε εθελοτυφλούν είτε είναι εκτός πραγματικότητας. Στη γερμανοκρατούμενη γηραιά ήπειρο έχει επιβληθεί η λιτότητα αντί της ανάπτυξης. Η διάσωση των τραπεζών αντί του κοινωνικού κράτους. Έχει προκριθεί η εξαθλίωση μεγάλων κοινωνικών ομάδων αντί της δικαιότερης κατανομής του πλούτου. Η πρόσφατη απόφαση του Βρετανικού λαού για έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Brexit) αποτέλεσε το πρώτο ισχυρό ταρακούνημα στη κυριαρχία των αγορών πάνω στην πολιτική. Οι κυβερνήσεις των άλλων κρατών μελών της Ε.Ε., οι πολιτικές και κομματικές ελίτ αλλά και η Αριστερά στο σύνολό της, έχουν αποδειχτεί κατώτερες των περιστάσεων. Υπάρχει προφανής κρίση αντιπροσώπευσης. Το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα αδυνατεί να εκφράσει πειστικά την αγανάκτηση, την οργή και την ανασφάλεια των μικρομεσαίων στρωμάτων των ευρωπαϊκών κοινωνιών.
Το έδαφος είναι εύφορο για να φυτρώσουν ο αυταρχισμός, ο φανατισμός, η μισανθρωπία κι ο κοινωνικός διχασμός. Τα λαϊκά στρώματα διερωτώνται σε τι μπορούν να ελπίζουν απ΄ αυτούς που τους οδήγησαν στη σημερινή ανέχεια. Διαπιστώνουν κενό και καταφεύγουν σε ακροδεξιούς λαϊκιστές που συχνά προβάλλουν παράλογα ή αστεία επιχειρήματα. Την κατάσταση εκμεταλλεύονται και αξιοποιούν ακραίες αντιδημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις, που με το πρόσχημα του ψευδοπατριωτισμού και μια κάλπικη φιλολαϊκή ρητορική αποκομίζουν πολιτικά οφέλη. Το φαινόμενο ενδημεί και στη χώρα μας με τη δημιουργία του κόμματος των θαυμαστών του Χίτλερ και των ναζί.
Το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα η τάση αυτή θα συνεχιστεί. Λαμβάνουν χώρα σημαντικές πολιτικές αναμετρήσεις που θα ενισχύσουν το ρεύμα καταφυγής στον ακροδεξιό λαϊκισμό σ΄ ολόκληρη την Ευρώπη. Το κόμμα των 5 Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο προηγείται σταθερά του κόμματος του πρωθυπουργού Ρέντσι στην Ιταλία και πρόκειται να κερδίσει τις εκλογές, όποτε κι αν γίνουν, υποσχόμενο την έξοδο της Ιταλίας από την Ε.Ε. Στις 4 Δεκέμβρη στο ιταλικό δημοψήφισμα για τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις το ΟΧΙ προηγείται κι ο Ρέντσι που στηρίζει το ΝΑΙ έχει δηλώσει ότι θα παραιτηθεί. Έτσι ο Γκρίλο βρίσκεται νωρίτερα προ των πυλών της εξουσίας. Στην Αυστρία όλα δείχνουν πως στις προεδρικές εκλογές θα εκλεγεί ακροδεξιός Πρόεδρος. Οι βουλευτικές εκλογές στην Ολλανδία αρχές του 2017 θ΄ αναδείξουν ακροδεξιά κυβέρνηση. Την άνοιξη η Μαρί Λεπέν προβλέπεται ότι θα βρίσκεται στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών με πολλές πιθανότητες να είναι η νέα Πρόεδρος της Γαλλίας. Η Ε.Ε. στη περίπτωση αυτή θα οδηγηθεί σε διάλυση. Το Σεπτέμβρη στις γερμανικές εκλογές το κόμμα των Εναλλακτικών, που πρεσβεύει τη διάλυση της Ε.Ε. θ’ αποδειχτεί ιδιαίτερα ενισχυμένο.
Το κύμα του ακροδεξιού αντισυστημισμού ξεκίνησε και κινδυνεύει να μετατραπεί σε τσουνάμι που θα παρασύρει ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα!
Το παλιό έχει ήδη πεθάνει. Το νέο ουδείς γνωρίζει πως θα γεννηθεί και τι θα φέρει στον κόσμο. Το σίγουρο είναι πως ζούμε στην εποχή των τεράτων!
*Ο Γιώργος Καρύδης είναι δικηγόρος, αντιδήμαρχος Δήμου Κέρκυρας
Τελευταία σχόλια